Την Κυριακή που μας έρχεται θα πάμε στις κάλπες για να βγάλουμε την καινούργια κυβέρνηση. Το σπουδαιότερο πλεονέκτημα της Δημοκρατίας είναι πως ο απλός πολίτης έχει το δικαίωμα να ψηφίζει για να φύγει η μια κυβέρνηση και να έρθει στη θέση της μια άλλη. Αυτά τα ωραία μαθαίνουμε εξ απαλών ονύχων και τα έχουμε πιστέψει. Μόνο που δυστυχώς δεν είναι αληθινά. Αν ήταν δυνατόν με εκλογές να γινόταν κάποια ριζική αλλαγή του συστήματος, να είστε σίγουροι πως θα είχαν απαγορευθεί.
Οι πραγματικοί κυβερνήτες αυτής της χώρας, δηλαδή, για να λέμε τα πράγματα με τα ονόματά τους, οι εκπρόσωποι του τραπεζικού και χρηματιστηριακού κεφαλαίου και οι κυρίαρχοι της πληροφορίας και φυσικά οι επικυρίαρχοί μας, θέλουν σε τακτά, ή άτακτα, χρονικά διαστήματα να φεύγει από την εξουσία η μια κυβέρνηση και να έρχεται μια άλλη. Έτσι εκτονώνεται η λαϊκή δυσαρέσκεια, ικανοποιείται το αίτημα του λαού για αλλαγή και δημιουργούνται πολλές θέσεις εργασίας για τα «πράσινα» παιδιά που θα πάρουν τη θέση των «γαλάζιων», όπως έγινε κατά αντίστροφη έννοια πριν έξι χρόνια.
Η ουσία φυσικά είναι κρυμμένη αλλού: Στην προσπάθεια που γίνεται πολλά χρόνια τώρα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να περιοριστεί το υφιστάμενο ακόμα κράτος προνοίας, να μειωθούν οι δαπάνες για την ασφάλιση και την περίθαλψη, να πειθαναγκαστούν οι εργαζόμενοι σε σκληρότερους όρους εργασίας και να μετατραπούν τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα σε εξαρτήματα των βιομηχανιών και άλλων επιχειρήσεων, με δυο λόγια να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για ακόμα μεγαλύτερη αύξηση των κερδών.
Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε από πριν από 20 σχεδόν χρόνια, όταν η κατάρρευση του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού εξαφάνισε το «αντίπαλον δέος» και ο καπιταλισμός έγινε ασύδοτος. Το αστείο είναι πως οι απολογητές αυτής της προσπάθειας ισχυρίζονται πως αυτά δε γίνονται από ιδιοτέλεια των εχόντων και κατεχόντων, αλλά για το καλό των εργαζομένων. Υποστηρίζουν πως μεγαλύτερη κερδοφορία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων σημαίνει να γίνουν πιο ανταγωνιστικές απέναντι στις αμερικανικές, οπότε και μεγαλύτερος πλούτος θα παράγεται και όλο και κάτι θα περισσέψει για τους εργαζομένους. Η μείωση των δαπανών για την συνταξιοδότηση και υγειονομική περίθαλψη των συνταξιούχων και η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, σημαίνουν επίσης περισσότερα κεφάλαια για καθαρά παραγωγικούς σκοπούς. Η αύξηση των ωρών εργασίας χωρίς αντίστοιχη αύξηση των μισθών, σημαίνει επίσης πιο ανταγωνιστικές επιχειρήσεις. Δηλαδή όλα αυτά τα μέτρα θέλουν να τα πάρουν για το καλό μας.
Για όλα αυτά, τα πολύ ουσιαστικά και καθόλου δευτερεύοντα, ούτε τα προγράμματα των δύο μεγάλων κομμάτων εξουσίας γράφουν το παραμικρό, ούτε στους προεκλογικούς λόγους και τις ανούσιες τηλεμαχίες ακούσαμε τίποτα. Ουσιαστικά οι προγραμματικές τους διακηρύξεις και οι στόχοι που βάζουν είναι αέρας φρέσκος. Δολώματα για το ψάρεμα ψήφων. Τα κόμματα αυτά, όπως υπάρχουν και λειτουργούν σήμερα, ανεξάρτητα από τις μεταξύ τους ιδεολογικές ή άλλες διαφορές, είναι μηχανισμοί δοτής εξουσίας, την οποίαν ασκούν ή επιδιώκουν να ασκήσουν, θεωρητικά μεν εν ονόματι, για λογαριασμό και προς το συμφέρον του λαού, στην πράξη όμως ερήμην του λαού, που τον απωθούν στο περιθώριο, ενώ πραγματικός και πρώτιστος σκοπός τους είναι η ικανοποίηση των συμφερόντων των πραγματικών κυβερνητών της χώρας και το βόλεμα των «δικών τους παιδιών».
Και η Αριστερά; Ποιον ρόλο παίζει σε όλο αυτό το παιχνίδι; Κατ’ αρχήν νομίζω πως πρέπει να ξεκαθαριστεί ποιος είναι σήμερα αριστερός και ποιος δεξιός. Βέβαια υπάρχουν κάποιοι που ισχυρίζονται πως οι όροι αυτοί χάσανε το νόημά τους και πως δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ αριστερού και δεξιού. Νομίζω πως κάνουν λάθος. Διαφορά υπάρχει και μάλιστα είναι μεγαλύτερη από άλλοτε, γιατί για πρώτη φορά συνδέεται όχι μόνο με την πολιτική τοποθέτηση ή την κομματική ένταξη του πολίτη, αλλά κυρίως με τη στάση ζωής του.
Πιστεύω πως αριστεροί είναι αυτοί που νοιάζονται: για τον άλλον, για τον αδύνατο, για τον φτωχό, για τον κατατρεγμένο, αλλά και για περιβάλλον χωρίς ρύπους, για ακρογιαλιές προσιτές σε όλους, για μια πολιτισμένη ζωή. Αντίθετα δεξιοί είναι αυτοί που δέχονται μεν την αξία και την ορθότητα των παραπάνω, θεωρητικώς όμως, γιατί πιστεύουν πως αυτά δεν είναι της παρούσης, πως έρχονται μετά. Αυτό που προέχει είναι το «εφικτό», που μεταφράζεται στην ικανοποίηση των δικών τους αναγκών κατά απόλυτη προτεραιότητα. Σε απλοελληνικά, αυτοί να είναι καλά κι οι άλλοι να κόψουν το λαιμό τους. Φυσικά στους πρώτους (αυτούς που νοιάζονται) υπάρχουν πολλοί που είναι αριστεροί, χωρίς να το ξέρουν. Ίσως μάλιστα να ψηφίζουν συντηρητικά κόμματα ή να είναι οργανωμένοι σ’ αυτά.
Ο ουσιαστικός και καθοριστικής σημασίας ρόλος της Αριστεράς σε αυτή τη φάση είναι να βοηθήσει αυτούς που νοιάζονται να καταλάβουν πού είναι η θέση τους. Να γίνει ο καταλύτης, όπως λέμε οι χημικοί, κοινωνικών εξελίξεων, που αργά ή γρήγορα θα δώσουν καρπούς. Ο πρώτος τέτοιος καρπός είναι να χαλάσουν τα σχέδια των κρατούντων. Να μη φανεί για άλλη μια φορά ο λαός πάντα ευκολόπιστος και πάντα προδομένος. Να μην πει πάλι: πέικιμ εφέντη. Να δείξει πως δεν χάφτει τις μπαρούφες τους.
Αυτή τη στιγμή το μόνο από τα κόμματα της Αριστεράς που κινείται σ’ αυτή την κατεύθυνση (και το υποστηρίζω με το χέρι στην καρδιά) είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Και ξέρετε γιατί; Γιατί δεν έχει έτοιμες προκάτ λύσεις, γιατί δεν διαθέτει μονολιθική ηγεσία και πυραμιδική δομή, που ουσιαστικά αναπαράγει την κοινωνική ανισότητα, που υποτίθεται πως θα καταργήσει. Γιατί τέλος απευθύνεται στους νέους και έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη πολλών από αυτούς. Τα προμηνύματα είναι θετικά. Άλλωστε στις προχτεσινές εκλογές στη Γερμανία το κόμμα της Αριστεράς, η Λίνκε, διπλασίασε τις ψήφους του και στην Πορτογαλία το αντίστοιχο αριστερό κόμμα δεν πήγε καθόλου άσκημα.
Και στα δικά μας.