Οδοιπορικό στη Λέσβο 3-63 Έρευνα και Ερωτήματα 3-63

Το εμπορικό, μεγάλο βελανίδι της Αιγίλωπος  Το εμπορικό, μεγάλο βελανίδι της Αιγίλωπος 

Στυπτηρία (Alune)-Βελανιδιά (Palamud) Μία διαχρονική σχέση στη Λέσβο ! Β*

09/12/2021 - 10:30 Ενημερώθηκε 09/12/2021 - 10:22

Τον 15ο αι. είδαμε τα Ορυχεία και το εμπόριο της Στυπτηρίας στη Λέσβο των Gattiluzi.(Α' Μέρος). Στον ίδιο αιώνα, το 1462, αλλάζει η διοίκηση σε Οθωμανική. Μέχρι το 1521 και κύρια το 1548, που έχουμε τις καταγραφές των Οθωμανικών κατάστιχων, πέρασαν λιγότερα από 100 χρόνια. Στα κατάστιχα δεν έχουμε καμιά αναφορά για τα Ορυχεία (γενικά), σε αντίθεση με τις (την)φορολογούμενες 

Alykew !(1521,30.000 A, 1548, 32000 A, 1581 47.000A και 1671 96.000 A). 1 Ήταν Κρατική Υπόθεση, όπως όμως και οι Αλυκές. Από το 1521 και κύρια το 1548, εμφανίζεται στην φορολογία το Βελανίδι (Palamud)2. Μια πολύ φτηνή πηγή Δέψης των Δερμάτων, προσβάσιμη και εύκολα διαχειρήσιμη τεχνικά. Η φορολογία αφορά αποκλειστικά το Δυτικό νησί, σε μια νοητή γραμμή Βορρά-Νότου από Φίλια (Kehranda Ναχιγιέ Μολύβου)-Anamodya Ναχιγιέ Καλλονής- Parachla, Ναχιγιέ Ερεσού. Από εκεί και πέρα, 18 οικισμοί του Ναχιγιέ της Ερεσού**, παράγουν και φορολογούνται για το Βελανίδι, με την μεγαλύτερη φορολογία στους Αγίους Θεοδώρους (1338 Α), ενώ όλοι οι άλλοι φορολογούνται με ποσά χαμηλότερα των 300 Α. Πρόκειται για το εμπορικό είδος της Δρυός της Αιγίλωπος (Quercus ithabulensis subsp macrolepis) με τα μεγάλα κύπελλα και η γεωγραφική γραμμή δηλώνει και την σημερινή γραμμή εξάπλωσης της απέναντι στο είδος του ανατολικού νησιού το Ρουπάκι, (Q.pubescens) σε συγκεντρώσεις δάσους. Στο δυτικό νησί, μέχρι τον 20ο αι. υπήρχαν οι εγκαταστάσεις των βιοτεχνικών και οικογενειακών επιχειρήσεων, της Βυρσοδεψίας και εμπορίας του ΒελανιδιούΠέτρινα Γουδιά που κονιοποιούσαν το κύπελλο του βελανιδιού, πέτρινες, λαξευμένες σε βράχους κοιλότητες, οι λίμπες (γεμάτο το δυτικό νησί) για την εμβάπτιση σε αλάτι των προβιών και μετά στο εκχύλισμα του βελανιδιού (σε ζεστό νερό που κρύωνε) για την δέψη και την δημιουργία δερμάτων. Υπήρχαν επίσης πέτρινες επιφάνειες, όπως η μεγάλη, κυκλική πέτρα στον Αετό (2,80Χ2,80Χ0,80μ.) για την προεργασία των προβιών και την τελική επεξεργασία των δερμάτων. Μετά την συλλογή, ο καρπός απλωνόταν σε ειδικά πλακόστρωτα δάπεδα, μετά φυλασσόταν σε κτίσματα με αεραγωγούς, στα χωράφια και αν έπρεπε για εμπορία (πώληση) υπήρχαν οι υπέροχες, μεγάλες αποθήκες στα λιμανάκια του δυτικού νησιού (Αποθήκα, Ταβάρι, Γαβαθάς, Τσιχράντα), απ’όπου τα έπαιρναν τα καίκια,για τα Βυρσοδεψεία. Πολλές από αυτές μετατράπηκαν σε σπίτια και μένουν διατηρημένες, μια στον Τσιχράντα (ΓΕΕ 1806), μια στην Φίλια (1877) και η υπέροχη στο Τσαμούρ Λιμάνι ερειπώθηκε (1882). Τελικά μάλλον στην Οθωμανική Περίοδο το Βελανίδι αντικατέστησε την Στυπτηρία, σαν πιο οικονομικό, στην δέψη των δερμάτων, μέχρι την χρήση των χρωμικών αλάτων. Ονομάστηκε Ασημοκούκκι. 

 
 

*Πρόκειται μια εργασία υπό δημοσίευση 

** Tα Παράκοιλα του 1548, φορολογείται πια για βελανίδι, ενώ τα Κοντίσια, δεν παράγουν.1.Ν.Καρύδης-Μ.Κiel 2000:Μυτιλήνης Αστυγραφία και Λέσβου χωρογραφία 15ος -19ος αι. σελ. 153 2.Κώστας Ε Καμπουρίδης: Η Λέσβος τον 16ο αι. Οικονομία και Πληθυσμός Θες/νίκη 2016 

 
 

και τα «σύνορα» με το Ρουπάκι. 

Μια λίμπα «δέψης» στα Μεθάλια 

και λίμπες στο Τσαμούρ λιμάνι με τον Χρήστο Χατζηλία. 

Η κυκλική πέτρα επεξεργασίας, στα Μεθάλια με τον Παν. Ρόδο. 

Λιθόστρωτο αποξήρανσης βελανιδιών (Τσιχράντας). 

αποθήκη βελανιδιών στα Σινέλια Σκαλοχωρίου 

και η μεγάλη Αποθήκη στο Τσαμούρ-Λιμάνι το 1981 

 

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey