Η μεγιστοποίηση της κάλυψης των ενεργειακών αναγκών διά Ανανεωσίμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι πια στόχος, παγκοσμίως. Μία εξ αυτών είναι η γεωθερμία.

Η Ιταλία καλύπτει κατά 2,1% τις ηλεκτρενεργειακές ανάγκες της απ’ τη γεωθερμία, διαθέτοντας μονάδες που έχουν εγκατεστημένη ισχύ 926 MWe. Αξιοπρόσεκτο είναι ότι η πρώτη τέτοια μονάδα παγκοσμίως έχει εγκατασταθεί εκεί το 1911, στο Larderello, όπου αυτή εξακολουθεί και σήμερα να παράγει, αποτελώντας παράλληλα τουριστική ατραξιόν. Στη γειτονική μας Τουρκία υπάρχει αλματώδης αξιοποίησή της, αφού την τελευταία πενταετία, η εγκατεστημένη ισχύς έχει αγγίξει τα 800 ΜWe με 34 καινούριες μονάδες! Γράφω εκ προοιμίου αυτά για να σηματοδοτήσω το πόσο «αδιαφόρετοι» είμαστε εμείς οι Έλληνες, που διαθέτουμε κάποια απ’ τα καλύτερα γεωθερμικά πεδία της Ευρώπης. Λ.χ. στη Μήλο και στη Νίσυρο, με θερμοκρασίες γεωθερμικών ρευστών άνω των 300 °C. Το δυναμικό παραγωγής τους εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 200 MWe και 50 MWe, αντιστοίχως. Ατυχώς, τούτα μένουν ανεκμετάλλευτα. Δηλαδή διαθέτουμε ένα ενεργειακό γίγαντα, αλλά δυστυχώς εν υπνώσει. Το αντίθετο, θα σήμαινε παραγωγή ρεύματος με δαπάνη «καυσίμου» μηδενική, αποφεύγοντας έτσι «αιμορραγία» συναλλάγματος άνω των 200.000.000 Ευρώ/έτος για εισαγωγή Φ.Α. ή/και πετρελαίου Στα 30 χρόνια, προφανώς κάποια δισεκατομμύρια.

Με λύπη αναφέρομαι στην ανικανότητά μας ως Έλληνες που ατυχώς έχω πια ως πεποίθηση και σ’ αυτόν τον αναπτυξιακό τομέα, πράγμα που βιωματικά απέκτησα απ’ την εμπλοκή μου με τη Γεωθερμία απ’ τη δεκαετία του ’80.

Ήταν τότε, λίγο μετά τις σπουδές μου για το διδακτορικό μου στην Αγγλία που ενεργοποιήθηκα στο ΤΕΕ και συγκεκριμένα στη Μόνιμη Επιτροπή Ενέργειας (ΜΕΕ), όπου επί 25 και χρόνια, υπήρξα μέλος, απλό ή προεδρεύον. Ως υπεύθυνος δε, είχα χρεωθεί, τον τομέα των ΑΠΕ.

Όλες οι ΑΠΕ τότε ήταν σε εμβρυακή κατάσταση, εκτός από τη γεωθερμία, που παρουσίαζε σημαντική κινητικότητα στη χώρα μας, στην προσπάθεια της ΔΕΗ να αξιοποιήσει αυτή, ειδικότερα στη Μήλο, κάνοντας τις απαιτούμενες έρευνες διά γεωτρήσεων. Ως Μεταλλειολόγος Μηχανικός λόγω της γεωθερμίας ανέλαβα στη ΜΕΕ τον τομέα των ΑΠΕ, που περιλάμβανε και αυτή.

