Ιγνάτιος Ουγγροβλαχίας (α) ΛΕΣΒΟΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 (ζ´)

23/03/2021 - 14:06

 

Λέγαμε στην προηγούμενη επιφυλλίδα ότι σχετικά με τον Παλαιολόγο Λεμονή, μία από τις κυρίαρχες μορφές της λεσβιακής συμμετοχής στον Αγώνα, έπρεπε να θέσω μια άνω τελεία. Και τούτο επειδή μπορεί η Λέσβος να μην επαναστάτησε με δυναμικό τρόπο εναντίον της Υψηλής Πύλης, όπως λ.χ. η Χίος, η Σάμος και άλλοι ελληνικοί τόπου, αλλά έχει συνεισφέρει αποφασιστικά στην οργάνωση και επιτυχία του Αγώνα με τη δράση σημαντικών προσωπικοτήτων, αλλά και με απλούς αγωνιστές που στελέχωσαν τα αγωνιζόμενα τμήματα των Ελλήνων.

Μία από τις προσωπικότητες αυτές, ίσως η σημαντικότερη είναι ο Λέσβιος Ιγνάτιος, μητροπολίτης Ουγγροβλαχίας, του οποίου η ανακομιδή των οστών έγινε τη δεκαετία του 1960 στη Μυτιλήνη (βρίσκονται σε λάρνακα εντός του ναού του Αγίου Θεράποντος), αλλά, νομίζω, ότι λίγα γνωρίζουμε για τη δράση και τη σημασία της παρέμβασής του στην προετοιμασία και στερέωση της Επανάστασης του 1821.

Και πρώτα λίγα βιογραφικά, τα οποία αντλώ από τη σημαντική τελευταία βιογραφία που εκπόνησε ο σπουδαίος ιστορικός μας Βασίλης Παναγιωτόπουλος στη σειρά «Οι Ιδρυτές της Νεότερης Ελλάδας» το 2010 της εφημερίδας Τα Νέα.

Στον τάφο του στο ορθόδοξο κοιμητήριο του Λιβόρνου στην Ιταλία αναγράφεται ότι γεννήθηκε το 1765 στη Μυτιλήνη. Το κοσμικό του όνομα είταν Ιωάννης και τα ονόματα των γονιών του Απόστολος Μπάμπαλος ή Κακουγδός και Μαλαματένια η μητέρα του. Νεότερα στοιχεία προσδιορίζουν την ύπαρξη ενός αδελφού, του αρχιμανδρίτη Χριστόφορου Ανδρέου, το οποίο μας επιτρέπει να διορθώσουμε το όνομα του πατέρα του από Απόστολος σε Ανδρέα. Οι γονείς του με μεγάλη πιθανότητα ήταν πελοποννησιακής καταγωγής και βρέθηκαν στη Λέσβο μετά τις ανατροπές που προκάλεσαν τα Ορλωφικά και πιθανόν από το γεγονός αυτό ο Ιγνάτιος σε κείμενό του αναφέρει ως τόπο καταγωγής του τη Σπάρτη.

Στη συνέχεια ο Ιωάννης-Ιγνάτιος θα γίνει μοναχός και θα ακολουθήσει τον θείο του Γεράσιμο στην Κωνσταντινούπολη, όπου φοίτησε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Αυτά περίπου γίνονται το 1785 και στην Κωνσταντινούπολη πρέπει να εισήλθε στην υπηρεσία ισχυρών κληρικών, όπως λ.χ. ο μητροπολίτης Εφέσου Σαμουήλ.

Το 1794 ο Ιγνάτιος εκλέγεται από τη Σύνοδο του Πατριαρχείου μητροπολίτης Ναυπάκτου και Άρτης, δηλαδή μητροπολίτης σε μια από τις πλέον ισχυρές μητροπόλεις του οικουμενικού θρόνου, πράγμα που δημιουργεί κάποια ερωτηματικά και για το νεαρό της ηλικίας του -ήταν τότε 28-29 ετών- αλλά και για τον τρόπο που απέκτησε μια τόσο ισχυρή μητροπολιτική θέση, καθώς τέτοιες ενέργειες απαιτούσαν τη διάθεση σημαντικών ποσών, και έτσι η εκλογή του να σημαίνει ότι είχε την υποστήριξη ισχυρών κύκλων του Πατριαρχείου.

Ο Ιγνάτιος εγκαταστάθηκε λοιπόν ως μητροπολίτης Ναυπάκτου και Άρτης το 1785 και τη θέση αυτή θα διατηρήσει έως το 1805, όταν εκουσίως θα εγκαταλείψει, θα διαφύγει καλύτερα στα ρωσοκρατούμενα τότε Επτάνησα για να αποφύγει την οργή του Αλή πασά των Ιωαννίνων.

Κατά τη διάρκεια που παρέμεινε ως μητροπολίτης Άρτας και Ναυπάκτου επηρεάστηκε τόσο από τον Αλή πασά όσο και από τους εκπροσώπους των Μεγάλων Δυνάμεων (Γαλλίας, Αγγλίας, Ρωσίας) που δραστηριοποιούνταν στα Επτάνησα.

Στην έντονη πλοκή, διαπλοκή και σύνθετη μορφή των γεγονότων στην περιοχή αυτή, όπως εξελίσσονται στα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα, ο Ιγνάτιος θα υποχρεωθεί να ενταχθεί στον κύκλο των ανθρώπων που με διαφορετικό τρόπο εξυπηρετούν τη δράση και τα συμφέροντα του Αλή πασά, τα οποία είναι ποικίλα και πολυσύνθετα. Έτσι ο Ιγνάτιος θα κληθεί να νομιμοποιήσει, κατά κάποιο τρόπο, δηλαδή να καλύψει υπό τη χριστιανική-εκκλησιαστική ιδιότητά του πράξεις της πολιτικής και στρατιωτικής δράσης του σατράπη της Ηπείρου και ακόμη να αναλάβει ειδικές αποστολές διαπραγμάτευσης, εγγυήσεις συμφωνιών κτλ.

Όμως η πράξη που καταλογίστηκε ως μεγάλο σφάλμα στον Ιγνάτιο υπήρξε η εμπλοκή του, τον Οκτώβριο του 1798, στην κατάληψη της Πρέβεζας από τις δυνάμεις του Αλή πασά, όταν με παρέμβασή του πείστηκαν 200 ενήλικες και 500 γυναικόπαιδα (Πρεβεζάνοι) να παραδοθούν στον Αλή πασά. Και τούτο επειδή ο πασάς, κατά τις συνήθειές του, τους μεν άνδρες κατακρεούργησε, τα δε γυναικόπαιδα εξανδραπόδισε.

Τα γεγονότα αυτά φαίνεται ότι ωρίμασαν την απόφαση του Ιγνατίου ότι έπρεπε να εγκαταλείψει το περιβάλλον του Αλή πασά, πράγμα το οποίο τελικά θα κάνει τον Δεκέμβριο του 1805, όταν θα διαφύγει στην Κέρκυρα.

Με τη συνέχεια όμως της δράσης του θα ασχοληθούμε σε δεκαπέντε ημέρες.

 

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey