ΛΕΣΒΟΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 (στ) Λέσβιοι Φιλικοί

25/02/2021 - 11:07

 

 

Λέγαμε στην προηγούμενη επιφυλλίδα ότι σχετικά με τον Παλαιολόγο Λεμονή, μία από τις κυρίαρχες μορφές της λεσβιακής συμμετοχής στον Αγώνα, έπρεπε να θέσω μια άνω τελεία. Με άλλα λόγια ότι πρέπει να σταματήσω τις αναφορές σε αυτόν, επειδή το θέμα, -όπως μου δόθηκε η ευκαιρία και δυνατότητα να αντιληφθώ από την ανασκόπηση των πηγών και της σχετικής βιβλιογραφίας- είναι πολύ μεγάλο και δεν μπορεί να εξαντληθεί στα όρια της επιφυλλοδογραφίας. Ελπίζω ότι εν καιρώ θα επανέλθω με κάτι πιο συστηματικό και αυτοτελές.

Όμως πέρα από τον Παλαιολόγο Λεμονή το νησί μας έχει να επιδείξει και μια σειρά άλλων φιλικών. Πρέπει στο σημείο να διευκρινίσουμε ότι η παράθεση των όποιων στοιχείων δεν έχει την αναφορά της σε παραδόσεις και αναμνήσεις, αλλά σε καταχωρισμένα στοιχεία των πηγών. Και όσον αφορά τη Φιλική Εταιρεία έχουμε τους καταλόγους των μελών της που έχουν δημοσιεύσει ο Ιωάννης Φιλήμων στα έργα του, τον κατάλογο από το Αρχείο Σέκερη και άλλα επίσημα, ας πούμε στοιχεία.

Ας αρχίσουμε λοιπόν από τον Ιωάννη Φιλήμονα και τον κατάλογο των φιλικών που βρίσκουμε στο έργο του: Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως, τ. 1-4, Αθήνα 1859-1861).

Στον κατάλογο λοιπόν αυτό συναντούμε τις παρακάτω καταγραφές λεσβίων φιλικών: α) Στον αριθμό 393: Ζάνος Δημήτριος, επάγγελμα «πολιτικός», τόπος κατήχησης Οδησσός το 1821, όπου τον κατήχησε ο Π. Περτουμής και κατέβαλε το ποσόν των 200 ρουβλίων κατά την κατήχησή του. β) Στον αριθ. 394: Ιωαννόπουλος Δημήτριος, με τόπο κατήχησης την Οδησσό το 1821 και κατηχητή τον Αθαν. Στρατηγόπουλο και ποσόν που κατέβαλε κατά την κατήχησή του τα 200 γρόσια. γ) Στον αριθμό 399: Κωνσταντίνου Γιαννούκος, έμπορος, που κατηχήθηκε στην εταιρεία το 1820, από τον Νεόφυτο ιεροδιάκονο και κατέβαλε κατά την κατήχησή του 500 γρόσια. δ) Στον αριθμό 400: Βενιαμίν Λέσβιος «λόγιος», που κατηχήθηκε το 1819 στο Ιάσιο. Για τον γνωστό μας λόγιο και αγωνιστή Βενιαμίν, δεν αναφέρεται το όνομα του κατηχητή ούτε και το ποσόν που κατέβαλε. ε) Στον αριθμό 404, αναφέρεται ο Μπερτουμές Παν. Ιωάννης, έμπορος, ο οποίος κατηχήθηκε το 1821 στην Οδησσό, από τον κατηχητή Ν. Καρμπούνη και κατέβαλε κατά την κατήχησή του 250 ρούβλια. στ) Στον αριθμό 404, ο ιεροδιάκονος Νεόφυτος, ο οποίος κατηχήθηκε στο «Γαλάζιον» (Γαλάτσι) της Μολδοβλαχίας το 1820 με κατηχητή ένα από τα πρώτα ονόματα της Φιλικής Εταιρείας, δηλαδή τον Δημ. Θέμελη. ζ) Στον αριθμό 406 υπάρχει ο λέσβιος Παλαιολόγος Βάιας, έμπορος, ο οποίος κατηχήθηκε το 1821 στην Οδησσό, με κατηχητή τον Αθαν. Στρατηγόπουλο και ποσόν που κατέβαλε κατά την κατήχησή του τα 500 ρούβλια και τέλος η) στον αριθμό 414 του καταλόγου του Φιλήμονα υπάρχει ο λέσβιος Τσοχατσόπουλος Μιχ., που κατηχήθηκε το έτος 1821 στην Οδησσό, από ένα άλλο πολύ γνωστό φιλικό, τον Δημ. Πελοπίδα και κατέβαλε κατά την κατήχησή του 200 ρούβλια.

Στον κατάλογο Φιλικών που βασίζεται στο Αρχείο Σέκερη και έχει δημοσιεύσει ο Βαλέριος Μέξας συναντούμε λιγότερα ονόματα Λεσβίων. Συγκεριμένα υπάρχουν στο αρχείο αυτό ο Παλαιολόγος Λεμονής και ο Βενιαμίν Λέσβιος και πιστεύω ότι και ο αριθμός 239, όπου αναγράφεται ο Δημήτριος Παλαιολόγος, έμπορος, χρόνων 45, «διά του Παπά Γεώργη Αθανασίου», και κατηχήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 1819 στην Κωνσταντινούπολη και κατέβαλε 500 γρόσια κατά την κατήχησή του, πρέπει να είναι λεσβιακής καταγωγής. Πιστεύω μάλιστα ότι έχει άμεση σχέση με τις περιπέτειες του Παλαιολόγου Λεμονή κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του Λεμονή, σχετικά με τη διάθεση της περιουσίας του.

Φυσικά ενδέχεται να υπάρχουν και άλλοι λέσβιοι Φιλικοί (λ.χ. ο Ιγνάτιος Ουγγροβλαχίας, δεν μπορεί να μη γνωρίζει τα της Φιλικής Εταιρείας, χωρίς όμως να αναφέρεται σε κανένα κατάλογο). Ωστόσο, από τους δύο επίσημους καταλόγους των φιλικών διαθέτουμε αυτά τα ονόματα λεσβίων που μυήθηκαν στην Εταιρεία.

Πέρα όμως από την προσφορά τους στον Αγώνα υπάρχουν και άλλα στοιχεία που οφείλουμε να ερευνήσουμε. Με άλλα λόγια οι περισσότεροι είναι έμποροι που δραστηριοποιούνται στην Οδησσό και σε μένα τουλάχιστον οι περισσότεροι είναι άγνωστοι από άλλες δραστηριότητές τους. Ιδού λοιπόν ένα άλλο πεδίο έρευνας.

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey