Ιστορίες ανθρώπων, γεγονότα, μνήμες ζωντανεύουν ξανά στο Μουσείο Προσφυγικής Μνήμης της Σκάλας Λουτρών, φέτος που συμπληρώνονται 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή, με τον Σύλλογο Μικρασιατών Σκάλας Λουτρών «Το Δελφίνι» να διοργανώνει ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων για να ανασύρει όλες τις μνήμες εκείνες που αποτελούν σημαντικό μέρος της Ιστορίας του Ελληνισμού. Μάλιστα αυτές τις μέρες κυκλοφορεί μία επετειακή έκδοση του Συλλόγου με τίτλο «100 χρόνια Εθνικής Μνήμης Μικρασιατικού Ελληνισμού, μέσα από ιστορικά κείμενα, γεγονότα και αφηγήσεις». Αγκάθι στις επετειακές εκδηλώσεις αποτελεί η Προσφυγική Κατοικία, που όπως όλα δείχνουν, παρά τις προσδοκίες δεν πρόκειται να εγκαινιαστεί φέτος αποτελώντας συνέχεια του Μουσείου. Αυτό γιατί η διαδικασία της απαλλοτρίωσης από τον Δήμο έχει κλείσει 7 χρόνια φλερτάροντας, προφανώς με τα 100, για την ολοκλήρωσή της.  

Το Μουσείο Προσφυγικής Μνήμης της Σκάλας Λουτρών, όπως τονίζει σε δήλωσή του ο πρόεδρος του Συλλόγου «ΤΟ ΔΕΛΦΙΝΙ» Δημήτρης Παπαχρυσός, έχει γίνει όλα αυτά τα χρόνια- από το 2006 που ιδρύθηκε μέχρι και σήμερα- σημείο αναφοράς για τον Λεσβιακό λαό.  

«Αγκάθι» στην επέτειο των 100 χρόνων από την Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί, για το Σύλλογο, η Προσφυγική Κατοικία, που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του προέδρου του Συλλόγου, δεν φαίνεται να εγκαινιάζεται το 2022 που αποτελεί ένα έτος σταθμό. Η προσφυγική κατοικία, βρίσκεται απέναντι από το Μουσείο και αποτελεί μία από τις 25 πανομοιότυπες προσφυγικές κατοικίες του προσφυγικού συνοικισμού της Σκάλας Λουτρών. Αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό από ιστορικής άποψης μνημείο, καθώς είναι η μοναδική από τον αρχικό πυρήνα των κατοικιών που διασώζεται χωρίς παρεμβάσεις, προσθήκες ή μετατροπές έως σήμερα. «Δεν μπορούσαμε να αγοράσουμε το κτήριο σαν σύλλογος απευθείας, καθώς ο ιδιοκτήτης φιλοξενείτο σε άσυλο ανιάτων και δεν είχε δικαιοπρακτική ικανότητα για να την πουλήσει. Η μόνη λύση ήταν να απευθυνθούμε σε κάποιο φορέα και μέσω της απαλλοτρίωσης να το αποκτήσουμε. Απευθυνθήκαμε στον Δήμο. Η όλη διαδικασία ξεκίνησε τον Μάιο του 2015. Έκτοτε μέχρι σήμερα η διαδικασία δεν έχει ολοκληρωθεί (…) Με την παρούσα Δημοτική Αρχή ξεκινήσαμε αισιόδοξα ότι αυτό το έτος θα μπορέσουμε να την εγκαινιάσουμε. Πρέπει να σας πω ότι ο Σύλλογος όλα αυτά τα χρόνια μάζευε χρήματα γι΄ αυτό το σκοπό, έτσι ώστε όταν γίνει η απαλλοτρίωση να μπορέσουμε να προχωρήσουμε στις όποιες επεμβάσεις χωρίς να χάνουμε χρόνο αναζητώντας χρηματοδότηση. Μάλιστα υπήρχαν προσφορές από δύο αρχιτεκτονικά γραφεία της πόλης της Μυτιλήνης που θα έκαναν δωρεάν την μελέτη έτσι ώστε να μην καθυστερούσε η όλη υπόθεση. Η προσφυγική κατοικία θα ήταν κάτι που θα προβαλλόταν Πανελλαδικά όχι μόνο στο νησί μας. Δυστυχώς οι όποιες υποσχέσεις έμειναν στα λόγια και δεν θα μπορέσουμε να εγκαινιάσουμε αυτή τη χρονιά την Προσφυγική Οικία» είπε στο «Ε» ο κ. Παπαχρυσός ενώ δεν έκρυψε την ανησυχία του για το ενδεχόμενο να ναυαγήσει το όλο εγχείρημα.

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων  

Ήδη, όπως είπε στο «Ε» ο κ. Παπαχρυσός, έχει εξασφαλιστεί μία Έκθεση Φωτογραφιών από τη Σμύρνη που είναι μία έκθεση η οποία πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Μικρασιατικού Πολιτισμού του Δήμου Νέας Ιωνίας και αναμένεται να εκτεθεί τους επόμενους μήνες σε χώρο στην πόλη της Μυτιλήνης.  

Το Μάιο δρομολογείται μία κοινή εκδήλωση με το Δημοτικό Σχολείο Λουτρών όπου θα γίνουν αφηγήσεις από τα παιδιά ιστοριών των παππούδων και των γιαγιάδων τους από τη Μικρασία και θα είναι πλαισιωμένη με κάποια χορευτικά και μουσικά τμήματα.  

