Οδοιπορικό στη Λέσβο 3-72 Έρευνα και Ερωτήματα 3-72

Η Αγία Παρασκευή Η Αγία Παρασκευή

Μοναστήρια της Λέσβου Η

17/02/2022 - 11:40

Μένοντας στην περιοχή Γέρας, θα αναφερθούμε σε δύο ακόμα Μοναστήρια. 

Το ένα, όπως θα δούμε, τεκμηριώνεται και από τις πηγές. Πρόκειται για το μικρό Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής, που βρίσκεται στο οροπέδιο του Καργιώνα, δυτικά του Σκοπέλου. Βρίσκεται διπλα στον δρόμο που οδηγεί από το οροπέδιο στο χωριό. Στο εκκλησάκι βρίσκονται ένας αμφικιονίσκος παραθύρου και ένας αρράβδωτος κίονας από το παλιό καθολικό, ο μεγάλος πλάτανος που έχει πια γεράσει και πηγές νερού. Το 1894 αναφέρεται από τον Αρχοντόπουλο «εις μαγευτικήν θέσιν το Μονήδριον Αγία Παρασκευή μεθ’ ενός μοναχού. Γίνεται δε πανύγηρις την Παρασκευήν της Δικαινησίμου και την 26ην Ιουλίου και άλλας εποχάς του έτους, υπό των κατοίκων της Γέρας, Πλωμαρίου και Αγιάσου. Είναι ευάερος και ωραία θέσις με ορίζοντα εκτεταμένον, μετ’αφθόνων υδάτων διαυγεστάτων και υπό πλατάνων, λεύκων και άλλων οπωροφόρων δένδρων και κλιμάτων σκιαζομένων το μέρος του Μονηδρίου τούτου». Το 1824, είχε ταφεί εδώ ένας Μητροπολίτης. Ανήκε σαν Μετόχι στην Μονή Ξενοφώντος του Αγίου ΄Ορους. Το 1909, ο Τάξης το αναφέρει σαν θέση. Ανατολικά του, στην ρίζα των βράχων υπήρχε η Ζωοδόχος Πηγή, το νερό της οποίας πήγαινε στον Σκόπελο και συγκεκριμένα σε παλιό Ελαιοτριβείο. 

Η δεύτερη θέση ορίζεται από το τοπωνύμιο «Μοναστηράκι», χωρίς γραμματειακές αναφορές.* Στο ύψωμα βόρεια του λιμανιού των Πύργων της Γέρας, υπάρχει η Θέση Ασώματος, λόγω του εξωκλησιού του Ταξιάρχη. Εδώ υπάρχουν αρκετά μέλη χριστιανικού ναού, θεμέλια σπιτιών και Μεσαιωνική κεραμική. Επίσης θεμέλιο τετράγωνου Πύργου. Δίπλα στο δρόμο, σε εικονοστάσι του Αι Γιάννη υπάρχει φακοειδής μυλόπετρα ελαιόμυλου (trapetum). Στην κορυφή του υψώματος βρέθηκαν τάφοι στο εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής, ενώ ανατολικότερα, βρίσκεται ο Άγιος Παντελεήμων με πηγή νερού και αρράβδωτο μαρμάρινο κίονα. Ένας μεγάλος Βυζαντινός Οικισμός. Δυτικότερα, στην κάθοδο προς Αύλωνα, βρίσκεται η θέση Μοναστηράκι με το εξωκλήσι του Αι Γιώργη όπου βρίσκονται εντοιχισμένα μικρά μαρμάρινα μέλη ναού (πεσσός, κοσμήτης). Εδώ βρέθηκε κεραμική της Αρχαϊκής και Κλασσικής περιόδου (Αττικό Λυκήθιο του 6ου προς τον 5ο πχ αι, όστρακα τεφρών λεσβιακών αγγείων και πιθαριών). Ένα δε μαρμάρινο κομμάτι στον Αι Γιώργη έχει τα γράμματα ΛΛΟ (ίσως Απόλλωνα). Εδώ υπάρχουν νερά με πλατάνια (σε αγροικία) η περιοχή Βίγλα. Βλέπουμε λοιπόν ένα αρχαίο τόπο, και ένα Βυζαντινό οικισμό με πιθανή την ύπαρξη του Μοναστηριού. 

 
 

* Μάκης Αξιώτης 1987: Στα Χνάρια τα Παλιά σελ 74 και 77 Ιωαν Μουτζούρης Ο Μοναχισμός της Λέσβου 1989 σελ 97, 98 

 

με τα μέλη του παλιού ναού 

και τον γερο-πλάτανο 

Ο Αι Γιώργης στο μοναστηράκι 

με τα μέλη και την επιγραφή, ίσως στον Απόλλωνα 

ο Ταξιάρχης στον Ασώματο 

με τα μέλη του παλιού ναού 

και η μυλόπετρα στον Αι Γιάννη. 

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey