Κωνσταντίνα Βάκκα-Κυριαζή

Η Λεσβιακή Φάλαγγα. Ιστορία των προγόνων μας

Εκδόσεις Μύθος, Αθήνα 2018, σελ. 271

Η Κωνσταντίνα Βάκκα-Κυριαζή εδώ και πολλά χρόνια ασχολείται με την τοπική ιστορία της Λέσβου και ιδιαίτερα με την περίοδο της απελευθέρωσης του 1912. Εργασίες της έχουν δημοσιευτεί σε τοπικά περιοδικά και συλλογικές εκδόσεις.

Στο πρόσφατο βιβλίο της, μια εξαντλητική μελέτη για την «Λεσβιακή Φάλαγγα» διαβάζουμε στον πρόλογο: «Η Λεσβιακή Φάλαγγα συστάθηκε στη Νέα Υόρκη στις 31 Οκτωβρίου του 1912, αμέσως μετά την κήρυξη από την Ελλάδα του πολέμου με την Τουρκία. Ήταν ένα σώμα Λεσβίων εθελοντών αποτελούμενο από 210 άντρες οι οποίοι στρατολογήθηκαν με σκοπό να απελευθερώσουν την πατρίδα τους, τη Λέσβο.

Δημιούργησε ιδιαίτερη αίσθηση στους Αμερικανούς πολίτες η οποία και εκφράστηκε με πολλαπλά σχετικά άρθρα σε εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Ενθουσιώδης υπήρξε επίσης η υποδοχή της Λεσβιακής Φάλαγγας στην Ελλάδα.

Η δράση της Λεσβιακής Φάλαγγας διήρκεσε ένα έτος κατά τους Βαλκανικούς πολέμους, ο ιδρυτής και οι οργανωτές της, καθώς και οι άνδρες της Λεσβιακής Φάλαγγας ξεχάστηκαν στην πορεία του χρόνου, ωστόσο η παρουσία της ως εθελοντικό σώμα παρέμεινε ως ιστορία στη μνήμη των Λεσβίων.

Μετά 100 χρόνια από την απελευθέρωση του νησιού και τη σύσταση της Λεσβιακής Φάλαγγας, αυτοί οι άγνωστοι μέχρι τότε στο σύνολό τους ήρωες παρουσιάστηκαν με τα ονοματεπώνυμά τους στη Λέσβο, στο Συνέδριο Ιστορίας που πραγματοποιήθηκε στη Μυτιλήνη το 2012, για τα 100 χρόνια απελευθέρωσης του νησιού.

Σκοπός του βιβλίου αυτού είναι η καταγραφή της ιστορίας της Λεσβιακής Φάλαγγας από την ίδρυση μέχρι τη διάλυσή της, με όσα στοιχεία έχουν μέχρι τώρα γίνει γνωστά, ώστε να διατηρηθεί στη μνήμη των Λεσβίων η μεγάλη αυτή προσφορά των προγόνων τους, του ιδρυτή της και των οργανωτών της, καθώς και των 210 ηρώων πολεμιστών της».

Η μελέτη χωρίζεται σε 32 κεφάλαια. Ξεκινά με τα βασικά γεγονότα πριν από την έναρξη των Βαλκανικών πολέμων, μεταφέρεται στην Αμερική, όπου συγκροτήθηκε το ξεχωριστό αυτό εθελοντικό σώμα, παρουσιάζονται οι πρωτεργάτες και στη συνέχεια η συγγραφέας παρακολουθεί τη δράση της Λεσβιακής Φάλαγγας, βήμα-βήμα, στην Αθήνα, στη Λέσβο, στη Μακεδονία. Δίνεται αλφαβητικός κατάλογος των ανδρών της Λεσβιακής Φάλαγγας, ο οποίος προέκυψε από έρευνα σε αρχεία και κυρίως σε εφημερίδες και σε στρατολογικά μητρώα.

Στο οπισθόφυλλο γράφουν για την αξία του βιβλίου ο Πέτρος Μολυβιάτης, τ. Υπουργός Εξωτερικών, ο Στρατής Χαραλάμπους, ερευνητής στρατιωτικής ιστορίας και η Μαρία Γιαχνάκη, Διεθνής πολεμική ανταποκρίτρια.

Στον επίλογο ανάμεσα στα άλλα γράφει η συγγραφέας: «Οι στρατιώτες εθελοντές της Λεσβιακής Φάλαγγας παρελαύνουν και μάχονται με τα δύο εμβατήριά τους με τα οποία υμνούν τον αγαθό και γενναίο αγώνα που καλούνται να δώσουν. Μειλίχιοι και ευγενείς, ευπατρίδες, σύμφωνα με τους χαρακτηρισμούς των συμπατριωτών τους, διαθέτουν τα δύο αυτά χαρακτηριστικά τα οποία, κατά την Jacquelline de Romilly (1979) αποτελούν χαρακτηριστικά του ομηρικού πολιτισμού, που ενέχουν ένα συγκεκριμένο είδος ηπιότητας, το οποίο συναντούμε στα ομηρικά έπη. Η Λεσβιακή Φάλαγγα ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα στρατεύματα στη Λέσβο αλλά και στη Καβάλα όπου διετέλεσε φρουρά του βασιλιά Κωνσταντίνου κατά την επίσκεψή του το 1913.

Η Λεσβιακή Φάλαγγα είχε την τιμή να απελευθερώσει μαζί με τον ελληνικό στρατό τη Λέσβο και να διασφαλίσει την τάξη στο νησί. Υμνήθηκε από τους Λέσβιους, γράφτηκαν ποιήματα γι’ αυτήν. Πολέμησε στο μακεδονικό μέτωπο και διαλύθηκε, αφού πια είχε ολοκληρώσει τον ευγενή σκοπό για τον οποίο συστάθηκε. Οι στρατιώτες της όπως σημειώνεται στα στρατολογικά τους μητρώα απολύθηκαν ως προϋπηρετήσαντες, επειδή αναγνωρίσθηκε η εθελοντική θητεία τους ως κανονική. Η Λέσβος είχε απελευθερωθεί».

ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Τάκης Συρέλλης

επί 4

Ποιήματα

Εκδόσεις Παρουσία, Αθήνα 2018, σελ. 90

Η συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Τάκη Συρέλλη θα παρουσιαστεί την Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2018, στις 7μμ, στο Polis Art Cafe, στην Αθήνα.