Υπόψη κ. Παύλου Τριανταφυλλίδη.

Κύριε Τριανταφυλλίδη, είχαμε ακούσει, παλιότερα, ότι μέσα στα πλαίσια του ενδιαφέροντός σας και της ιεράρχησης που κάνετε για την ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων της Λέσβου είναι και η ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου του Αγίου Φωκά (όπου, κατά τον Ανδροτίωνα, ο μυθικός οικιστής της Λέσβου Μάκαρ ίδρυσε το πρώτο Ιερό Διονυσιακής Λατρείας), καθώς και του μεσαιωνικού Γατελούζικου πύργου, του «Παλιόπυργου» της Βρίσας (όπου το 1403, πιθανώς, εκεί, πέθανε ο Φραγκίσκος Β΄ο Γατελούζος ηγεμόνας της Λέσβου)

«Ο Φραντσέσκο φέρεται να απεβίωσε με ασυνήθιστο τρόπο. Συγκεκριμένα, όταν, μετά από το κυνήγι, αναπαυόμενος στον Πύργο τσιμπήθηκε από σκορπιό και ο μεγάλος αριθμός των ανθρώπων που έσπευσαν προς βοήθειά του είχε ως αποτέλεσμα να υποχωρήσει ο όροφος υπό το βάρος τους και να καταπλακωθεί. Το δηλητήριο του σκορπιού μπορεί να μην τον σκότωσε, ωστόσο η πτώση αυτή είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατό του». William Miller “TheGattelusi”

Ειδικά για την συντήρηση και την αποκατάσταση του Παλιόπυργου, είχαμε πληροφορηθεί ότι ζητήσατε την εξασφάλιση πρόσβασης, από τον αγροτικό δρόμο προς τον πύργο, με την διάνοιξη ενός διαδρόμου, μέσω του προσκείμενου αγροκτήματος ιδιοκτησίας Παππά. Ο Σύλλογος Βρισαγωτών Αθήνας, από την εποχή της δικής μου προεδρίας στον Σύλλογο (στην συνέχεια του ενδιαφέροντος για την αξιοποίηση του Παλιόπυργου που είχε επιδείξει ο Σύλλογος επιτυγχάνοντας και την χρηματοδότηση-επί Νομαρχίας Παύλου Βογιατζή- της πρώτης μελέτης για την συντήρηση του Μεσαιωνικού μνημείου), ενήργησε και για την απόκτηση της απαιτούμενης πρόσβασης: επικοινωνήσαμε με τον ιδιοκτήτη του προσκείμενου κτήματος κ.Γιάννη Παππά, ο οποίος προθυμοποιήθηκε να συμβάλει στην ευόδωση του σχεδίου αποκατάστασης του Παλιόπυργου παραχωρώντας το κτήμα του με ένα αντίτιμο περίπου 3.000 ευρώ. Στην συνέχεια, επί προεδρίας Κώστα Σταυρινού, υποβλήθηκε το αίτημα στον Δήμαρχο Δυτικής Λέσβου να αγοραστεί από τον Δήμο το κτήμα ιδιοκτησίας Παππά, προκειμένου να διευκολυνθεί το έργο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου∙ το ανωτέρω αίτημα, όπως ενημερωθήκαμε, έγινε δεκτό και, μάλιστα, έτυχε και της έγκρισης του Δημοτικού Συμβουλίου∙ αλλά παρόλα αυτά, μέχρι σήμερα, δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος στο θέμα της αποκατάστασης του Παλιόπυργου.

Όταν πληροφορηθήκαμε για την παρουσία σας- και μάλιστα, ως κύριου ομιλητή στην εκδήλωση της Βιβλιοθήκης Βρίσας της 7/8/2024-ελπίσαμε ότι θα είχαμε την ευκαιρία να πληροφορηθούμε τις σκέψεις σας για την ανάδειξη και αξιοποίηση των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων στην περιοχή της Βρίσας και να συζητήσουμε (εκμεταλλευόμενοι και την παρουσία στην εκδήλωση της Βιβλιοθήκης του Δημάρχου κ.Βέρρου) τους τρόπους, προκειμένου να αρθούν οι εκκρεμότητες και τα όποια εμπόδια, ώστε να προχωρήσει το έργο της αποκατάστασης του Παλιόπυργου και να εξασφαλιστεί η επισκεψιμότητα του μεσαιωνικού μνημείου.

Επίσης, κύριε Τριανταφυλλίδη, εκτός από τον αρχαιολογικό χώρο του Αγίου Φωκά, ο οποίος αξίζει μια καλύτερη τύχη, μετά τους βανδαλισμούς που υπέστη, στο παρελθόν, από αγροίκους ασβεστοκαμιναραίους, σκοπεύαμεμε την ευκαιρία της παραπάνω εκδήλωσης, να θέσουμε υπόψη σας και δυο ακόμα χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, όπου χρειάζεται να γίνουν κάποιες σωστικές εργασίες για την ανάδειξή τους:

1. ο χώρος της παλαιοχριστιανικής εκκλησίας της οποίας τα θεμέλια είναι εμφανή, εκεί που βρίσκεται το σημερινό εξωκλήσι της Αγια- Κατερίνας (από όπου προήλθαν μερικές μαρμάρινες κολόνες της εκκλησίας στην Βρίσα, της Ζωοδόχου Πηγής) και

2. ο χώρος της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου της Αιγίδας (Νιγκίδας)- Υστεροβυζαντινής, πιθανώς, περιόδου, (χρονολογείται- κατά την γνώμη μας- πριν από το 1.555, με βάση το δεδομένο ότι τότε, ήδη, είχε συντελεστεί η καταστροφή και η ερήμωση της Αιγίδας), της οποίας είναι εμφανή τα θεμέλια, όπου και ένα πρόχειρο προσκυνητάρι που έχει στηθεί με τα παλιά δομικά υλικά της εκκλησίας (όρα και «ΒΡΙΣΑ-ΑΓΙΟΣ ΦΩΚΑΣ-ΒΑΤΕΡΑ.Τοπωνύμια-Τόπος και Ιστορία». Βασίλη Ψαριανού. Έκδοση Συλλόγου Βρισαγωτών Αθήνας Λέσβου, Βιβλιοθήκης Κ.Τσέλεκα- Αθ.Νικέλλη Βρίσας και του Συγγραφέα. Αθήνα 2024).

Μετά την ακύρωση της παραπάνω εκδήλωσης της Βιβλιοθήκης Βρίσας (ανεξάρτητα από τους λόγους που επικαλείται η κάθε πλευρά), θεωρούμε ότι δεν πρέπει να μείνουν οι κάτοικοι της περιοχής Βρίσας με την εντύπωση ότι και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου, υπό την ηγεσία σας, δεν διαφέρει από όλους τους ασκούντες- τοπικά και κεντρικά την εξουσία- οι οποίοι, επί 8 χρόνια, μετά τον καταστροφικό σεισμό του 2017, παραμένουν απαθείς θεατές του ερειπιώνα της ιστορικής Βρίσας∙ και, επίσης, προς «δόξαν»των Αρχόντων της ενδόξου νήσου μας, παρά τις υποσχέσεις και τις εξαγγελίες αυτών περί μεγαλόπνοων σχεδίων αποκατάστασης, τρία χρόνια μετά την πυρκαγιά του 2022,που εξαφάνισε τον μισό ελαιώνα και ολοκληρωτικά το δάσος της περιοχής,ολόκληρη η ανατολική αγροτική περιοχή της Βρίσας παραμένει μια «ολόμαυρη ράχη»!

Κύριε Τριανταφυλλίδη

Επειδή- και προσωπικά- στην αρθρογραφία μου στην εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ έχω, επανειλημμένα, επισημάνει την σπουδαιότητα της ανάδειξης των αρχαιολογικών χώρων και των μνημείων του νησιού μας και έχω προβάλει ως παράδειγμα προς μίμησιν τον προσωπικό σας ρόλο και το έργο που έχετε επιτελέσει και συνεχίζετε με τον ίδιο ζήλο να επιτελείτε ως Έφορος Αρχαιοτήτων Λέσβου, θεωρώ ότι πρέπει να αποκατασταθεί η καλή σχέση που υπήρχε- ανάμεσα σε σας και τους κατοίκους και τους Φορείς της περιοχής Βρίσας- με την ανάληψη, εκ μέρους σας, κάποιας πρωτοβουλίας, προκειμένου να συζητηθεί συστηματικά και υπεύθυνα το θέμα ανάδειξης των αρχαιολογικών χώρων και των μνημείων της περιοχής Βρίσας, με την συμβολή- όπου χρειαστεί- και των αυτοδιοικητικών Αρχών για την άρση των όποιων εμποδίων, τα οποία, πιθανώς, δρούσαν αποτρεπτικά, μέχρι τώρα, για την επίτευξη του ανωτέρω στόχου.

Με εκτίμηση

Βασίλης Ψαριανός.

email:vasps@otenet.gr

( Σημείωση: η επιστολή προς το Έφορο Αρχαιοτήτων Λέσβου κ. Π. Τριανταφυλλίδη στάλθηκε στις 8/8/2024, μετά την ακύρωση της εκδήλωσης της 7/8/24 που είχε προγραμματιστεί από το Δ.Σ. της ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΒΡΙΣΑΣ).