Πρωτοπρεσβύτερος π. Αθανάσιος Γιουσμάς
Προσευχές από το «Ιερόν Θεοτοκάριον»
Μυτιλήνη 2010
σελ. 117

Το «Θεοτοκάριον» είναι ένα «λειτουργικό βιβλίο» που περιέχει ύμνους και ασματικούς κανόνες (σύνολα τροπαρίων) και των οκτώ ήχων, αφιερωμένους στην Κυρία Θεοτόκο. Χρησιμοποιείται ιδιαίτερα στα μοναστήρια μας, κάθε ημέρα μετά τον Εσπερινό και συνήθως σε ενοριακούς ναούς, κατά το διάστημα της μεγάλης Τεσσαρακοστής. Η πληρέστερη έκδοση αυτού του βιβλίου έγινε από τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη και τυπώθηκε «εν Βενετία το 1796».
Είχαν προηγηθεί και άλλες εκδόσεις, το 1643, το 1681 και το 1775. Ο Άγιος Νικόδημος ήταν ένας διαπρεπής μοναχός των τελευταίων χρόνων της Τουρκοκρατίας και πολυγραφότατος συγγραφέας θεολογικών έργων.
Γεννήθηκε το 1749 στη Νάξο και εκοιμήθη το 1809 στο Άγιο Όρος. Συγκαταλέγεται μεταξύ των Αγίων Οσίων της Εκκλησίας μας.
Στο «Θεοτοκάριον» περιέλαβε 62 κανόνες, τους οποίους συνέγραψαν 22 μεγάλοι υμνογράφοι της Εκκλησίας μας.
Ο πρωτοπρ. π. Αθανάσιος Γιουσμάς, θεολόγος και συγγραφέας, στην παρούσα έκδοση παρουσιάζει μεταφρασμένους και κάπως «ελεύθερα» ορισμένους ύμνους από το «Θεοτοκάριον», αυτό «το ασταμάτητο ερωτικό ποίημα της χριστιανικής ψυχής προς την Κυρία των Αγγέλων και τη μητέρα των ανθρώπων», όπως το χαρακτηρίζει.
Να ένα χαρακτηριστικό δείγμα:
«Ο Θεός, Θεοτόκε, Εσένα μόνο διέλεξε / ως καθαρότερη κι απ’ όλους τους Αγγέλους. / Το απρόσιτο Φως, ο Κύριος, / είδε την παρθενική Σου μήτρα / και ως άνθρωπος ο Θεός - ο Θεάνθρωπος - / από Σένα δανείστηκε τη σάρκα και μας έσωσε!! // Παρθενομήτωρ, πάντοτε να προσεύχεσαι / σ’ Εκείνον που από Σένα γεννήθηκε, / για όλους εμάς που Σε υμνολογούμε· / έτσι ώστε, να μας λυτρώνει / από ψυχοφθόρα πάθη, κινδύνους και θλίψεις / και, κυρίως, από την αιώνια φλόγα της Κόλασης. // Βρήκε χωματένια την καρδιά μου ο εχθρός / και μου τη θανάτωσε· / αλλά Εσύ με θεία δύναμη ντύσε με / ώστε να τον νικήσω τούτον αξίωσέ με. / Κι εγώ, Κόρη, Σου υπόσχομαι / πως με πίστη θα Σου κραυγάζω: / Ευλογημένη είσαι Εσύ, που γέννησες τον Θεό μας! //»