Επίσης μέσα στο Μάιο θα επισκεφτεί το Μουσείο Προσφυγικής Μνήμης το 2ο Λύκειο Μυτιλήνης και πρόκειται να κάνει μία εκδήλωση στον αύλειο χώρο του Μουσείου.  

Τον Ιούνιο, όπως κάθε χρόνο, διοργανώνεται Διαγωνισμός Ζωγραφικής Και Έκθεσης σε συνεργασία με το Δημοτικό Σχολείο Λουτρών. Ακόμη προγραμματίζεται Βραδιά Παραμυθιού που θα είναι αφιερωμένη σε παραμύθια από τη Μικρά Ασία που θα παρουσιάσει η αντιπρόεδρος του Συλλόγου Νάσια Δαφιώτη μαζί με το δάσκαλο μουσικής Γρηγόρη Μολυβιάτη.  

Στις 24 Ιουλίου σε συνεργασία με Συλλόγους της Γέρας θα πραγματοποιηθεί ο 11ος Κολυμβητικός διάπλους Μικρασιατικής Μνήμης με τους κολυμβητές να καλούνται να καλύψουν την απόσταση που ξεκινά από την Κουντουρουδιά και φτάνει έως το Πέραμα.  

Στις 6 Αυγούστου θα βραβευτούν τα αριστούχα παιδιά του Δημοτικού Διαμερίσματος Λουτρών. Την Κυριακή 21 Αυγούστου 2022 θα πραγματοποιηθεί η Κεντρική Εκδήλωση του Συλλόγου αφιερωμένη στη Μικρά Ασία η οποία περιλαμβάνει επιλεγμένες αφηγήσεις Μικρασιατών προσφύγων δεύτερης και τρίτης γενιάς, οι οποίες θα πλαισιώνονται από τα χορευτικά τμήματα του συλλόγου και από την ορχήστρα της Βασιλικής Παπαγεωργίου. Στις 22 Αυγούστου την επόμενη μέρα που είναι τα Εννιάμερα της Παναγίας θα τελεστεί Πανηγυρικός Εσπερινός στο εκκλησάκι της Παναγίας στο Συνοικισμό της Σκάλας Λουτρών, ακολούθως στον αύλειο χώρο του Μουσείου θα γίνει Συναυλία με μικρασιάτικα τραγούδια από την Ορχήστρα Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως Μυτιλήνης. Στις 23 Αυγούστου θα τελεστεί λειτουργία στην Παναγία την Αψηλή. Οι εκδηλώσεις θα ολοκληρωθούν στις 14 Σεπτεμβρίου με μία εκδήλωση με θέμα «Μικρά Ασία η πατρίδα της ψυχής μας» που θα είναι πάλι σε συνεργασία με το Δημοτικό Σχολείο Λουτρών και θα κατατεθούν Στεφανία στο μνημείο Μικρασιατών που υπάρχει στη Σκάλα Λουτρών.  

Επετειακή Έκδοση: «100 χρόνια Εθνικής Μνήμης Μικρασιατικού Ελληνισμού»

Ο Σύλλογος Μικρασιατών της Σκάλας Λουτρών «ΤΟ ΔΕΛΦΙΝΙ» διανέμει, με την ευγενική χορηγία της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, μία επετειακή έκδοση αφιερωμένη στα «100 χρόνια Εθνικής Μνήμης Μικρασιατικού Ελληνισμού, μέσα από ιστορικά κείμενα, γεγονότα και αφηγήσεις». Η επετειακή έκδοση του συλλόγου θα διανεμηθεί δωρεάν στα μέλη μας και σε όσους άλλους επισκέπτονται το μουσείο. Αυτή η επετειακή έκδοση είναι αφιερωμένη στα 100 χρόνια του μικρασιατικού Ελληνισμού και αναφέρεται στα ιστορικά κείμενα σε γεγονότα και αφηγήσεις αυτής της περιόδου. Περιλαμβάνει αφιέρωμα στην Μικρασιατική εκστρατεία, τον Μικρασιατικό Ελληνισμό, Στη μεγαλύτερη μετακίνηση πληθυσμών στην ιστορία 1922-1924. Ακόμη μνημονεύονται οι σημειώσεις ενός στρατιώτη από την Μυτιλήνη του Αριστοτέλη Αριστοτέλους, που περιγράφει μέρα με τη μέρα τα γεγονότα που έζησε εκείνος σαν στρατιώτης στην Μικρά Ασία τις τελευταίες 35 ημέρες, όπου περιγράφει το τι συνέβη στην διάρκεια της οπισθοχώρησης, κατά τη διάρκεια του περάσματος το έκανε από τη Σμύρνη και μετά που βγήκε στη Χίο και επανήλθε στη Μυτιλήνη. Ακόμη υπάρχει ένα εξαιρετικό κείμενο του Αγγέλου Βλάχου, δημοσιογράφου της εποχής, που ήτανε μία ομιλία είχε κάνει 1972 στη Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία «ΤΕΧΝΗ» στη Θεσσαλονίκη με αφορμή τα 50 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή. Σε αυτό το κείμενο με τίτλο «Τριάντα μήνες» μνημονεύονται τα γεγονότα που μεσολάβησαν από τη συνθήκη των Σεβρών μέχρι τη συνθήκη της Λωζάνης που είναι ένα διάστημα 2,5 ετών 30 μήνες δηλαδή. Ακολουθεί αφιέρωμα στη Μικρασιατική κουζίνα και το περιοδικό κλείνει με μία αναφορά του Φελίξ Σαρτιώ στον μικρασιατικό ελληνισμό.