Λευτέρης Ζούρος
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Ηράκλειο 2009, σελ. 397

Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε το παρόν βιβλίο ενός διακεκριμένου συμπατριώτη μας με επιστημονικό έργο γνωστό σ' όλο τον κόσμο. Ο Λευτέρης Ζούρος γεννήθηκε στη Μυτιλήνη, σπούδασε Γεωπονική και έλαβε διδακτορικά διπλώματα από την Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθηνών και το Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Διετέλεσε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Dalhousie του Καναδά και στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης και ερευνητής ή προσκεκλημένος καθηγητής σε πανεπιστήμια της Ολλανδίας, της Ιαπωνίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας. Διετέλεσε διευθυντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Βιολογίας Κρήτης. Είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης και αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Δυο λόγια για τη μελέτη του, που κυκλοφορεί από τις «Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης», όπως τα διαβάζουμε στον πρόλογο του συγγραφέα:
«Το Νοέμβριο του 2009 συμπληρώνονται 150 χρόνια από τη δημοσίευση του έργου του Δαρβίνου "Περί της καταγωγής των ειδών". Δύσκολα θα βρούμε άλλο βιβλίο στην ιστορία της ανθρωπότητας που να έχει ξεσηκώσει ταυτόχρονα τόσο ενθουσιασμό και τόση πολεμική. Οι βιολόγοι έχουν σήμερα διαμορφώσει μια ερμηνεία για το φαινόμενο της εξέλιξης, γνωστή και ως νεοδαρβινισμός, που οι βασικές αρχές της ανάγονται στις ιδέες του Δαρβίνου: την κοινή καταγωγή όλων των μορφών της ζωής και τη διαφοροποίησή τους υπό την επίδραση του περιβάλλοντος, αυτό που ο Δαρβίνος ονόμασε φυσική επιλογή. Η ερμηνεία αυτή έχει για τη βιολογία και τις συναφείς επιστήμες την ίδια ερμηνευτική ισχύ που η θεωρία της κβαντομηχανής έχει για τη φυσική. Ποιος ο λόγος λοιπόν για μια αντιγνωμία που συνεχίζεται αμείωτη επί 150 χρόνια; Η απάντηση είναι απλή: ο Δαρβίνος απομυθοποίησε τον άνθρωπο, τον έβαλε οριστικά και αμετάθετα μέσα στον φυσικό κόσμο, τον έκανε αντικείμενο της επιστημονικής προσέγγισης - και αυτό ήταν, και προφανώς είναι, κάτι που πολλοί από μας δεν είμαστε προετοιμασμένοι να δεχτούμε, ίσως μάλιστα δε θέλουμε να δεχτούμε.
Το βιβλίο αυτό επιχειρεί να δείξει ότι η παραπάνω θέση - το να μη δεχόμαστε ότι ο άνθρωπος είναι προϊόν και μέρος του φυσικού κόσμου - είναι απόρροια της ιστορίας του είδους μας, ένα εξελικτικό κατάλοιπο ότι δεν εξυπηρετεί κανένα σκοπό, ούτε καν τη συντήρηση της ιδέας μιας μεταφυσικής δύναμης ότι η αντίθεσή της με την αντικειμενική γνώση την καθιστά τροχοπέδη στην καλλιέργεια μιας πανανθρώπινης αντίληψης για τον άνθρωπο και μιας αρμονικής συνύπαρξης με τον πλανήτη μας ότι, αντίθετα, η παραδοχή πως είμαστε και εμείς προϊόν της ίδιας διαδικασίας που έδωσε κάθε άλλη μορφή ζωής είναι, πέρα από την επιστημονική της ορθότητα, η αληθινή πηγή ταπεινότητας και συνυπευθυνότητας μπροστά στο κοινό μας μέλλον.»