Στην υπηρεσία της πρόληψης και της καταστολής των πυρκαγιών μπαίνουν οι νέες τεχνολογίες, στην αξιοποίηση των οποίων και στοχεύει πιλοτικό πρόγραμμα με πεδίο εφαρμογής το νησί της Λέσβου. Με τη χρηματοδότηση και το λογισμικό της Microsoft, τα Πανεπιστήμια Αιγαίου και Αθηνών, διά των Τμημάτων Γεωγραφίας και Φυσικής αντίστοιχα, προσδοκούν να έχουν έτοιμο την άνοιξη του επόμενου χρόνου και να παραδώσουν στην Πυροσβεστική Υπηρεσία της Μυτιλήνης, ένα ολοκληρωμένο, απλό κι εύχρηστο σύστημα διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών. Απώτερος στόχος, η καλύτερη πυροπροστασία αλλά και η αποτελεσματική αντιμετώπιση των πυρκαγιών στα δάση του νησιού.

Την προηγούμενη βδομάδα, στο πλαίσιο του έργου για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών με τη χρήση γεω-πληροφορικής και δορυφορικής τεχνολογίας, πραγματοποιήθηκε στη Μυτιλήνη επιστημονική συνάντηση όπου και παρουσιάστηκε η πορεία υλοποίησής του, απ’ το Γενάρη του 2009 που ξεκίνησε, έως σήμερα. Όπως μας είπε ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Γεωγραφίας και επιστημονικός υπεύθυνος του έργου, Κώστας Καλαμποκίδης, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου έχει αναλάβει τη δημιουργία ενός γεω-πληροφορικού και δορυφορικού συστήματος υποστήριξης των αποφάσεων και των δραστηριοτήτων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, με στόχο την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Το σύγχρονο αυτό σύστημα αναπτύσσεται πιλοτικά με εργαλεία και μεθόδους τελευταίας τεχνολογίας στο νησί της Λέσβου και χρηματοδοτείται απ’ τη διεθνή εταιρεία πληροφορικής Microsoft. Το εγχείρημα στηρίζεται στο λογισμικό Microsoft® Virtual EarthTM και δορυφορικές εικόνες μεγάλης διακριτικής λεπτομέρειας.

Σε πραγματικό χρόνο
Όπως εξήγησε ο κ. Καλαμποκίδης, με τα τεχνολογικά αυτά μέσα θα υπάρχει δυνατότητα αφενός έγκαιρης πρόληψης, αφού θα δίνονται ακριβή μετεωρολογικά στοιχεία μια μέρα πριν την εκδήλωσή τους, και αφετέρου «προσομοίωσης» κάθε φωτιάς που θα είναι σε εξέλιξη, και μάλιστα σε πραγματικό χρόνο, ώστε άμεσα να υπάρχει δυνατότητα επιλογής του καλύτερου τρόπου αντιμετώπισής της.
Τα στοιχεία αυτά, οι πληροφορίες που θα παράγονται στο Εργαστήριο Γεωγραφίας Φυσικών Καταστροφών του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, καθώς και από την Ομάδα Ατμοσφαιρικών Μοντέλων και Πρόγνωσης Καιρού του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, θα διαμοιράζονται εύκολα, έγκυρα και σύντομα σε πολλαπλούς τελικούς χρήστες, με πρώτη την Πυροσβεστική Υπηρεσία Μυτιλήνης. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις που θα κινούνται μέσα στο δάσος, όπως αναφέρει σχετικό δελτίο Τύπου του Πανεπιστημίου Αιγαίου, θα έχουν κυριολεκτικά στα χέρια τους τη δυνατότητα, χωρίς την ανάγκη γνώσης χειρισμού πολύπλοκων και εμπορικών λογισμικών GIS, να εφαρμόζουν και να αξιοποιούν εύκολα εφαρμογές όπως πλοήγηση (navigation), ερωτήματα σε βάσεις δεδομένων και άμεση λήψη απαντήσεων, εντοπισμό σημείων ενδιαφέροντος, σύνδεση palmtop ηλεκτρονικών υπολογιστών και φορητών GPS με το σύστημα, καθώς και λήψη πληροφοριών που θα διανέμουν οι διαχειριστές του συστήματος, δηλαδή η Πυροσβεστική.



Δεν ανιχνεύει…
Όπως συνέχισε ο κ. Καλαμποκίδης μιλώντας στο «Ε», το όλο σύστημα δε θα έχει τη δυνατότητα ανίχνευσης πυρκαγιών, ουσιαστικά η ανίχνευση είναι η μόνη δυνατότητα που δε θα έχει σε σχέση με τη διαχείριση των πυρκαγιών.
Αυτόματοι τηλεμετρικοί μετεωρολογικοί σταθμοί και ένα σύστημα πρόβλεψης καιρού θα παρέχουν όλα τα απαραίτητα δεδομένα για την έγκαιρη διάγνωση του κινδύνου πυρκαγιάς και την αποτροπή του, που θα διανέμονται μέσω Virtual Earth στους τελικούς χρήστες. Επιπλέον, θα δίνεται γεωγραφική αποτύπωση της πιθανότητας εμφάνισης πυρκαγιάς (κίνδυνος), αλλά και αναγνώριση των περιοχών υψηλού κινδύνου, η οποία θα παρέχεται μέσω του συστήματος και θα βασίζεται σε μετεωρολογικά (ταχύτητα ανέμου, θερμοκρασία, βροχόπτωση, υγρασία καύσιμης ύλης κ.ά.), κοινωνικοοικονομικά (αποστάσεις από οικισμούς, δρόμους, ηλεκτροφόρα καλώδια, χωματερές κ.ά.) και βιοφυσικά (τύποι βλάστησης, μοντέλα καύσιμης ύλης, τοπογραφία κ.ά.) δεδομένα. Με τη χρήση κατάλληλου λογισμικού πρόβλεψης της συμπεριφοράς των πυρκαγιών, θα παραχθούν χάρτες που θα αποτυπώνουν γεωγραφικά την έναρξη, ένταση και εξάπλωση μιας δασικής πυρκαγιάς σε διάφορες χρονικές περιόδους και περιοχές.
Το όλο σύστημα που εκτιμάται πως θα είναι διαθέσιμο απ’ του χρόνου το καλοκαίρι - το έργο ολοκληρώνεται το Μάρτιο του 2010 - θα προσφέρει τη δυνατότητα στους τελικούς χρήστες της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας να εντοπίζουν σε πραγματικό χρόνο on-line τα οχήματα και τα αεροσκάφη δασοπυρόσβεσης, καθώς και άλλα χρήσιμα μέσα, με τη χρησιμοποίηση GPS και επικοινωνιών που θα μεταδίδουν τις συντεταγμένες κάθε μέσου στο σύστημα. Η θέση όλων αυτών των υποδομών, καθώς και ζωντανή σύνδεση με βιντεοκάμερες, θα εμφανίζεται αυτόματα επάνω σε έναν ηλεκτρονικό χάρτη που θα προβάλλεται σε μία μεγάλη ψηφιακή οθόνη (wall screen), δυνητικά στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.



Παρουσίαση
Όλα τα παραπάνω παρουσιάστηκαν σε ενημερωτική συνάντηση που έγινε στη Μυτιλήνη με σκοπό την ενημέρωση για την πρόοδο και τα αποτελέσματα του προγράμματος, αλλά και την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τα προβλήματα σχεδιασμού και διαχείρισης του όλου συστήματος. Στη συνάντηση εργασίας παρευρέθησαν οι συντελεστές του προγράμματος από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Πανεπιστήμιο Αθηνών και τη Microsoft Research, με επικεφαλής το διευθυντή Εξωτερικής Έρευνας της Microsoft, Dr. Fabrizio Cagliardi, και συμμετείχαν μέσω διαδικτυακής τηλεδιάσκεψης και άλλα στελέχη της Microsoft από Αμερική και Ευρώπη (Σηάτλ - ΗΠΑ, Γενεύη, Βαρσοβία και Αθήνα). Επίσης, παρευρέθησαν αξιωματικοί από την Περιφερειακή Διοίκηση Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Βορείου Αιγαίου, με επικεφαλής το διοικητή, ταξίαρχο κ. Βασίλειο Τουλίκα, και εκπρόσωποι εθελοντικών πυροσβεστικών κλιμακίων της Λέσβου.
Ο κ. Καλαμποκίδης εξέφρασε τις θερμές ευχαριστίες του προς το Πυροσβεστικό Σώμα και το δήμο Πλωμαρίου για την άριστη και αμοιβαίως ωφέλιμη συνεργασία που έχουν στο πλαίσιο και αυτού του προγράμματος.