Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, μιλώντας στην αρχή της εβδομάδας στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών για τα θέματα της αρμοδιότητάς του, έδωσε το στίγμα της κυβερνητικής πολιτικής το 9μηνο της θητείας του νεοϊδρυομένου υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου και αναφέρθηκε σε επτά αλλαγές που έγιναν επί των ημερών του και οι οποίες ομολογουμένως συνέβαλλαν ώστε το μείζον αυτό ζήτημα για τη χώρα μας και κυρίως για τα νησιά μας να μπει επιτέλους σε «ράγες» για να είναι καλύτερα διαχειρίσιμη η κατάσταση. Αυτό δεν σημαίνει, κάτι που τεχνηέντως το υπέκρυψε ο υπουργός, ότι δηλαδή το 9μηνο αυτό υπήρξε πλήθος αστοχιών και πειραματισμών, που προκάλεσαν εντάσεις και αντιδράσεις, με πιο χαρακτηριστικές την αποστολή δυνάμεων των ΜΑΤ να επιβάλλουν το σχεδιασμό του υπουργείου για δημιουργία κλειστής δομής-μαμούθ, δυναμικότητας 5.000+ 40%, στην περιοχή της Καράβας, που εκ των υστέρων ο ίδιος ο υπουργός χαρακτήρισε λανθασμένη που υπαγορεύτηκε από τα δεδομένα της τότε περιόδου με τις αυξημένες μεταναστευτικές ροές, αλλά που παραλίγο να θρηνήσουμε θύματα τις μέρες αυτές με τις πρωτόγνωρες συγκρούσεις πολιτών με τα ΜΑΤ. Όπως και αν έχει όμως μετά τις αρχικές παλινωδίες της κυβέρνησης και τους αυτοσχεδιασμούς της που εξέπεμπαν σύγχυση και κλόνισαν σοβαρότατα την εμπιστοσύνη των τοπικών αρχών και της τοπικής κοινωνίας, γιατί έβλεπαν ότι η δημιουργία της νέας κλειστής δομής, τη στιγμή που στη Λέσβο ήδη υπήρχαν εγκλωβισμένοι 25.000 αιτούντες άσυλου και στη Μόρια συνωστιζόταν περί τις 22.000, θα ήταν άλλη μια δομή προσθετικά στις υπάρχουσες, αφού καμιά αποσυμφόρηση δεν φαινόταν στον ορίζοντα. Ευτυχώς που μετά την κρίση του Έβρου, βοηθούντος και του κορονοϊού, τα δεδομένα άλλαξαν, οι ροές μηδενίστηκαν και το τελευταίο εξάμηνο ο υπερπληθυσμός που είχε συγκεντρωθεί στο νησί άρχισε σταδιακά, αλλά σταθερά να είναι μειούμενος, γεγονός που έκανε την κατάσταση καλύτερα διαχειρίσιμη.

Αυτό, ωστόσο από την ενημέρωση του κ. Μηταράκη, που έχει ιδιαίτερη αξία για τις περαιτέρω εξελίξεις στο νησί μας, και δημιουργεί προσδοκίες ότι μπορούμε να γυρίσουμε σελίδα σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, είναι η ανακοίνωση του υπουργού ότι εντός του μήνα, δηλαδή εντός Οκτωβρίου, θα ξεκινήσει η διαγωνιστική διαδικασία για τη δημιουργία του νέου Κέντρου Υποδοχής, με στόχο μέχρι το καλοκαίρι να είναι έτοιμο να λειτουργήσει, προκειμένου το ίδιο διάστημα να κλείσει η προσωρινή δομή στο Μαυροβούνι, που αποτελεί άλλωστε και αίτημα όλων των φορέων και της τοπικής κοινωνίας. Ήδη, σημείωσε, ότι υπάρχει υπόδειξη χώρων από τον Δήμαρχο Μυτιλήνης, Στρατή Κύτελη, σε περιοχές εκτός αστικού ιστού, οι πληροφορίες όλες συνηγορούν ως κατάλληλη την περιοχή του Καμένου Δάσους.

Για πρώτη φορά η κυβέρνηση, διά του αρμοδίου υπουργού της, πέρα από τις όποιες νομοθετικές παρεμβάσεις της, δείχνει να έχει ένα πλάνο για τις επόμενες κινήσεις της, με στόχο να καταστεί το μεταναστευτικό διαχειρίσιμο και με λιγότερη επίπτωση στις τοπικές κοινωνίες. Η δέσμευση Μηταράκη ότι μέχρι το τέλος του 2020 στη Λέσβο θα υπάρχουν περί τους 6.000 μετανάστες, δέσμευση που είχε αναλάβει και ο κ. Χρυσοχοΐδης τις μέρες που βρισκόταν στο νησί το κρίσιμο δεκαήμερο μετά τον εμπρησμό, και ότι η προσωρινή δομή θα είναι η μοναδική που θα λειτουργεί στη Λέσβο, μέχρι να κατασκευαστεί το νέο ΚΥΤ, δείχνει αποφασιστικότητα που προκύπτει και από τα λεγόμενα του απαντώντας στις ενστάσεις της Ύπατης Αρμοστείας και διαφόρων ΜΚΟ, που επικαλούμενοι ανθρωπιστικούς λόγους και προστασίας ευάλωτων φιλοξενούμενων διαφωνούν με το κλείσιμο δομών, όπως το ΠΙΚΠΑ και το Καρά Τεπέ. Προφανώς οι ευάλωτοι μετανάστες χρήζουν ιδιαίτερης φροντίδας, αλλά γιατί αυτήν την φροντίδα δεν μπορεί να την εξασφαλίσει η Πολιτεία διά των αρμοδίων της υπηρεσιών σε μια οργανωμένη δομή και μπορούν μόνο οι εθελοντές των όποιων οργανώσεων και των ΜΚΟ;

Είναι αναγκαίο η διαχείριση του μεταναστευτικού να περάσει στην αποκλειστικότητα του κράτους και των υπηρεσιών του και όπου κρίνει ότι χρειάζεται βοήθεια να μπορεί να απευθύνεται και στις οργανώσεις εκείνες που αποδεδειγμένα έχουν την τεχνογνωσία για να βοηθήσουν. Να περιοριστεί σε έναν καλά οργανωμένο, ελεγχόμενο και απολύτως ασφαλή χώρο, που μπορεί να εξασφαλίσει ανθρώπινες συνθήκες διαμονής για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί, μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για το άσυλο, και που θα παρέχει ασφάλεια και στην τοπική κοινωνία που τόσο δεινοπάθησε από τη συνύπαρξη με πρόσφυγες και μετανάστες στις ακατάλληλες δομές. Γι’ αυτό προκαλούν εύλογα ερωτηματικά οι ενστάσεις της Ύπατης, αλλά και άλλων οργανώσεων, που δημοσίως πλέον βάλλουν κατά του υπουργείου Μετανάστευσης, όχι για το «αίσχος» της Μόριας, αλλά για την παρούσα κατάσταση, που επιχειρεί να βάλει μια τάξη, μετά από πολύ καιρό, με συγκεκριμένα βήματα, που όμως έρχονται σε «σύγκρουση» με συγκεκριμένες καταστάσεις και πρόσωπα που υποβαθμίζεται ο ρόλος τους.

