Στις αρχές της περασμένης δεκαετίας έντονη υπήρξε η κινητικότητα εν αναφορά προς το θέμα της εγκαταστάσεως στο νησί μας 151 ανεμογεννητριών των 2 MW η κάθε μία, του project Ρόκα-Iberdrola και αντίστοιχη υπήρξε η «ζύμωση» επί του θέματος αυτού των συμπατριωτών μας κυρίως των χωριών της χερσονήσου του Ορδύμνου. Αυτό δε, διότι υπήρξαν αντιδράσεις οικολογικοπεριβαλλοντικών οργανώσεων στο ότι η εγκατάστασή ενός τόσο μεγάλου αριθμού ανεμογεννητριών θα αλλοιώσει την εικόνα του τοπίου της περιοχής, λαμβάνοντας υπόψη και το τεράστιο ιστό τους, ως αυτές θα τοποθετούνταν στις κορυφογραμμές των βουνών, εκεί που πάντα υπάρχουν τα πλέον ευνοϊκά χαρακτηριστικά των ανέμων. Κάποιοι πολέμιοι του project αυτού έλεγαν πολύ παραστατικά «είναι ανεπίτρεπτο να μετατρέψουμε τη χερσόνησο του Ορδύμνου σ’ένα τεράστιο αχινό». Το θέμα όπως ήταν φυσικό απασχόλησε και το ανώτερο θεσμικό όργανο, το Περιφερειακό Συμβούλιο, καθ’ ότι πέραν της Λέσβου το έργο αυτό αφορούσε και τη Λήμνο όσο και τη Χίο, αφού και σ’ αυτές προβλεπόταν να εγκατασταθούν άλλες 202 ανεμογεννήτριες ολικής εγκατεστημένης ισχύος, μαζί μ’ αυτές της Λέσβου, 706 MW.

Το ρεύμα το οποίο χρειάζεται το νησί μας καλύπτεται από ισχύ της τάξεως των 100 MW. Πολύ μικρότερη, φυσικά, είναι για τα άλλα δύο μικρότερα νησιά, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι το ρεύμα των ανεμογεννητριών αυτού του project που θα παραγόταν και στα τρία νησιά θα ήταν πολύ περισσότερο απ’ ότι αυτά χρειάζονταν. Έτσι ως αναγκαία και ικανή συνθήκη για να προχωρήσει αυτό, ήταν να υπάρξει η δυνατότητα το παραγόμενο ρεύμα να μεταφέρεται στην ηπειρωτική Ελλάδα, όπου και θα καταναλώνεται. Τούτο απαιτούσε την υποθαλάσσια διασύνδεση των ανεμογεννητριών του project αυτού μέσω Ευβοίας (Αιγαία Ζεύξη) με το εθνικό δίκτυο μεταφοράς ενέργειας.

Τελικά το έργο δεν προχώρησε, κυρίως για λόγους οικονομικούς και ειδικότερα λόγω του υψηλού κόστους της υποθαλάσσιας διασυνδέσεως, το οποίο εκτιμάτο στην τάξη μεγέθους των οκτακοσίων εκατομμυρίων (800.000.000) ευρώ. Πρόσφατα ανακοινώθηκε το νέο σχέδιο ανάπτυξης του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) που τέθηκε προ εβδομάδων σε δημόσια διαβούλευση, βάσει του οποίου προγραμματίζεται και η διασύνδεση του Βορείου Αιγαίου, ως το 2030. Ο προϋπολογισμός αυτής είναι 935 εκατ. ευρώ.

Σε έγγραφό του, προς τον Σύνδεσμό μας «Πιττακός ο Μυτιληναίος» ο Πρόεδρος της ΡΑΕ Δρ. Ν. Μπουλαξής απαντώντας στο πώς θα λυθεί το ηλεκτρενεργειακό πρόβλημα της Λέσβο, μας είχε γνωρίσει στις 25.11.2019 ότι «…προκρίθηκε η λύση της υποβρύχιας διασύνδεσης της πλειοψηφίας των ΜΔΝ με το ΕΣΜΗΕ συμπεριλαμβανομένης και της νήσου Λέσβου ως η πλέον οικονομικότερη και αποδοτικότερη έναντι των λύσεων της αυτόνομης ανάπτυξης με την χρήση συμβατικών καυσίμων.»

