
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Μιχάλης Πολυπαθέλλης: Ο Ζορμπάς στον ασώματο και άλλες ιστορίες, Εκδόσεις «Μύθος», Μυτιλήνη 2015, σελ. 83
«Τις δεκαετίες του ´60 και του ´70 , που πηγαίναμε στο Δημοτικό Ασωμάτου και στο Εξατάξιο Γυμνάσιο Αγιάσου υπήρχαν στο χωριό μας πολλά παιδιά. Περίπου 60- 70 στο δημοτικό και άλλα τόσα μεγαλύτερα στο εξατάξιο Γυμνάσιο Αγιάσου και κάποια που εγκατέλειπαν την εκπαίδευση μετά το Δημοτικό αφού τότε υποχρεωτική ήταν η εκπαίδευση μόνο στο δημοτικό. Έτσι τα 120 παιδιά ζούσαμε στο χωριό , για να μην προσθέσω και τα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Ένα χωριό που έσφυζε από ζωή. Οι φωνές των παιδιών αντηχούσαν σε όλο το χωριό αυστηρά και μόνο στην ντοπιολαλιά. Οι ενήλικες μιλούσαν την τοπική διάλεκτο με λέξεις που σήμερα δεν υπάρχουν, πολλές από τις οποίες έχουν λείψει πλέον από την καθημερινότητα του χωριού», έτσι ξεκινάει τον πρόλογό του ο Μιχάλης Πολυπαθέλλης, για να συνεχίσει παρακάτω τονίζοντας « Μαζί με τη μεγάλη αγάπη μου για τον τόπο μου αυτός ήταν και ο σημαντικότερος λόγος που ξεκίνησα αυτή τη προσπάθεια, να καταγράψω δηλαδή την ντοπιολαλιά μέσα από καθημερινές σκηνές του χωριού μου λίγα χρόνια πριν».
Ο συγγραφέας, παλιός Δήμαρχος Ευεργέτουλα (2007 - 2010) δημοσιεύει χρόνια τώρα σε συντοπίτικα περιοδιά ιστορίες στη ντοπιολαλιά. Βραβεύτηκε δε πρόσφατα από το Πανεπιστήμιο Πατρών για την προσφορά του στην καταγραφή και διάσωση της λεσβιακής διαλέκτου. Στο παρόν βιβλίο στέγασε μια σειρά τέτοιες ιστορίες με φόντο τη γενέθλια γη, τον Ασώματο του παρελθόντος, των παιδικών και νεανικών χρόνων του συγγραφέα. Ιστορίες με ήρωες Ασωματιανούς, που σαρκάζονται και αυτοσαρκάζονται, που ξορκίζουν την σκληρή καθημερινότητα με χιούμορ και χαμόγελο. Ιστορίες που παρόλη τη μυθοπλασία κρύβουν στον πυρήνα τους ψήγματα αλήθειας. Ιστορίες, που έγινε προσπάθεια να αποδοθούν στην ευθύβολη, παιγνιώδη και χειμαρρώδη ντοπιολαλιά, γιατί χωρίς αυτή θα έχαναν την όποια ομορφιά, τη χάρη και την ιδιαιτερότητά τους.
Ως μικρό δείγμα γραφής ένα απόσπασμα από το διήγημα με τον τίτλο «Το ατέλειωτο σπίτι»: « Όταν ζήτησε να πληρώσει το λογαριασμό, αυτός ήταν 30 δραχμές! Ποσό σοβαρό για την εποχή. Έβγαλε ένα μάτσο δολάρια και πλήρωσε το λογαριασμό με ένα από αυτά!
Στα μάτια μου, Φαν´ γιΓιώργους τ´ Ακαμάτ´ φάνταζε άρχοντας σωστός . Δεν σου κρύβω ότι αυτή γι σκηνή βάρυνε στ´ναποφασ´ που πήρα να φύγου. Κι γω του σκιφτομ΄νταν κι του συζητούσα.. Γιώγιος τ´ Ακαμάτ να κιρνα όλου του καφινέ μι ένα χαρτί, ένα δολαρίου! Γλήγουρα του απουφάγ´σα ουριστικά.
Είχε αρχίσει να σουρουπώνει, εν τω μεταξύ, και γιΓιουργής δεν κρατιόταν: Άγντιπαμι τώρα στου καφινέανυπομουνώ να δω μερικά φιλαράκια απ' τα παλιά.
Οι φίλοι του Γιουργή ήταν αρκετοί, όμως φαινόταν καθαρά πως από τους πιο - αν όχι ο πιο - αγαπημένος ήταν ο Νίκος.
Μετά τα καλώς μας ήρθες και τα σχετικά, την ώρα του ούζου λύθηκαν οι γλώσσες και άρχισε να ξετυλίγεται το κουβάρι των αναμνήσεων, ποτάμι ορμητικό, για του Γιουργή κι του Νίκου. "
- Θ´μάσι βρε που έκλιβιςμπουκάλ’ - μπουκάλ’ λάδ’ απ´ του σπίτ’ και το ί ίφιρνις στου μπακάλ´κου τ´ πατέρα μ´ κι του π´λούσις;
- Ήταν μόλις αρχίσαμι να καπνίζουμι κι του χαρτζιίικ’ ανύπαρκτου!
Ι γέρους του έλεγΙ στου πατέρα σ´ κάθι φουρά.
Ααα γι' αυτό κάθι φουρά που του ειπιχειρούσα, του βραδ´, επαναλαμβανόταν γη ίδια γη σκηνή, ιρχόταν, που λες, έξου φρενών στου σπίτ’ κι πριν ακόμα κλεισ´ τ´ πόρτα, μ´ αρπούσι απ´ τ´ αυτί , φουνάζουντας δυνατά: «Έλα δω βρε βρωμόσπουρη, που κάν´ς του λαδέμπουρα! Κι μ´ έκανι μαύρου!. Είχι μια χερούκλα, αδιρφέλ’ μ, ´ σουστό ρόπαλου! Αμξιχνιούντιν αυτά; Ακόμα άμα του θ´μηθώαναστενάζιν τα πλευρά μ´! Βρε τι πατέρα πους μ´ αμπόλευε (ανακάτωνε, πρόδιδε, κάρφωνε)! Τρεις φορές του έκανα. Ντ’ τριτ' φουρά, παρόλο που είχα παρ' ούλα τα μέτρα, πάλι τ’ς έφαγα! Κι δε φτάν' αυτό, αλλά για μία βδουμάδα, μόλις μι έβλιπιφώνάζει: « έλα δω συ έμπουρα, κι μ' άρχιζι στ' ς φάπις. Μια βδουμαδαουλόκληρ» ! Ούλου του κουρμί μ' μελανό ήνταν, φουτιές βγάζανε τα μούτσνα μ' .... Έφαγα ραβδί, γουμάρια πουλά! Σ'χαθ'κα κι του ξύλου κι του ....εμπόρίου αφού, κάθε φουρά που άκουγα να φουνάζ' ένας πραματευτής " ο έμπορας" μι έπιανει σύγκρυου ( ανατριχίλα)! Κόπ΄κι οριστικά του ιμπόριου!».
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ
Ο Σύλλογος Πολιτικών Συνταξιούχων Λέσβου και το βιβλιοπωλείο «Χατζηδανιήλ» διοργανώνουν την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2025, στις 19:00, την παρουσίαση του νέου βιβλίου του Μιχάλη Πολυπαθέλλη με τίτλο «Ο Ζορμπάς στον Ασώματο και άλλες ιστορίες.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα παρουσιάσεων της Γενικής Γραμματείας του Υπουργείου Αιγαίου στη Μυτιλήνη.
Για το βιβλίο θα μιλήσουν η συγγραφέας και ποιήτρια Μαρία Παπάλα και η συγγραφέας - εκπαιδευτικός Αναστασία Κατσούρη, ενώ τον συντονισμό της παρουσίασης έχει αναλάβει ο Παναγιώτης Γιαννίκος.
ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ - ΒΙΒΛΙΑ
- Κυκλοφόρησαν τα Πρακτικά του Γ΄ Συνεδρίου που διοργάνωσε το 2024 η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος με τίτλο: "Η κληρονομιά τωνπροσφύγων και η νεοελληνική κοινωνία του 20οῦ αιώνος. Θρησκευτικές παραδόσεις, συγγραφείς, τέχνη, διαφύλαξη της μνήμης". Στον τόμο των Πρακτικών συμπεριλαμβάνεται η ανακοίνωση του Στρατή Αναγνώστου με τίτλο: «Ἡ μεταφορά των εκκλησιαστικών κειμηλίων από τη Μικρά Ασία στην Ελλάδα. Η περίπτωση των Κυδωνιών και της Καππαδοκίας»
- Στρατής Δ. Κατζουρίδης : « Μια ζωή, μια ιστορία. Η ζωή μου σε στίχους… και μια συλλογή αδημοσίευτων ποιημάτων », Μυτιλήνη 2025
- Στέλλα Πετρίδου: Παντούμ (ποιήματα), Εκδόσεις Μετρονόμος, Αθήνα 2025, σελ 50