Είναι φανερό ότι την επίλυση του μεταναστευτικού στο νησί μας δεν την προσεγγίζουν όλοι με την ίδια οπτική. Και αυτό θα πρέπει να είναι σαφές για να μην υπάρχουν και εκπλήξεις. Η τοπική κοινωνία και οι φορείς της επιθυμούν να προχωρήσει όσο το δυνατόν συντομότερα η αποσυμφόρηση του νησιού από τον υπερπληθυσμό που ακόμη φιλοξενεί σε διάφορες δομές και σε σπίτια. Επιθυμεί να κλείσουν όλες οι δομές που ήδη λειτουργούν σε διάφορα μέρη και να σταματήσει η φιλοξενία μεταναστών σε σπίτια εντός της πόλης, στα πλαίσια της αποσυμφόρησης. Και προφανώς επειδή η Λέσβος είναι προορισμός μεταναστών λόγω της εγγύτητας της με την Τουρκία, υποχρεούται η χώρα μας να λειτουργεί στο νησί ένα ασφαλές και καλά ελεγχόμενο κέντρο υποδοχής για αυτούς που θα συνεχίσουν να έρχονται, αν και τους τελευταίους μήνες με την «σφράγιση» των θαλασσίων συνόρων οι ροές έχουν περιοριστεί. Αυτά όμως που επιθυμεί η τοπική κοινωνία και οι φορείς της δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το θέλουν και οι διάφορες οργανώσεις και οι «εθελοντές» των ΜΚΟ που βρέθηκαν ή δημιουργήθηκαν στο νησί στα χρόνια της μεγάλης προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης. Όλοι αυτοί αρέσκονται στο να βρίσκεται το νησί σε αυτήν την χαώδη κατάσταση για να έχουν ρόλο. Τον οποίο θα χάσουν, όπως και την ίδια τους την παρουσία, αν το πρόβλημα μπει σε φθίνουσα πορεία και τη διαχείρισή του αναλάβει αποκλειστικά η Πολιτεία διά των αρμοδίων υπηρεσιών της. Τόσο απλά και τόσο καθαρά είναι τα πράγματα, που επιβεβαιώνουν ότι δεν βρίσκονται όλοι οι εμπλεκόμενοι, με τον έναν ή άλλον τρόπο, από την ίδια μεριά του …λόφου! Υπάρχουν συγκρουόμενα συμφέροντα, κρυφά και φανερά, που διαδραματίζουν ρόλο στις εξελίξεις και επιχειρούν να τις επηρεάσουν προς όφελός τους.

Η δημιουργία του νέου ΚΥΤ αποτελεί το κομβικό σημείο για την οριστική επίλυση του προβλήματος που αντιμετωπίζει σήμερα η Λέσβος, προκειμένου το μεταναστευτικό να γίνει διαχειρίσιμο, ελεγχόμενο και γιατί όχι …φορέας βιοπορισμού ενός σημαντικού μέρους της τοπικής κοινωνίας, που θα συμβάλλει και στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας. Ναι, μια τέτοια δομή με τις προδιαγραφές που προβλέπονται θα απασχολεί επί μονίμου βάσης έναν πολύ σημαντικό αριθμό εργαζομένων για τις ανάγκες και τις υπηρεσίας λειτουργίας του νέου ΚΥΤ, που το νησί μας δεν έχει την πολυτέλεια, υπό τις παρούσες συνθήκες να παραβλέψει. Η παράμετρος αυτή, προφανώς και δεν είναι η πρώτη προτεραιότητα στην υπόθεση του μεταναστευτικού, όπου το πρώτο και το βασικό είναι να πάψει να αποτελεί «πληγή» για το νησί μας με επιπτώσεις στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή του. Είναι καιρός να μπουν τα πράγματα σε μια σειρά, ώστε να αρχίσει να φαίνεται φως στον ορίζοντα. Και οι τελευταίες εξελίξεις, με τις αμοιβαίες δεσμεύσεις, αν δεν υπάρξουν πισωγυρίσματα, πράγματι μπορούν να οδηγήσουν τα πράγματα σε λύσεις που θα αλλάζουν την εικόνα του νησιού και θα δρομολογούν εξελίξεις για επιστροφή στην πολυπόθητη κανονικότητα. Ας μη χαθεί η ευκαιρία που κάποιοι επιχειρούν να μπλοκάρουν. Ας μην τους το επιτρέψουμε…