Λέσβος και Μυτιληναίων Αιγιαλός

Δεκαπενθήμερες επισημάνσεις

Ένα μεσημέρι του περασμένου καλοκαιριού, κατευθυνόμενοι στα παραθαλάσσια Τσόνια με την πεντακάθαρη θάλασσα και την κόκκινη αμμουδιά, σταματήσαμε στην ορεινή Κλειώ, καθίσαμε στο παραδοσιακό καφενείο του μεγάλου πλάτανου και απολαμβάνοντας τον ανοικτό ορίζοντα η Ερατώ, ρώτησε:
- Έδωσαν στο χωριό το όνομα της μούσας της ιστορίας και ρητορικής;
- Θα προτιμούσα σε ένα νησί που γέννησε τη Σαπφώ και τον Αλκαίο, να τιμηθεί η μούσα της ερωτικής ποίησης!
- Με κολακεύει η προκατειλημμένη παρατήρησή σου, αλλά από πότε κατοικείται το χωριό;
- Ένας μύθος αναφέρει ότι οι πειρατές πήραν ένα άγαλμα της Κλειούς από την παλιά θέση του χωριού, το Παλιόκαστρο. Επίσης εκεί πρόσφατα βρέθηκαν ευρήματα που μαρτυρούν ότι υπήρχε οικισμός της πρώιμης χαλκοκρατίας του 3.200 π.Χ..
- Φαίνονται οι απέναντι ακτές της Τροίας, ο κόλπος του Αδραμυττίου με τα Μοσχονήσια και το Αϊβαλί. Είναι τόσο κοντά!
- Τόσο κοντά, όσο φαίνεται και τόσο μακριά, όσο περιγράφεται από μια ερωτική ιστορία που καταγράφει ο «Κώδηξ Ιερός Β! της αγιωτάτης Μητροπόλεως Μηθύμνης» στο με αύξοντα αριθμό 116 διαζύγιο, που εκδίδει ο Μητροπολίτης Παΐσιος Κουρέντης στις 8 Ιουλίου 1875, ύστερα από αναφορά προς αυτόν που υπογράφουν ως «τέκνα πειθήνια» οι Δημογέροντες της Κλειούς, Σταύρος Δρακούλης, Σαραντινός Ν. Σαμάρας, Στρατής Κωστέλης, Γιαννάκης Χ#Νικολής και Παναγιώτης Χ#Κυριακού μαζί με τον Εφημέριο παπα-Κωνστάντιο και τον Γ. Ιωαννίδη που ως «παρευρεθείς εν τη δίκη, αυτήκοος γενόμενος» μαρτυρεί.
- Τι γράφει το διαζύγιο;
- «Επειδή ο εκ Κλειούς, χωρίου της καθ’ ημάς θεοσώστου επαρχίας ορμώμενος, Ευθύμιος Ζ… συνεπεία της νομίμου συνοικήσεως αυτού, μετά της εκ του αυτού χωρίου, Νεράντζης Α… βραχύθι ειρηνικώς συμβιώσας αυτή, είτα, ως μη ώφειλε, τω ολεθρίω της μέθης πάθος υποχείριος γενόμενος, εκδεδιητημένον και άσωτον διετέλη μετιών βίον και τυραννικώς εχρήσθη αυτή και πάντα χαλινόν αιδούς και σωφροσύνης αποπλύσας και την συζυγικήν πίστιν αθετήσας, πρώτον μεν νεάνιδα τινά εκ Κλειούς, Κατήγκω ονόματι, λάθρα συμπαραλαβών μεθ’ εαυτού εντεύθεν, εις την απέναντι Μικρασίαν απέδρα, κακείσε παρανόμως και αθεμίτως μετ’ αυτής συνοίκησεν και συνεσμίγη και βακχικούς ετέλεσεν υμεναίους και όργια, είτα δε, καίτοι της ρηθείσης παριδούσης την άλλως ασύγγνωστον ταύτην παρεκτροπήν, αντί του κινείσαι τούτον τον ρηθέντα εις συναίσθησιν και σωφρονίσαι, ούτος χείρων εαυτού γενόμενος, κατά τας εν Τσανταρλή διατριβάς αυτού, παρέλαβεν κατ’ οίκον εταίραν, και αναφανδόν ησχημόνη και αθεμίτους σχέσεις εξήστε μετ’ αυτής…»
- Στα απέναντι παράλια κατέφευγαν οι παράνομοι, αλλά που ακριβώς βρίσκεται το Τσανταρλί;
- Σαράντα επτά χιλιόμετρα νότια από το Αϊβαλί, στη θέση της αρχαίας Αιολικής Πιτάνης, σήμερα είναι μια παραθαλάσσια κωμόπολη με τα ωραία ελληνικά σπίτια στην κάποτε χριστιανική γειτονιά.
- Και εδώ στην Κλειώ υπάρχουν νεοκλασσικά δίπατα πέτρινα σπίτια, κατεβαίνοντας το καλντερίμι πρόσεξα το διατηρητέο «Αρχοντικό Ζαχαριάδη», που λειτουργεί ως ξενώνας.
- Ερατώ μου, επιβάλλεται να κλείσουμε ένα δωμάτιο για διανυκτέρευση.
Σε λίγο η καλοσυνάτη κυρία Μαρία, αν και έκλεινε το καφενείο, προκειμένου να φροντίσει τον άντρα και τα παιδιά της, πριν φύγει για το σπίτι της μάς προσέφερε δυο ούζα συνοδεύοντάς τα με δύο μεγάλα πλοκάμια από μαγειρευτό χταπόδι, μια σαλάτα, παστές σαρδέλες και μπόλικο ψωμί και όλα τούτα αντί μόλις πέντε ευρώ!

Άρης Κυριαζής
astromereia@ath.forthnet.gr