Λέγαμε τις προάλλες -έχουν βλέπεις και τα άρθρα τον συνειρμό τους- ότι στο ανώγειον της ανθρώπινης ευφυΐας βρίσκονται οι σκιτσογράφοι και μάλιστα αυτοί της πολιτικής επικαιρότητας.

Την ίδια στιγμή πήρα στην ηλεκτρονική μου αλληλογραφία από φίλο μια γελοιογραφία του Μητρόπουλου: Ο ένας δημόσιος υπάλληλος σκουντάει τον συνάδελφό του και του λέει: «Ξύπνα Θανάση, σχολάσαμε»!

Μέσα σε τρεις λέξεις όλη η κακοδαιμονία της δημόσιας διοίκησης για την οποία έχουν γραφτεί τόνοι υποδείξεων και μελετών, έχουν καταστρωθεί προγράμματα επί προγραμμάτων και έχουν γίνει ευχέλαια επί ευχελαίων.

Τρεις λεξούλες τόσο καλοβαλμένες που δεν χρειάζονται ούτε καν το σκίτσο για να εκφράσουν το συμβαίνον.

«Ξύπνα» που σημαίνει ότι βρίσκεσαι σε λήθαργο και συ και αυτοί που σου επιτρέπουν να το κάνεις επί πληρωμή, και «σχολάσαμε» στον αόριστο δηλαδή προ ώρας και τετελεσμένα. Ακόμα και το όνομα «Θανάσης» έχει τον συμβολισμό του, «που ‘σαι Θανάση», «ποιός Θανάσης» και στην κανονική του μορφή «Αθανάσιος» που σημαίνει αθάνατος, άτρωτος και αεί υπάρχων!

Λίγες μέρες μετά, έτυχε να παρακολουθήσω μια συνέντευξη, πάνω στους ίδιους προβληματισμούς, του γνωστού καθηγητή Παναγιώτη Καρκατσούλη, (που ως καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης έχει ενδελεχή γνώση πάνω σε αυτά τα θέματα) λαύρου εναντίον της ενεστώσας δημόσιας διοίκησης, μιας διοίκησης που παραμένει άθικτη επί δεκαετίες και έχει δικαίως γίνει το κόκκινο πανί της μνημονιακής διαπραγμάτευσης.

Τι είναι άραγε το Δημόσιο;

Ουδείς γνωρίζει μέχρι σήμερα τι είναι, πόσο ακριβώς είναι και τι έργο επιτελεί.

Δόθηκαν εντολές άνωθεν, να απογραφούν για άλλη μια φορά οι δημόσιες υπηρεσίες της χώρας, και μέχρι τη στιγμή που γράφεται το άρθρο έχουν απαντήσει δεκαεπτά (!) διευθυντές εκ των περίπου 1800 οργανισμών και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.

Εάν μάλιστα προσθέσουμε και τα εποπτευόμενα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (νπιδ) αντιλαμβανόμαστε ότι η Ελλάδα κλυδωνίζεται εν μέσω ενός ωκεανού δημοσίων υπηρεσιών και μάλιστα ωκεανού αχαρτογράφητου.

Βέβαια δεν είναι δίκαιο ούτε και εθνωφελές να ενοχοποιούνται συλλήβδην οι δημόσιοι υπάλληλοι, αλλά αυτοί που τους διορίζουν, τους διοικούν και υποτίθεται τους οργανώνουν.

Το οργανόγραμμα είναι το «α» και το «ω» της δημόσιας διοίκησης, όπως και κάθε μεγάλης οικονομικής μονάδας.

Ποιοί είμαστε, πόσοι πρέπει να είμαστε, τι ακριβώς κάνουμε (κάποια στιγμή θα πρέπει να μπούμε και στον πειρασμό να δούμε αν το κάνουμε καλά βάσει προδιαγραφών) και τι πρέπει να πληρωνόμαστε.

Ο προαναφερθείς καθηγητής, επεσήμανε μεταξύ άλλων και το ότι ο κύριος όγκος του κυρίως δημοσίου, διεκπεραιώνει έγγραφα και αλληλογραφία. Ελάχιστες υπηρεσίες ως εκ της φύσεώς τους προσφέρουν πραγματικό και χειροπιαστό έργο.

Την ώρα που γράφεται το άρθρο ακούω να εξαγγέλεται η πρόσληψη 8116 μονίμων δημοσίων υπαλλήλων.

Και εννοείται ότι δεν μπορεί να σταματήσει η υγιής ανανέωση της δημόσιας διοίκησης, ωστόσο τι σημαίνει αυτό το «μονίμων»; Σε μια σύγχρονη και ευνομούμενη χώρα οι όροι «μόνιμος» και «εποχιακός» αποτελούν και οι δύο ύβρη προς την εργατική αξιοπρέπεια και το «καλώς έχειν» της πολιτείας.

Η διάκριση «αορίστου ή ορισμένου χρόνου» που ισχύει στον ιδιωτικό τομέα λειτουργεί κοντά εκατό χρόνια άψογα και απροβλημάτιστα και θα έπρεπε να την οικειοποιηθεί ένα έξυπνο σύνταγμα, για την περίπτωση των δημοσίων υπαλλήλων.

Αντ’ αυτού παρελαύνουν κάτι απερίγραπτες διατάξεις στο εν ισχύι σύνταγμα, όπως αυτή του άρθρου 103 παργρ. 4: «Οι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις είναι μόνιμοι εφόσον αυτές οι θέσεις υπάρχουν». Από την Πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλα!

Και βέβαια σ’ όλα αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε και τη σύγχυση των εξουσιών. Είναι βαθιά και ανεξίτηλη παράδοση το να κρέμεται και να χειραγωγείται το κομμάτι της εκτελεστικής εξουσίας που είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι από την εκάστοτε νομοθετική, επί σκοπώ πρόσκαιρου κομματικού κέρδους και ποδηγεσίας ολόκληρου του κρατικού μηχανισμού.

Τελικά, σκέφτομαι, μήπως θα ‘πρεπε να παραφράσουμε την προαναφερθείσα γελοιογραφία ως: «Ξύπνα Θανάση, σχολάσανε», και στο σκίτσο ο Θανάσης να μην είναι ο ένας εκ των δύο δημοσίων υπαλλήλων, αλλά ο καημένος ο Έλληνας που πληρώνει έναν σκασμό φόρους και περιμένει επί δεκαετίες το θαύμα;...