Αναφέροντας τη διαχείριση των νερών στον Κάμπο, δείξαμε τις πηγές του Ένθρονου και των Μύλων της Λάμπης! Υπάρχει και συνέχεια. Είδαμε το μεσαιωνικό χωριό Lambi με τους νερόμυλους αυτής της εποχής! Πού ήταν όμως η Αρχαία Λάπη και η υστεροβυζαντινή Lambi;

Η Λάμπη ή Λάπη, με την μαρτυρία του Ελλάνικου του Μυτιληναίου*, ήταν εδώ, στα νερά, κοντά στην πορεία του Ρωμαϊκού Υδραγωγείου! Κατά καιρούς έχουν βρεθεί τάφοι, θεμέλια σε κτήματα και η χρονολόγηση του Γ. Κοντή, από τα υπάρχοντα όστρακα αρχίζει από το 480 π.Χ. - 4^ο αιώνα μ.Χ.**

Στον χάρτη του προηγούμενου άρθρου, τοποθέτησα τα αρχαιολογικά ευρήματα σε μια περιοχή βόρεια του χωριού, στις πλαγιές με το δάσος και τον ελαιώνα, γύρω από τον παλιό δρόμο που οδηγούσε στην Πηγή! Αυτόν τον δρόμο ακολουθούσαν οι Γεραγώτες για τον Ταξιάρχη του Μανταμάδου! Διακόπτεται από δύο ρέματα που εκβάλουν στον παραπόταμο του Ευεργέτουλα, δίπλα στον αμαξιτό για την Πηγή! Αρχικά παρεμβάλλεται ένα ασβεστολιθικό ύψωμα με τμήμα του Υδραγωγείου, πριν αυτό στραφεί στα ανατολικά! Σ’ αυτόν τον δρόμο, το 1993, με τον Μιχάλη Πολυπαθέλλη, επισκέφτηκα τον Άγιο Κωνσταντίνο, δίπλα στον δρόμο, με τα μέλη Παλαιοχριστιανικής Βασιλικής, μυλόπετρες μεταγενέστερου ελαιόμυλου, αλλά και μια πληθώρα κεραμικής, η οποία έδειχνε τη διαχρονική Αρχαία και Μεσαιωνική κατοίκηση, μέσα στον Ελαιώνα! Στις δυτικές πλαγιές, μέχρι τα όρια του δάσους, η κεραμική συνεχιζόταν, με κύρια θέση, μετά το πρώτο ρέμα, στο κτήμα του Αλαμανέλλη, με τον παλιό Πύργο του τσιφλικιού! Εδώ τα πυκνά οικιστικά λείψανα με κεραμίδες στέγης, τούβλα, πήλινα καλύμματα τάφων, αράβδωτους, μαρμάρινους κίονες, προχωράνε επάνω στο πέρασμα, μέχρι την Αγία Μαρίνα, στα βόρεια, κάτω από δύο τεράστιους Πρίνους - ιερά δένδρα- όπου το κτιστό πηγάδι φθάνει στο υπόγειο ρυάκι που φαίνεται η ροή του νερού! Εδώ συνεχίζεται η κεραμική από την διαχρονική κατοίκηση του χώρου, ενώ οι πήλινοι σωλήνες, δείχνουν την επάρκεια του νερού, σ’ αυτά τα βουνά, με αρχή τα νερά των πηγών του Ταξιάρχη!

Αυτά τα νερά, όπως θα δούμε, μετά τις πρόσφατες ανασκαφές στον νέο δρόμο, οδηγήθηκαν από τις Πηγές (Πηγή), με πήλινους σωλήνες προς Ρωμαϊκό υδραγωγείο, το οποίο πέρασε σε κάποιο ύψος την ρεματιά του Αμαξιτού, προς τα ανατολικά, προς το βουνό της Λάρσου!

* Buerchner RE XII., 2 1925, 2127

** Γ. Κοντής: «Λέσβος και Μικρασιατική της Περιοχή», 1973, Αρχαιολογικοί Χάρτες

με τα χριστιανικά μέλη

και τον ελαιόμυλο

οι αρχαίες πλαγιές με τα κονάκια των Τσιφλικιών

και τα αγροτικά κτίσματα

με κεραμική

και κίονες στου Αλαμανέλλη

και τον υπόγειο ποταμό στην Αγία Μαρίνα!