Έχοντας κατά νου τη σημαντικότητα της αξιοποίησης αυτού του 100% ανανεώσιμου ενεργειακού πόρου και επειδή στη Μήλο υπήρχαν αντιδράσεις των κατοίκων εκ των εκεί πραγματοποιουμένων γεωτρήσεων, εισηγήθηκα στην Επιτροπή, να συμβάλλει το ΤΕΕ με το επιστημονικό του κύρος, στην άμβλυνση των αντιδράσεων αυτών. Το Προεδρείο του ΤΕΕ απεδέχθη την πρόταση, να πραγματοποιήσουμε συνέδριο για τη Γεωθερμία και αντί να καλέσουμε τους τοπικούς άρχοντες, φορείς, οργανώσεις κ.ά. της Μήλου να έρθουν στην Αθήνα για να ακούσουν τα σχετικά και εκείνοι να μεταφέρουν αυτά στους κατοίκους, να πραγματοποιήσουμε τούτο στο νησί, όπου ο κάθε κάτοικος θα μπορούσε από πρώτο χέρι να ακούσει, ερωτήσει, συζητήσει και τελικά έτσι να του λυθούν απορίες, προβληματισμοί, φοβίες, κ.λπ. Το Προεδρείο το δέχθηκε και σε συνεννόηση με τη Νομαρχία Κυκλάδων και την Ένωση Κοινοτήτων του νησιού, πραγματοποιήσαμε τούτο στη Μήλο. Επιμελητής του συνεδρίου, ήταν ο γράφων το παρόν. Τόση σημασία εδόθη στο εγχείρημά μας απ’ τον επιστημονικό κόσμο, τον πολιτικό, την Τ.Α., την Κυβέρνηση που στο συνέδριο παρέστη και κήρυξε την έναρξή του ο τότε Υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Ευάγ. Κουλουμπής. Εισηγητές του Συνεδρίου ήταν οι επαΐοντες του είδους και ό,τι επιφανέστερο διέθετε η χώρα από απόψεως σχετικής γνώσεως. Οι φορείς δε που συμμετείχαν ήταν πολλοί, όπως: ΙΓΜΕ, ΔΕΗ, Πανεπιστήμια, Υπουργεία (Ενέργειας, Αγροτικής οικονομίας, κ.ά.), η Νομαρχία, η Τ.Α. της Μήλου, κ.λπ. Το συνέδριο αυτό υπήρξε παραγωγικότατο από κάθε άποψη, αλλά … υπήρξε ένα βασικό αλλά. Εμπεριείχε το σπέρμα της αμφισβήτησης και αμφιβολίας ως προς τα υποστηριχθέντα «υπέρ» της Γεωθερμίας, που ξεκινούσαν απ’ την περιβαλλοντική άποψη. Επικεφαλής της κινήσεως «κατά» της Γεωθερμίας, ήταν ο Μηλιός καθηγητής μου στο Πολυτεχνείο Μαν. Καμπούρης, γύρω απ’ τον οποίο στοιχίζονταν όλοι όσοι αντιστρατεύτηκαν τη Γεωθερμία.

Μετά απ’ αυτό οι Μηλιοί συνέχισαν με ατέλειωτους αγώνες επί χρόνια και ανάμεσα στους πρωτοστατούντες ήταν ακόμη κι’ ένας παπάς, ο παπα-Φραγκιός. Ενθυμούμαι αφίσα τους με την οποία αφόριζαν τα δαιμονικά της χθόνιας και σκοτεινής δυνάμεως όντα, τα εξερχόμενα δια των γεωθερμικών γεωτρήσεων απ’ τα έγκατα της γης. Τελικά την «έπνιξαν» εν τη γενέσει της.

Τούτο, στην πράξη έγινε όταν τη δεκαετία του ’90 η πιλοτική μονάδα των 2 MWe που η ΔΕΗ εγκατέστησε, αχρηστεύτηκε ύστερα από δυναμιτισμό, η δε Κυβέρνηση Κώστ. Μητσοτάκη για ψηφοθηρικούς λόγους μετέθεσε όλους όσους Μηλιούς είχε προσλάβει εκεί η ΔΕΗ, εξαλείφοντας έτσι την ύπαρξη επιτόπιων υποστηρικτών της Γεωθερμίας.

Η προσπάθεια στη Νίσυρο δεν είχε καλύτερη τύχη. Τέλος σ’ ό,τι αφορά το νησί μας, ενώ το 2005 η ΔΕΗ εξήγγειλε την πραγματοποίηση δύο βαθέων γεωτρήσεων στην περιοχή της Στύψης για την εγκατάσταση μονάδος 8,00 MWe, έκτοτε ουδέν έγινε.

Ύστερα απ’ τα παραπάνω, άραγε χρειάζεται περαιτέρω επιχειρηματολογία στο να στηρίξω το «αδιαφόρετοι», που προανέφερα;

Θεωρώ, ατυχώς, ότι παρέλκει.