Στο Πήλιο του Θεόφιλου

12/05/2022 - 11:30

Ανήμερα της Αγίας Ειρήνης, χαζεύοντας το πανηγύρι στην Ανακασιά, ξετρύπωσα το μουσείο Θεόφιλου στο Πήλιο. «Αρχοντικό Κοντού» έγραφε στην είσοδο: ένα παραδοσιακό πηλιορείτικο αρχοντόσπιτο, με τον κήπο, την εξωτερική του σκάλα από πελεκητή πέτρα της περιοχής, με την ξύλινη εσωτερική σκάλα, που ενώνει την παραδοσιακή κουζίνα και τους χώρους υποδοχής με το χαγιάτι στον πρώτο όροφο. 

Εκεί, ανάμεσα σε εικόνες οικείες από την αρχιτεκτονική της Λέσβου, σε έπιπλα, κουρτίνες, κεραμικά και κάδρα που προσπαθούν διακριτικά να θυμίσουν στον επισκέπτη πως κυλούσε η ζωή στις αρχές του περασμένου αιώνα, ήρθε η ζωγραφική τέχνη του αριστερόχειρα λαϊκού ζωγράφου, και τα έσβησε όλα: Μια σειρά από επιτοίχιες ζωγραφιές, με θέμα την επανάσταση του '21 κατά κύριο λόγο και την τοπιογραφία της περιοχής, με τα δυνατά χρώματα του Θεόφιλου, σε μεταφέρουν μακριά από τους ήχους και τους ρυθμούς της επικαιρότητας, σου επιτρέπουν να θαυμάζεις και να ονειρεύεσαι, να απολαμβάνεις. 

Σα να κοιτάζει έναν γνωστό πίνακα ζωγραφικής, σαν να αντιγράφει καρτ ποστάλ της παλιάς εποχής, ο Υψηλάντης και ο Γρηγόριος ο Ε', οι ήρωες της επανάστασης του '21, εναλλάσσονται στους τοίχους με έναν σχεδόν ανδρόγυνο στην εμφάνιση Ερμή, με σπίτια χτισμένα αμφιθεατρικά στις πλαγιές του Πηλίου με τη φύση που οργιάζει στο παλιό βασίλειο των Κενταύρων, με μορφές από το αρχαιοελληνικό δωδεκάθεο και τους ήρωες.  

Ο ιδιοκτήτης του σπιτιού μερακλής και μάλλον με καλλιτεχνικό κριτήριο, πήρε κάτω από την προστασία του τον τυραννισμένο στις ακτές του Παγασητικού μικρόσωμο καλλιτέχνη και του πρόσφερε ασφάλεια, χρώματα, τροφή και στέγη, ώστε να διακοσμήσει όλους τους τοίχους του χαγιατιού στον πρώτο όροφο με ζωγραφιές του. Και εκείνος, μακριά από τα πειράγματα και τη σκληρότητα ενός κόσμου που άλλοτε από σκληρότητα, άλλοτε από ρατσισμό, ή από απαιδευσιά τον ξάκρισε, τον έριξε στο περιθώριο, τον κορόιδεψε, τον γιουχάρισε, τον πλήγωσε σωματικά και ψυχικά και τσάκισε την αυτοπεποίθηση και την κοινωνικότητα του.  

Έτσι που το βλέμμα πετά από τον έναν πίνακα στον άλλον, το μυαλό προσπαθεί να φανταστεί την εικόνα του μικροκαμωμένου φουστανέλα, που ανακατεύει τους κρόκους του αυγού και σχεδιάζει τα στάχυα στους τοίχους. Το ένα έργο διαδέχεται το άλλο, χωρίς απόσταση, καταλαμβάνοντας διαφορετικής έκτασης εμβαδόν στους τοίχους. Από το διπλανό, από το από κάτω και το από πάνω του, το χωρίζει μόνον μια ευθεία γραμμή, ξεκάθαρα ορισμένη από τον καλλιτέχνη, που, με στέρεο χέρι, χώρισε σε μικρά και μεγάλα παραλληλόγραμμα τον χώρο και αφιέρωσε σε καθένα από αυτά το περιεχόμενο που διάλεξε.  

Πέρασα το κατώφλι του παλιού αρχοντικού, μουσείου τα τελευταία σχεδόν πενήντα χρόνια, με μια αδιόρατη ζήλεια- δεν ήθελα να διεκδικεί άλλος τόπος τον μυτιληνιό ζωγράφο και ας γνώριζα για την «περίοδο του Πηλίου», όπως την ονομάζουν οι τεχνοκριτικοί, για τα χρόνια δηλαδή που ο Θεόφιλος πέρασε ζωγραφίζοντας στο Πήλιο. Έφυγα με μια αδιόρατη συμπάθεια για το μέρος που έδωσε άσυλο στον καλλιτέχνη και κράτησε στο εσωτερικό του τόσες δημιουργικές του στιγμές. Ήταν ένα σύντομο μεσημεριάτικο πέρασμα, που ζωντάνεψε μνήμες και αρώματα από τη δική μου ιδιαίτερη πατρίδα.  

Σκαρφαλώνοντας στα δρομάκια της Μακρυνίτσας, καμία ώρα αργότερα, το μάτι έπεσε σε ένα κλειστό τσιπουράδικο, στις παρυφές της ανηφόρας για το βυζαντινό μουσείο του χωριού: Τα μάτια μου δε με γελούσαν: Όλος ο δεξιός τοίχος του καφενείου είναι καλυμμένος από μια μεγάλου μεγέθους ζωγραφιά του Θεόφιλου, που απεικονίζει ένα πηλιορείτικο τοπίο. Πρόσεξα σημεία, όπου ο ιδιοκτήτης του καταστήματος τα είχε καλύψει με λευκά μπαλώματα: προφανώς σε κάποια σημεία η τοιχογραφία είχε φθαρεί και δεν ξεκίνησαν εργασίες αποκατάστασης. Δεν μπόρεσα να μη σκεφτώ ότι αν ο άνθρωπος αυτός είχε αποφασίσει να πουλήσει το μαγαζί του, θα είχε λύσει το οικονομικό του πρόβλημα. Έπιασα τον εαυτό μου να συγκινείται με τον άγνωστο ταβερνιάρη που δεν είχε ενδώσει στις σειρήνες του εύκολου κέρδους. Χαμογέλασα! 

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey