Ένα απ’ τα μεγαλύτερα έργα προστασίας του περιβάλλοντος, ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), αρχίζει να λειτουργεί απ’ την προσεχή Δευτέρα 26 Οκτωβρίου, ημερομηνία που προγραμματίστηκε να φτάσουν στο χώρο και τα πρώτα σκουπίδια.
Ένα απ’ τα μεγαλύτερα έργα προστασίας του περιβάλλοντος, ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), αρχίζει να λειτουργεί απ’ την προσεχή Δευτέρα 26 Οκτωβρίου, ημερομηνία που προγραμματίστηκε να φτάσουν στο χώρο και τα πρώτα σκουπίδια. Για τα διαχειριστικά ζητήματα της λειτουργίας του όλου συστήματος, έγινε χθες σύσκεψη των 13 δημάρχων της Λέσβου, στην οποία μεταξύ άλλων τονίστηκε το ιδιαίτερα αυξημένο κόστος που θα έχει η διάθεση των σκουπιδιών, επιβαρύνοντας πολύ σύντομα όλους τους κατοίκους του νησιού.
Απ’ την άλλη, στη σύσκεψη επισημάνθηκε πως αν δε λειτουργήσει άμεσα το όλο σύστημα συλλογής, μεταφοράς, διαλογής και διάθεσης των σκουπιδιών, που συνεπάγεται και κλείσιμο όλων των υφιστάμενων χωματερών, καραδοκεί η επιβολή προστίμων απ’ την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σημειωτέον, όμως, ότι ενώ αρχίζει η μεταφορά των σκουπιδιών στην Κλεφτόβιγλα, ακόμη δεν έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση για τους Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ), οπότε αναγκαστικά όλοι οι δήμοι - πλην της Μυτιλήνης που ολοκληρώνει το ΣΜΑ της - θα πρέπει να μεταφέρουν τα σκουπίδια τους απ’ ευθείας με τα απορριμματοφόρα στο ΧΥΤΑ.
Όλοι οι δήμοι της Λέσβου, είτε διά των δημάρχων, είτε διά εκπροσώπων τους, πήραν μέρος στη χθεσινή σύσκεψη για τα σκουπίδια που συγκάλεσε ο πρόεδρος της Τοπικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων (ΤΕΔΚ) νομού Λέσβου και πρόεδρος της Διαδημοτικής Επιχείρησης Διαχείρισης Απορριμμάτων και Περιβαλλοντικής Ανάπτυξης Λέσβου (ΔΕΔΑΠΑΛ) Α.Ε., Σωτήρης Ζαμτράκης, εν όψει της έναρξης λειτουργίας απ’ την προσεχή Δευτέρα του ΧΥΤΑ. Ο κ. Ζαμτράκης ήδη σε προηγούμενη συνάντηση έχει θέσει ζήτημα να αφήσει την προεδρία της ΔΕΔΑΠΑΛ, λόγω του πολύ μεγάλου όγκου δουλειάς που συνεπάγεται επιπροσθέτως των άλλων υποχρεώσεών του ως δημάρχου Γέρας και προέδρου της ΤΕΔΚ.
Επτά σταθμοί…
Στη σύσκεψη έγινε παρουσίαση των μελετών που εκπονούνται - δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη - κι αφορούν στη διαχείριση των απορριμμάτων (οικονομοτεχνική μελέτη για φορέα, μελέτη χωροθέτησης των ΣΜΑ, χωροθέτηση αδρανών κ.λπ.), και για τις οποίες οι δήμαρχοι ζήτησαν διευκρινίσεις, ή κατέθεσαν προτάσεις.
Ένα ζήτημα που συζητήθηκε ήταν οι περιοχές στις οποίες και θα γίνουν οι σταθμοί μεταφόρτωσης. Αρχικά, στη μελέτη προβλέπονταν τέσσερις τέτοιοι σταθμοί, ενώ τώρα βάσει των κατευθύνσεων που δόθηκαν και απ’ τη ΔΕΔΑΠΑΛ η μελέτη αφορά στη δημιουργία επτά συνολικά ΣΜΑ. Οι προτεινόμενες θέσεις για τους ΣΜΑ είναι η Μυτιλήνη (ο μόνος σταθμός που ολοκληρώνεται και παραδίδεται προς χρήση μέσα στις επόμενες 15 ημέρες), δύο ΣΜΑ στο δήμο Ερεσού - Αντίσσης (Άντισσα και Μεσότοπο) που είναι και ο πιο μακρινός σε σχέση με το ΧΥΤΑ, και από μία θέση στους δήμους Πέτρας, Γέρας, Καλλονής και Πολιχνίτου.
Στους ΣΜΑ θα συγκεντρώνονται τα οικιακά απορρίμματα, τα οποία μετά από μια πρώτη διαλογή θα μεταφέρονται συμπιεσμένα, ώστε να καταλαμβάνουν μικρότερο όγκο, στο ΧΥΤΑ.
Αρχή τη Δευτέρα
Μέχρι όμως να αποφασιστούν, να χωροθετηθούν, να χρηματοδοτηθούν και να κατασκευαστούν οι ΣΜΑ, οι δήμοι θα πρέπει να πηγαίνουν τα σκουπίδια τους στο ΧΥΤΑ. Η αρχή θα γίνει την προσεχή Δευτέρα, όταν οι δήμοι που το επιθυμούν θα κατευθύνουν τα απορρίμματά τους με τα απορριμματοφόρα ή όποιο άλλο τρόπο διαθέτουν, στο ΧΥΤΑ. Με τη λειτουργία τού ΣΜΑ Μυτιλήνης, όλα τα σκουπίδια και της λεσβιακής πρωτεύουσας θα κατευθύνονται στο ΧΥΤΑ, ενώ σταδιακά, όπως επεσήμανε ο κ. Ζαμτράκης, μέχρι το τέλος Νοεμβρίου θα πρέπει να κλείσουν όλες οι χωματερές.
Παρ’ ότι θα υπάρξει επιβάρυνση των δήμων για τη μεταφορά των σκουπιδιών, δεδομένης της καθυστέρησης που έχει παρατηρηθεί με τους ΣΜΑ, η μεταφορά είναι μονόδρομος, μια και σε διαφορετική περίπτωση οι δήμοι θα κληθούν να καταβάλουν υπέρογκα πρόστιμα για τη συνέχιση λειτουργίας των σκουπιδότοπων.
Πολύ πιο ακριβά…
Το μείζον, όμως, θέμα που απασχόλησε τους δημάρχους είναι το κόστος που θα έχει με τη λειτουργία του ΧΥΤΑ η υπόθεση «απορρίμματα», κόστος που όπως φαίνεται, απ’ το Δεκέμβρη, ή το αργότερο απ’ την αρχή του νέου χρόνου, θα μετακυλήσει στους δημότες επιβαρύνοντας τα αντισταθμιστικά τέλη.
«Αλλάζουν άρδην τα δεδομένα που ξέραμε σε ό,τι αφορά στο κόστος των σκουπιδιών», ανέφερε ο δήμαρχος Μυτιλήνης, Νάσος Γιακαλής, επισημαίνοντας πως η όλη διαδικασία είναι σίγουρο πως θα προφυλάξει το περιβάλλον, ειδικά σε συνδυασμό και με τις δράσεις ανακύκλωσης που δρομολογούνται, αλλά ταυτόχρονα θα επιβαρύνει σαφώς περισσότερο όλα τα νοικοκυριά. «Και γεννώνται ζητήματα που ακόμη δεν έχουν απαντηθεί, όπως το ποιος και πώς θα επιβαρύνεται ένας τουριστικός δήμος απ’ τους τουρίστες του ή τις όποιες άλλες μεταβολές σημειωθούν το επόμενο διάστημα. Προς το παρόν, αυτόν τον πρώτο μήνα που οι δήμοι θα μεταφέρουν τα σκουπίδια τους, θα γίνει και μια πρώτη μέτρηση του όγκου των οικιακών απορριμμάτων που θα φτάνουν στο ΧΥΤΑ», συμπλήρωσε ο δήμαρχος Μυτιλήνης.
Ποιος θα αντεπεξέλθει;
Ο κ. Γιακαλής είπε ακόμη πως σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη σύσκεψη, υπολογίζεται ότι κάθε δημότης παράγει ένα κιλό σκουπίδια την ημέρα. Οπότε, μια αρχή μέτρησης για τον όγκο των σκουπιδιών αποτελεί ο αριθμός των δημοτών. Από εκεί και πέρα, η απόσταση του δήμου απ’ το ΧΥΤΑ, η ύπαρξη ΣΜΑ και σε τι απόσταση καθορίζουν το ύψος της επιβάρυνσης. «Προσωπική μου άποψη είναι ότι θα πρέπει να επιταχυνθεί η διοικητική μεταρρύθμιση και να υπάρξουν πιο ισχυροί δήμοι, διότι με τα σημερινά δεδομένα θα είναι πάρα πολύ δύσκολο κάποιοι να αντεπεξέλθουν σε αυτό το κόστος», είπε ο κ. Γιακαλής.
Ας σημειωθεί ότι υπήρξαν και δήμαρχοι που ανέφεραν ότι θα εξαντλήσουν κάθε περιθώριο χρήσης των χωματερών τους, προκειμένου να μην αυξηθεί το κόστος για τη διαχείριση των απορριμμάτων τους, καθυστερώντας όσο μπορούν περισσότερο τη μεταφορά των σκουπιδιών στο ΧΥΤΑ.
Σε ό,τι αφορά στο κοστολόγιο απ’ τους μελετητές, αναφέρθηκαν δύο εναλλακτικές προτάσεις κοστολόγησης των σκουπιδιών, η ενιαία τιμολόγηση που θα επιβαρύνει τον κάθε δήμο με περίπου 30 ευρώ τον τόνο απορριμμάτων, και η διακριτή χρέωση που κοστολογεί 28 ευρώ τον τόνο για τα σκουπίδια που πάνε στο ΧΥΤΑ και 24 ευρώ τον τόνο για τα σκουπίδια που πάνε στο ΣΜΑ. Οι δήμαρχοι επέλεξαν ως συμφερότερη για τα δεδομένα του νησιού την επιλογή της ενιαίας τιμολόγησης, αν και στη χθεσινή σύσκεψη δε λήφθηκαν αποφάσεις στις οποίες και θα προχωρήσει το επόμενο διάστημα η ΔΕΔΑΠΑΛ, προφανώς μετά την ολοκλήρωση των μελετών.