Ασφαλώς, δεν υπάρχει κανείς λογικός άνθρωπος στον κόσμο που να αμφισβητεί τη σοφία των αρχαίων Ελλήνων. Δεν έχει σημασία που ο σημερινός Υπουργός παιδείας κινούμενος από έναν αμφίβολης σκοπιμότητας προοδευτισμό τείνει να καταργήσει τα αρχαία ελληνικά από το ελληνικό σχολείο. Ίσως να μη θέλει να μαθαίνουν οι μαθητές ορισμένα πράγματα που είπαν αυτοί για την πολιτική και τη δημοκρατία. Ας είναι… Ένας, λοιπόν, από τους επτά αρχαίους σοφούς, ο Βίας ο Πριηνεύς, είπε το πασίγνωστο «αρχή άνδρα δείκνυσι». Ο Αριστοτέλης αναφέρει σχετικά «Και διά τούτο ευ δοκεί έχειν το του Βίαντος ότι αρχή άνδρα δείξει» (Ηθικ. Νικ. 5.3) που σημαίνει «φαίνεται σωστό αυτό που είπε ο Βίας, ότι η άσκηση της εξουσίας θα δείξει την ηθική ποιότητα ενός πολιτικού ανδρός.

Αλλά και μετά τον Βίαντα ο Σοφοκλής βάζει τον Κρέοντα στην Αντιγόνη του να διατυπώνει με πιο αναλυτικό τρόπο στις προγραμματικές του δηλώσεις μια παρόμοια άποψη. Λέει επιγραμματικά πως: «είναι αδύνατο να μάθει κανείς τη ψυχή, τα αισθήματα και τη γνώμη ενός ανθρώπου και μάλιστα πολιτικού προτού αυτός δοκιμαστεί στην άσκηση της εξουσίας και την εφαρμογή των νόμων» (175-177: αμήχανον δε παντός ανδρός εκμαθείν/ ψυχήν τε και φρόνημα και γνώμην, πριν αν /αρχαίς τε και νόμοισιν εντριβής φανή).

Αλήθεια, πόσο δίκιο είχαν ο αρχαίος σοφός και ο Σοφοκλής; Αυτός που δεν ασκεί εξουσία είναι ανεύθυνος και έτσι, για να καταλάβει την εξουσία, μπορεί να κάνει και να λέει, να υπόσχεται ό τι θέλει, ξέροντας μάλιστα πολλές φορές πως δεν μπορεί ή δεν πρόκειται να κάνει τίποτε από αυτά που υπόσχεται. Μπορεί δηλαδή να συμπεριφέρεται λαϊκίστικα και δημαγωγικά. Να είναι «τζάμπα μάγκας», όπως συνηθίζουν να λένε οι πολιτικοί μας. Πολλά παραδείγματα πολιτικών υπάρχουν που μεταμορφώθηκαν, που άλλαξαν ιδέες και αρχές, όταν κατέκτησαν την εξουσία, δείχνοντας πως δεν έχουν ίχνος αξιοπρέπειας. Στο νου μου, όμως, έρχεται η περίπτωση του Πεισίστρατου, του πιο γνωστού τυράννου της Αθήνας (περ. 600 - 528/7 π.Χ.). Αυτός λοιπόν, όταν η πολιτική αντιπαράθεση στην Αθήνα διαμορφώθηκε γύρω από τρεις πολιτικές ομάδες-κόμματα που εκπροσωπούσαν τους αριστοκρατικούς («τους πεδιακούς»), τους μετριοπαθείς («τους παράλιους») και τους φτωχούς πολίτες («τους διάκριους»), ο Πεισίστρατος υποστήριξε τους τρίτους και εκμεταλλευόμενος την ιδιαίτερα οξεία αντίθεση -την «πόλωση», θα λέγαμε σήμερα- των αρχηγών των δύο άλλων ομάδων, του Λυκούργου και του Μεγακλή, κατόρθωσε να αναρριχηθεί στην εξουσία. Ο Πεισίστρατος κινήθηκε δημοκρατικά στην αρχή, αλλά χρησιμοποιώντας ανέντιμα και βίαια μέσα εγκαθίδρυσε τυραννίδα στην Αθήνα. Πιο συγκεκριμένα, ο Πεισίστρατος αυτοτραυματίστηκε και παρουσιάστηκε στην Εκκλησία του Δήμου λέγοντας πως έπεσε θύμα δολοφονικής απόπειρας και έπεισε την Εκκλησία του Δήμου να του διατεθεί προσωπική φρουρά και σωματοφυλακή από 60 ροπαλοφόρους. Ο Πεισίστρατος διεύρυνε αυθαίρετα αυτή τη σωματοφυλακή με έμπιστούς του οπαδούς, κατέλαβε την Ακρόπολη και ανάγκασε τους Αθηναίους να του παραδώσουν την εξουσία. Έτσι, εγκατέστησε τυραννία στην Αθήνα.

Αλήθεια, πόσοι πρωθυπουργοί της χώρας μας δεν έδωσαν υποσχέσεις στον λαό και δεν ανέβηκαν στην εξουσία εξαπατώντας τον και στη συνέχεια δεν πραγματοποίησαν καμιά από τις υποσχέσεις που είχαν δώσει; Πόσοι δεν έκαναν στροφή 360ο και δεν πρόδωσαν τις αρχές και τις αξίες που διακήρυτταν μια ζωή και μαζί με αυτές και τους οπαδούς τους; Αλλά κλασικό παράδειγμα που αισθητοποιεί αυτό το φαινόμενο αποτελεί ο κ. Τσίπρας, που δεν πίστευε ποτέ πως με το 3% που διέθετε θα μπορούσε να κυβερνήσει. Έτσι, μπορούσε να δίνει «εκ του ασφαλούς» αφειδώς υποσχέσεις και κατάφερε να ανέβει στην εξουσία εξαπατώντας τον ελληνικό λαό. Και δεν είναι μόνο αυτό, αλλά παρουσίασε στη συνέχεια μια «μεταμόρφωση» που θα ζήλευε ακόμη και ο Οβίδιος! Από αριστερός αποδείχτηκε ο πιο φανατικός εφαρμοστής μιας φιλελεύθερης πολιτικής. Από εχθρός των Ευρωπαίων και των Αμερικανών μετατράπηκε στον πιο πιστό σύμμαχο και εκτελεστή των επιθυμιών τους! Από έναν πολιτικό που υποσχόταν πως θα αφοπλίσει τα ΜΑΤ σε έναν πολιτικό που σέρνει όπου πάει περισσότερες διμοιρίες ΜΑΤ από όσες λεγεώνες είχαν μαζί τους οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες! Από έναν πολιτικό που πρωτοστατούσε στο κίνημα «δεν πληρώνω» σε έναν πολιτικό που βάζει φυλακή όσους δεν μπορούν εξαιτίας των πολιτικών που εφαρμόστηκαν να πληρώσουν!

Αλήθεια, τέτοιο χαμαιλεοντισμό, τέτοιες μεταμορφώσεις, τέτοια προθυμία για προσαρμογή στις απαιτήσεις των άλλων, τέτοια ανακολουθία λόγων και έργων για χάρη της εξουσίας δεν περίμενε κανείς από αριστερούς ανθρώπους. Η χώρα μας όμως δεν έχει ανάγκη από τέτοιους πολιτικούς. Έχει ανάγκη από πολιτικούς με σταθερές αρχές, ιδέες και φρονήματα και όχι από πολιτικούς που προσαρμόζονται στο εκάστοτε κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον κατά το συμφέρον τους.

* Ο Αθανάσιος Φραγκούλης  είναι Δρ. Κλασικής Φιλολογίας, Επίτ. Σχολικός Σύμβουλος