20 χρόνια μετά...

Περίπου 15 μήνες δούλεψε η Διακομματική Επιτροπή της Βουλής, από το Νοέμβριο του 1990 έως το Φεβρουάριο του 1992, για να εκδώσει το πόρισμά της. Στο διάστημα αυτό άκουσε τις απόψεις των κυβερνητικών οργάνων, επισκέφθηκε τα νησιά του Αιγαίου και τους νομούς της Θράκης, συζήτησε με τους τοπικούς φορείς, δηλαδή την αυτοδιοίκηση, τα συνδικάτα, τους συνεταιρισμούς, τα επιμελητήρια, τους επιστημονικούς και πολιτιστικούς φορείς.

Έχει ιδιαίτερα σημασία ότι η συγκρότηση της Επιτροπής έγινε το Νοέμβριο του 1990 και η έκδοση του πορίσματος το Φεβρουάριο του 1992. Δηλαδή μετά το τέλος των τριών αλλεπάλληλων εκλογικών αναμετρήσεων που ξεκίνησαν το καλοκαίρι τού 1989 και ολοκληρώθηκαν τον Απρίλιο του 1990 και πολύ πριν την πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη, τον Οκτώβριο του 1993. Αυτό σημαίνει ότι τα τότε κοινοβουλευτικά κόμματα, όταν τοποθετούνταν επί του θέματος, δεν κινούνταν στη βάση προεκλογικών σχεδιασμών.


Η εισήγηση του τότε βουλευτή τού ΠΑΣΟΚ, Δωδεκανήσιου, Κώστα Σκανδαλίδη, σήμερα υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, η οποία αποτέλεσε τη βάση του πορίσματος της Διακομματικής Επιτροπής

Όχι ευχολόγιο...
Η Επιτροπή στις θεμελιακές αρχές τόνισε ότι απόφασή της ήταν το πόρισμα να μη μείνει στο επίπεδο γενικόλογων διακηρύξεων παράθεσης ευχών και επιθυμιών ή αθροίσματος ετερόκλιτων επιδιώξεων, υποστηρίζοντας πως επιβαλλόταν να αποτελέσει ένα μόνιμο πλαίσιο εθνικής πολιτικής, με σαφές και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης και κοστολογημένους στόχους και επιλογές. Η πολιτική αυτή εντασσόταν σ’ ένα γενικότερο σχεδιασμό για την περιφερειακή ανάπτυξη, ο οποίος θα περιελάμβανε έργα υποδομής με σαφείς παραγωγικές ιεραρχήσεις και αποκέντρωση πόρων, με επενδυτικά κίνητρα και αξιόπιστους διοικητικούς και τεχνικούς μηχανισμούς υποστήριξης.

Στα πλαίσια αυτά κρινόταν ότι θα έπρεπε να παρθούν μέτρα που θα οδηγούν:
- σε αναδιανομή του εθνικού εισοδήματος και του πλούτου υπέρ των δύο περιοχών,
- σε ένταξη τοπικών προγραμμάτων στο εθνικό πρόγραμμα για την ταχύτερη απορρόφηση πόρων,
- σε θεσμοθέτηση ειδικών πόρων μέσω του κρατικού προϋπολογισμού για ταχύρρυθμα προγράμματα που αφορούν στις υποβαθμισμένες ζώνες της Θράκης και τα μικρά νησιά του ανατολικού Αιγαίου,
- σε επανεπένδυση των πόρων που συσσωρεύονται στις περιοχές μας, σε ένα σημαντικό ποσοστό τους.
Μία από όλες τις παραπάνω αρχές να είχε εφαρμοστεί σήμερα, σίγουρα η οικονομική κατάσταση των νησιών μας θα ήταν πολύ καλύτερη.

Περί κόστους μεταφοράς
Περιγράφοντας την κατάσταση που επικρατούσε τότε αλλά και σήμερα στα νησιά του Αιγαίου και τη Θράκη, σημείωνε πως το κόστος μεταφοράς και το λειτουργικό κόστος είναι αυξημένα, και ως εκ τούτου πως οι δυσκολίες των επικοινωνιών και των μεταφορών συμβαδίζουν με την έλλειψη έργων υποδομής.
Διέκρινε δε, ότι το δημογραφικό τοπίο εμφανίζει εγγενή και επίκτητα προβλήματα, καθώς η γεωπολιτική θέση των δύο περιοχών, το κόστος και οι συνθήκες ζωής δεν είναι ικανά να κρατήσουν τον πληθυσμό.
Σε άλλο σημείο, η Επιτροπή υπογράμμιζε τα προβλήματα που θα δημιουργούσε, αργότερα, στα νησιά και τη Θράκη η πορεία της, ευρωπαϊκής ενοποίησης.

Στο ζήτημα της πολιτιστικής ταυτότητας του Αιγαίου και της Θράκης, η Επιτροπή απαντούσε με τη διασφάλιση πολλαπλάσιων πόρων από αυτούς που ήδη δίνονταν, ιδιαίτερα για τους τομείς της παιδείας, της εκπαίδευσης, της ιστορικής έρευνας, αλλά και για την ενθάρρυνση των πολιτιστικών φορέων της αυτοδιοίκησης.