Ο προγραμματισμός των έργων της υποβρύχιας διασύνδεσης, ανέφερε, ότι θα έχουν ολοκληρωθεί ως το 2029. Έτσι, θα απαλλαγεί επί τέλους το νησί μας αλλά και τα άλλα νησιά του Βορείου Αιγαίου από τη διαχρονική ηλεκτρενεργειακή τους πενία και η τελευταία θα πάψει πια να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα της ανάπτυξης των νησιών του Αιγαιακού Αρχιπελάγους, όπως ατυχώς γινόταν ως τώρα. Βέβαια με την οριστική αυτή λύση, αυτό που θα πρέπει να λεχθεί είναι ότι τούτη θα παρέχει τη δυνατότητα να γίνονται στα νησιά μας οι επενδύσεις εκείνες που απαιτούνται για την πραγματοποίηση έργων αξιοποίησης των ενεργειακών πλουτοπαραγωγικών τους πηγών ως λ.χ. των όποιας μορφής ΑΠΕ (Αιολική Ενέργεια, Φωτοβολταϊκά, Γεωθερμία) αυτά διαθέτουν.

Έτσι ειδικά γι’ αυτές η προαναφερθείσα επιστολή του Προέδρου της ΡΑΕ επί λέξει αναφέρει : «…Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζεται η συνέργεια και ο τρόπος ενσωμάτωσης στο νέο τοπίο των έργων ΑΠΕ με άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με την υποχρέωση κατασκευής διασύνδεσης τους στο ηπειρωτικό σύστημα, καθώς και άλλων σταθμών ΑΠΕ που δύνανται να αναπτυχθούν για την αξιοποίηση του αιολικού δυναμικού των νησιών ή γενικότερα του δυναμικού ΑΠΕ.»

Στο ασαφές αυτής της παραγράφου, έλαβα διευκρίνιση από το Γραφείο του Προέδρου της ΡΑΕ, ότι θα «δεσμεύεται» κατά προτεραιότητα όση «χωρητικότητα» του καλωδίου χρειάζεται για την κάλυψη των σχετικών ηλεκτρενεργειακών αναγκών των νησιών μας και η περίσσεια αυτής θα διατίθεται στους παραγωγούς ΑΠΕ στα νησιά αυτά με ανοικτές δημόσιες διαδικασίες, ώστε, εφ’ όσον απαιτείται, να διοχετεύουν το ρεύμα τους προς το ηπειρωτικό δίκτυο της χώρας.

Έχοντας κατά νου τα πιο πάνω, ρώτησα προ δεκαημέρου σε ημερίδα για την κλιματική αλλαγή και ΑΠΕ, τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της «ΔΕΗ Ανανεώσιμες» κ. Μαύρο, τι πρόκειται να κάνουν εν αναφορά προς τη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής των 8 MW εκ της γεωθερμίας στη Στύψη, που είχαν εξαγγείλει από το 2005, τονίζοντας ότι δεν απαιτεί το έργο της διασύνδεσης (όπως θα χρειαζόταν για το ρεύμα απ’ τη γεωθερμία στη Μήλο και Νίσυρο) αφού έτσι κι αλλιώς όλο το ρεύμα που θα παράγεται απ’ αυτή τη μονάδα θα καταναλώνεται στο νησί, που οι σχετικές ανάγκες του είναι πολλαπλάσιες. Η απάντησή του ήταν ότι εντός ενός έτους θα δρομολογηθούν οι απαιτούμενες διαδικασίες προς υλοποίηση του έργου αυτού. Οψόμεθα!

Αυτή τη φορά ολοκληρώνω με πλήρως θετική προσέγγιση, ευχόμενος ότι, ό,τι δεν επέτυχε η ΔΕΗ τα τριάντα τόσα χρόνια στο να λύσει το ηλεκτρενεργειακό πρόβλημα του νησιού μας θα το καταφέρει ο ΑΔΜΗΕ. Τούτο βέβαια, με τη βασική προϋπόθεση ότι θα τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα και ότι τα απαιτούμενα 935 εκατ. ευρώ για τη διασύνδεση είναι διαθέσιμα. Αλλιώς…