Απολίτικους κοκκινόκωλους αποκαλούσαμε τους Αγγλοαυστραλούς εμείς οι σχετικά λίγοι Έλληνες οργανωμένοι αριστεροί της Μελβούρνης. Αυτός ο ελαφρά ρατσιστικός χαρακτηρισμός ήταν η απάντησή μας στις ρατσιστικές επιθέσεις που παλιά δεχόμαστε εμείς οι Μεσογειακοί μετανάστες από τους Αγγλο-Αυστραλούς.
Απολίτικους κοκκινόκωλους αποκαλούσαμε τους Αγγλοαυστραλούς εμείς οι σχετικά λίγοι Έλληνες οργανωμένοι αριστεροί της Μελβούρνης. Αυτός ο ελαφρά ρατσιστικός χαρακτηρισμός ήταν η απάντησή μας στις ρατσιστικές επιθέσεις που παλιά δεχόμαστε εμείς οι Μεσογειακοί μετανάστες από τους Αγγλο-Αυστραλούς.
Όντας αριστεροί, δεν καταφεύγαμε στους συνηθισμένους κομπασμούς επί πατραγαθία των σοβινιστών: «Οι αρχαίοι μας πρόγονοι… ετούτο και τ’ άλλο…» Αυτά δεν πιάνουν έτσι κι αλλιώς. Κανείς δεν εντυπωσιάζεται από κατορθώματα προγόνων και εμείς τότε, γύρω στο 1950, αλλά και τώρα, είχαμε και έχουμε κάπως τα χάλια μας.
Στο διάστημα της τελευταίας μου επίσκεψης στο νησί-ήπειρο (για να δω τη σύντροφό μου, παιδιά κι εγγόνια) διαπίστωσα ότι οι κάτοικοι έχουν πολιτικοποιηθεί περισσότερο από ποτέ για ορισμένα καυτά θέματα, για τα οποία, εμείς οι Έλληνες, φαίνεται να έχουμε μεσάνυχτα.
Βέβαια οι Αυστραλοί δεν αντιμετωπίζουν το φάσμα της φτώχειας στο βαθμό που φαίνεται ότι το αντιμετωπίζουν οι Έλληνες. Υπήρξαν στο παρελθόν μια αγγλική αποικία, εξελίχθηκαν σε υποτελείς του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού και τώρα έχει «πάρει η ουρά τους κόκκαλο» γιατί οι Κινέζοι αγοράζουν τεράστιες ποσότητες πρώτων υλών από το υπέδαφός τους. «Έξω φτώχεια!» λοιπόν για τους πολλούς, που σημαίνει ότι έχουν καιρό και διάθεση να προβληματιστούν και για άλλα πολύ πιο σοβαρά θέματα με μερική ή ακόμα και ολική υποστήριξη από τους κρατούντες και μερίδα των Μ.Μ.Ε..
Στο διάστημα των τριών μηνών που ήμουν στην Αυστραλία, το πρόβλημα που συζητιόνταν κατά κόρον, αλλά απόλυτα δικαιολογημένα κατά τη γνώμη μου, ήταν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και οι αρνητικές επιπτώσεις του - κυρίως κλιματικές αλλαγές - στον πλανήτη μας.
Παραθέτω μια σύντομη επιστημολογική παρένθεση που θα βοηθήσει την εκτίμηση της κατάστασης: Κανένας, μα κανένας επιστήμονας δεν ισχυρίζεται ότι είναι κάτοχος της απόλυτης αλήθειας. Αυτά τα απαράδεκτα για την επιστήμη καμώματα τα αφήνουν στους παπάδες, διάφορους γκουρού, μάγους, σατανιστές κ.τ.λ.. Αν ένας επιστήμονας έχει αποδείξει με την παρατήρηση, το πείραμα και τον ορθό λόγο ότι μια υπόθεση εργασίας μπορεί να έχει το κύρος μιας επιστημονικής θεωρίας, ανακοινώνει τη δουλειά του σε επιστημονικά συνέδρια και γράφει άρθρα σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά (ένα έγκυρο επιστημονικό περιοδικό δημοσιεύει ένα άρθρο κατόπιν έγκρισής του από ειδικούς - peer review).
Η επιστημονική θεωρία εξακολουθεί να εξετάζεται επιστημονικά και το αποτέλεσμα μπορεί να είναι επαλήθευση, διόρθωση ή ακόμα και απόρριψη. Όσο μια θεωρία επαληθεύεται, θα μπορούσε να ονομαστεί «επιστημονική αλήθεια» (προτιμώ τον όρο «η τελευταία λέξη της επιστήμης» ή «state of the art»).
Ένα πασίγνωστο παράδειγμα απόρριψης παλιάς θεωρίας και αντικατάστασής της με άλλη είχε να κάνει με το σχήμα του πλανήτη μας. Τώρα πια τους οπαδούς της θεωρίας της επίπεδης γης ή τους αγνοούμε ή τους θεωρούμε γραφικούς (όταν το παπαδαριό «βαρούσε κι έδερνε» δεν ήταν έτσι τα πράγματα, γιατί διάχυτη στην ατμόσφαιρα υπήρχε η τσίκνα της καιγόμενης ανθρώπινης σάρκας!).
Επανερχόμενος στα της Αυστραλίας, όπου σχεδόν οι πάντες διαμορφώνουν άποψη για το φαινόμενο του θερμοκηπίου: Η συντριπτική πλειοψηφία του λαού της Αυστραλίας γνωρίζει ότι τώρα πια υπάρχει ομοφωνία από τους ειδικούς επιστήμονες πάνω σ’ αυτό το θέμα. Μου έρχονται στο νου οι αριθμοί που ανέφερε ο παραλίγο πρόεδρος των ΗΠΑ Αλ Γκορ στη βραβευθείσα ταινία του γι’ αυτό το ζήτημα. Οι ανακοινώσεις σε επιστημονικά περιοδικά, που υποστήριξαν την ύπαρξη του κυρίως ανθρωπογενούς αυτού φαινομένου με τις εξαιρετικά σοβαρές συνέπειες ακόμα και για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους, ήταν 928. Υπέρ της αντίθετης άποψης δεν υπήρχε ούτε μία ανακοίνωση ή δημοσίευση. Εννοείται ότι άφθονο μελάνι έχει χυθεί από πουλημένους κοντυλοφόρους και γραφικούς τσαρλατάνους στις διάφορες πατσαβούρες του κατεστημένου. Η εξήγηση είναι απλή και αναφέρεται στο βιβλίο μου «Θίγοντας τα κακώς κείμενα» (σελ. 40): «Η μεγιστοποίηση των κερδών του κεφαλαιοκρατικού συστήματος γενικά είναι συνάρτηση μιας κοινότατης χημικής διεργασίας που λέγεται καύση. Είναι η καύση καυσίμων που περιέχουν άνθρακα, που έχει αυξήσει θεαματικά τις συγκεντρώσεις του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Είναι δε αυτή η αύξηση που κυρίως προκαλεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου.»
Η λύση που προτείνεται από το κεφάλαιο είναι η γνωστή πομφόλυγα, η «αειφόρος ανάπτυξη» (sustainable development). Συμφωνώ ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί στο έπακρο η παραγωγή ενέργειας που δε βασίζεται στην καύση ανθρακούχων καυσίμων, αλλά η πραγματική λύση βρίσκεται στον περιορισμό της παραγωγής. Η λύση είναι ασυμβίβαστη με τον καπιταλισμό, που έτσι κι αλλιώς πνέει τα λοίσθια. Αυτό αποδείχτηκε και στο πρόσφατο φιάσκο της Κοπεγχάγης. Η λύση βρίσκεται στην επικράτηση του σοσιαλισμού. Όπως γράφω και στο βιβλίο μου (σελ.40): «Η λύση δεν είναι καθόλου εύκολη και είναι κοινωνικο-πολιτική. Μπορεί να σημαίνει ότι πρέπει να δώσουμε από το τεράστιο περίσσευμά μας (εγώ νομίζω ότι θα καλυτερεύσει το βιοτικό μας επίπεδο, αλλά φαντάζομαι παρόμοιες ιδέες έχει ένας στους χίλιους), ένα κομμάτι ψωμί στον πεινασμένο συνάνθρωπό μας, και να δεχτούμε να καταναλώνουμε πολύ λιγότερα… τζάντζαλα. Βέβαια, για παρόμοιες ιδέες έχουν εκτελεστεί χιλιάδες άνθρωποι. Ένας μαραγκός εδώ και 20011 χρόνια σταυρώθηκε.»
1 Το άρθρο αυτό γράφτηκε το 2001. Δυστυχώς εξακολουθεί να είναι επίκαιρο.
* Ο Διονύσης Συκιώτης είναι χημικός περιβαλλοντολόγος.