Ξαφνιάζεται κάποιος που μελετάει σε βάθος την αρχαία ελληνική ιστορία. Όλος ο σκεπτόμενος κόσμος στέκεται σήμερα εκστατικός μπροστά στις καινοτομίες και στις δοξασίες των αρχαίων. Οι άνθρωποι εκείνοι τα είπαν όλα επί παντός επιστητού, και σ’ αυτό το επιστητό θα πρέπει να προσθέσουμε και την ηθική φιλοσοφία. Και να δώσουμε επ’ αυτού ένα παράδειγμα.

Ακούμε φερ’ειπείν στις εκκλησίες το γραφέν από τον ευαγγελιστή Λουκά (ΙΔ,11) ότι: «πας ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται και ο ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται».

Οποία έκπληξις όταν μαθαίνουμε από τον Διογένη τον Λαέρτιο (αν θυμάμαι καλά) το περιστατικό με τον συντοπίτη μας τον Αίσωπο περί το 520 π.Χ.

Παρευρέθηκε, λέει, στην αυλή του τυράννου της Κορίνθου Περίανδρου όταν ο τελευταίος οργάνωσε τότε το περίφημο συμπόσιο των επτά (τότε) σοφών της αρχαίας Ελλάδας. Σε μια στιγμή ρώτησε τον Αίσωπο, έτερος σοφός, ο Χίλων ο Λακεδαιμόνιος «εις τι καταγίνεται ο Ζευς;» και η ανεπανάληπτη και ουσιωδέστατη απάντηση ήταν: «Τα μεν υψηλά ταπεινοί, τα δε ταπεινά υψοί!». Μεγαλειώδης η απάντηση που δείχνει δύο τινά: ότι ο κύριος της φύσεως μεριμνά διαρκώς για την ισορροπία, αλλά και ότι ο άνθρωπος οφείλει να είναι σεμνός και να μην θεωρεί ο ίδιος τον εαυτό του σπουδαίο.

Αποδεικνύει ακόμα και το ότι ο δυσειδής εκείνος μυθοπλάστης των ζώων φιλοσοφούσε και είχε βαθιά αντίληψη της ανθρώπινης φύσης, και γι’ αυτό μπόρεσε να στήσει όλο αυτό το μεγαλειώδες «θέατρο» με τα ζώα, υποδεικνύοντας και διδάσκοντας τις ανθρώπινες αξίες και συμπεριφορές.

Λέει π.χ. ο Ησαϊας στο Κεφάλαιο 26: «Δικαιοσύνην μάθετε οι ενοικούντες επί της γης» το οποίο επαναλαμβάνεται και στους Μακαρισμούς, και είναι ο Πλάτωνας που διατύπωσε με επιστημονικό τρόπο ότι η δικαιοσύνη είναι ο πρώτος από τους τρεις πυλώνες της πολιτειακής ζωής.

Οι Έλληνες διατύπωσαν όλες τις θεωρίες και όλα τα δόγματα, και αυτά διαχύθηκαν και σε χώρες με πανάρχαια ιστορία όπως είναι η Αίγυπτος και το Ισραήλ.

Αρκετές τέτοιες ρήσεις υπάρχουν και περιστατικά που μάς θυμίζουν τη συνάφεια μεταξύ της Βίβλου και της αρχαίας ιστορίας.

Ένα τέτοιο συνέβη και με τον κωμικό ποιητή από την Θάσο τον Ηγήμονα που τον παραγκώμιαζαν «φακή».

Σπουδαίος ποιητής θεατρικής παρωδίας που ευδοκίμησε πολύ στα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου.

Όταν μια βραδιά διακωμωδούσε την Γιγαντομαχία έτυχε εκείνη την στιγμή να αναγγελθεί μέσα στο αθηναϊκό θέατρο η αναπάντεχη τραγωδία και καθοριστική ήττα των Αθηναίων στη Σικελία. Τότε όλοι, ενώ προ ολίγου είχαν ξεκαρδιστεί στα γέλια, έκρυψαν το πρόσωπο και έκλαψαν, αλλά δεν κουνήθηκαν από τη θέση τους, ενώ όλη την ώρα ο Ηγήμων σιωπούσε φρόνιμα και κατ’ ανάγκην. Ήταν τόσο σίγουρος για τις θεατρικές επιτυχίες του, ώστε σε μια βραδιά κωμωδίας μπήκε στο θέατρο με τα ρούχα του γεμάτα πέτρες και τις πέταξε στο δάπεδο της ορχήστρας.

Και επειδή οι θεατές κοιταζόντουσαν και απορούσαν, αυτός είπε: «λίθοι μεν οίδε, βαλέτω δ’ ει τις θέλει», υπονοώντας ότι μπορούν να τον λιθοβολήσουν, αν δεν μείνουν ευχαριστημένοι από το έργο(!)

Το μυαλό μας πάει ασυναίσθητα σε κείνη τη ρήση του Ευαγγελίου «ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω», βέβαια με διαφορετική έννοια, αυτή της κατανόησης και της συγχώρεσης μιας μοιχαλίδας.