Δεν μπορούν να ψηφίσουν - ακόμη - κι έτσι αποφασίσαμε να τους δώσουμε ένα βήμα να εκφράσουν τη γνώμη τους για αυτά που τον τελευταίο καιρό απασχολούν όλο τον υπόλοιπο κόσμο, αυτόν των ενηλίκων. Ο λόγος για τους μαθητές που μετρούν λίγα χρόνια ακόμη μέχρι να αποκτήσουν εκλογικό δικαίωμα, πολλοί από τους οποίους ωστόσο έχουν σαφείς ενστάσεις και ξεκάθαρα αιτήματα όσον αφορά στο τι θέλουν από όσους λαμβάνουν ερήμην τους αποφάσεις.

Σάββατο μεσημέρι, στην αγορά της Μυτιλήνης. Παρά την «κρίση», η Ερμού σφύζει από ζωή. Στα μαγαζιά της μπαινοβγαίνουν όχι μόνο ενήλικοι αγοραστές, αλλά και πολλοί έφηβοι μαθητές, τόσο από την πόλη όσο και από τα χωριά, που έχουν βγει τη σαββατιάτικη βόλτα τους και χαζεύουν βιτρίνες.
Ο στόχος, να συζητήσουμε με μερικούς από αυτούς με αφορμή τις επερχόμενες εκλογές. Όχι ποιον, γιατί και πώς θα ψηφίσουν, αλλά τι θα ήθελαν να δουν να αλλάζει στον τόπο τους, τι μήνυμα στέλνουν στους υποψηφίους με τις λέξεις, αφού δεν μπορούν να το κάνουν με την ψήφο τους.
Οι πρώτοι που συναντήσαμε, ο 14χρονος Γιάννης και η 15χρονη Μαρία, ήταν πολύ αποφασισμένοι: «Θέλουμε περισσότερα μαγαζιά. Καφετέριες και κλαμπ για να διασκεδάζουμε. Θέλουμε και ποδηλατόδρομο.» Μας βγήκαν, όμως, ντροπαλοί και δεν ήθελαν να τους φωτογραφίσουμε. Οι επόμενες απόπειρες στάθηκαν άκαρπες. Οι μεν ήθελαν πολύ να μας μιλήσουν αλλά θα έχαναν το λεωφορείο, άλλοι είχαν ραντεβού με τους φίλους τους και βιάζονταν… «Τι θα γίνει; Ακόμη και οι μαθητές βιάζονται συνέχεια;», αρχίσαμε να αναρωτιόμαστε.
Μέχρι που, λίγο παρακάτω, συναντήσαμε μια ευχάριστη παρέα από τρεις 16χρονες μαθήτριες. Μας συστήθηκαν ως Ελπινίκη, Πέλλη και Μαρία και είχαν και διάθεση και χρόνο. Έτσι, μια - δυο ερωτήσεις που έγιναν ουσιαστικά «στο… πόδι», εξελίχθηκαν σε μια περιεκτική συζήτηση για αυτά που εντοπίζουν ως «κακώς κείμενα» στην καθημερινότητά τους, αυτά που θα ήθελαν να δουν να αλλάζουν.


«Θέλουμε καλύτερες και δωρεάν υποδομές αθλητισμού», λέει η Μαρία

«Να αλλάξει η εκπαίδευση»
«Θα πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία της κυβέρνησης. Καλύτερα να μας κυβερνούσαν οι… αρχαίοι. Εκείνοι τουλάχιστον είχαν καλύτερη νοοτροπία και πολιτισμό», μας λένε.
«Ναι, βρε κορίτσια, αλλά αυτό δεν έχει να κάνει άμεσα με τον τόπο σας, τη Μυτιλήνη, και τις εκλογές που έρχονται», φέρνουμε αντίρρηση εμείς, χωρίς να πετύχουμε και πολλά. Τους μαθητές τούς «καίει» η εκπαίδευση και αυτό δεν είναι θέμα τοπικό.
«Γενικά ας αλλάξει κάτι, για να αλλάξει και ειδικά», επιμένουν οι 16χρονες κοπέλες. «Θέλουμε να αλλάξει η εκπαίδευση. Μας μαθαίνουνε να διαβάζουμε για να πιάσουμε δουλειά στο Δημόσιο και να καθόμαστε. Κι όμως, εμείς έχουμε νιάτα και όρεξη και αντί να προσπαθούμε να… αλλάξουμε τον κόσμο, περνάμε το χρόνο μας προς τελείως λάθος κατεύθυνση», εξηγεί η Ελπινίκη.
«Μέσα από το σχολείο θα έπρεπε να γίνεται προσπάθεια να “ανοίξει” το μυαλό μας, να έχουμε καλύτερη κρίση», συμπληρώνει η Μαρία. «Αυτήν τη στιγμή μάς ωθούν προς το να βρούμε μια δουλειά για τους γονείς μας και όχι για εμάς.» «Οι καθηγητές δεν ενδιαφέρονται. Περιμένουν να τα μάθουμε όλα στο φροντιστήριο και επαναπαύονται χωρίς να προσπαθούν καθόλου. Πολλοί δεν απαντάνε καν στις ερωτήσεις που τους κάνουμε στο μάθημα. Η απάντηση που παίρνουμε, είναι “ψάξτε το σε κάποιο βιβλίο” ή “ρωτήστε στο φροντιστήριο”. Κι όμως, εμείς θα θέλαμε να προσπαθούν να καταργήσουν την παραπαιδεία, όχι να την υποστηρίζουν.»
«Να αλλάξουν και τα βιβλία. Να λένε την αλήθεια και όχι να μας κόβουν σημεία λόγω συμφερόντων», συμπληρώνει η Πέλλη.


Η Ελπινίκη. Κατά τη γνώμη της, είμαστε όλοι ατομιστές και θα πρέπει να αλλάξουμε πρώτα τον εαυτό μας

Αθλητισμός και πολιτισμός
Επιμένουμε και ζητάμε από τις κοπέλες να εστιάσουν σε πράγματα που νιώθουν ότι λείπουν από την πόλη τους και από τη γειτονιά τους και που δυσκολεύουν, ή έστω δε διευκολύνουν και δεν εμπλουτίζουν, τη ζωή τους.
«Θα θέλαμε να υπάρχουν περισσότερες δυνατότητες για δραστηριότητες στη Μυτιλήνη», λέει μπαίνοντας στην κουβέντα η Φιλίτσα, που μόλις συνάντησε τις φίλες της που δίνουν… συνέντευξη. «Δεν έχουμε αρκετές υποδομές όσον αφορά στον αθλητισμό. Θα θέλαμε καλύτερες εγκαταστάσεις, καινούργια γήπεδα και δωρεάν αθλητισμό.»
«Εγώ πάω μπάσκετ στον Αρίονα και δανειζόμαστε χώρους από σχολεία», λέει η Ελπινίκη και η Μαρία προσθέτει, πηγαίνοντας την κουβέντα και πάλι στην εκπαίδευση: «Κανονικά θα πρέπει να γίνεται καλύτερος αθλητισμός στο σχολείο. Γενικά θα πρέπει να υπάρχουν πιο χρήσιμα μαθήματα, όπως η Σεξολογία, που στην ηλικία μας είναι απαραίτητο, για να μαθαίνουμε γύρω από στην πρόληψη και την προστασία.»
«Κάτι άλλο που θα ήθελες να δεις να γίνεται στη Μυτιλήνη, Μαρία;»
«Ποδηλατόδρομους. Είχα πάει στη Γερμανία και υπήρχαν παντού. Βέβαια, εκεί είναι πιο εύκολο επειδή δεν υπάρχουν ανηφόρες όπως στη Μυτιλήνη». «Ποδηλατόδρομοι μπορεί να υπάρχουν στις μεγάλες πόλεις, το θέμα είναι να γίνουν και στην επαρχία», λέει η Πέλλη, για να τη συμπληρώσει το καυστικό σχόλιο της Ελπινίκης: «Εδώ είμαστε άλλης νοοτροπίας. Εδώ είμαστε… μηχανάκι και αυτοκίνητο.»
Και δεν αλλάζει αυτό; Ή αν ναι, πώς μπορεί να αλλάξει;
«Έχουμε τη νοοτροπία “ο καθένας για τον εαυτό του”, είμαστε ατομιστές. Οι πεζοί δεν τολμάμε συχνά να πατήσουμε το πόδι μας στο δρόμο», εξηγεί η Ελπινίκη.
Η ψυχαγωγία, με την έννοια των θεατρικών παραστάσεων, των συναυλιών και άλλων πολιτιστικών διοργανώσεων, είναι κάτι που ικανοποιεί τους έφηβους μαθητές της Μυτιλήνης;
«Δεν έρχονται συχνά θέατρα και όταν έρχονται, είναι ακριβά. Τα σχολεία, θα θέλαμε περισσότερες δωρεάν παραστάσεις», απαντά η Μαρία. «Όσο για τις συναυλίες, το καλοκαίρι φέρνουν και διαφημίζουν συγκεκριμένα μόνο γνωστά ονόματα. Θα θέλαμε να βλέπουμε κι άλλους καλλιτέχνες, που δεν είναι μόνο οι “φίρμες”.»


Σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που γίνονται τα μαθήματα θέλει να δει η Πέλλη

«Γιατί να σεβαστούμε τους πολιτικούς;»
Τι εικόνα έχουν για τους πολιτικούς του τόπου οι συνομιλήτριές μας; Θα ψήφιζαν κάποιον από αυτούς αν… μπορούσαν να ψηφίσουν; Αυτό που μας ξεκαθαρίζουν, είναι πως οι εκλογές και οι πολιτικοί δεν είναι κάτι που συζητούν ιδιαίτερα με τους συνομηλίκους τους. Ωστόσο, οι ίδιες έχουν τη δική τους άποψη, παρ’ όλο που δε βιάζονται καθόλου να έρθει η ώρα - και η ηλικία - του εκλογικού τους δικαιώματος.
«Το μόνο που βλέπουμε είναι πως όταν έρχονται οι εκλογές σκίζονται να σε χαιρετήσουν, ενώ πιο πριν ούτε γυρνάνε συχνά να σε κοιτάξουν», απαντά η Μαρία.
«Οι πολιτικοί δεν μπαίνουν για να αλλάξουν κάτι προς το καλύτερο. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι το κύρος και το να έχουν “πρόσωπο” στην κοινωνία. Κι όμως, το πρώτο είναι αυτό που θα έπρεπε κυρίως να τους ενδιαφέρει», συμπληρώνει η Ελπινίκη.
«Δεν έχουν όραμα και γι’ αυτό δεν πιστεύω και ότι τους σέβεται πολύ ο κόσμος», λέει και πάλι η Μαρία. «Ούτε εμείς τους σεβόμαστε, ποιον να ψηφίσεις και γιατί;», λέει η Ελπινίκη. Σύντομα, όμως, προσθέτει: «Κι εγώ ατομίστρια είμαι, όλοι είμαστε το ίδιο, δε φταίνε μόνο οι πολιτικοί για το πώς είναι τα πράγματα. Εμείς πρέπει να αλλάξουμε τον εαυτό μας. Είναι, όμως, δύσκολο να αλλάξεις όταν βλέπεις πως όλοι είναι έτσι…»