Ερωτοτροπεί η ανθρωπότητα με μια εξελικτική της στιγμή -αν δεν την έχει ήδη φτάσει- που η πιο επιτυχημένη, λατινογενής ως είθισται, ονομασία του υβριδικού ανθρώπου της νέας γεωλογικής εποχής θα είναι ο homo absens. 

Από τον πολυπράγμονα και οτρηρό (δραστήριο) τύπο του «ανθρώπου κατασκευαστού», του homo faber, μπήκαμε στη φάση του homo absens, δηλαδή του «απόντος ανθρώπου και μη παρευρισκομένου». 

Είναι βέβαια μια φάση που κατά κάποιο τρόπο λανθάνει και ενυπάρχει σ’ όλη την ανθρώπινη ιστορία, και που την έχει προφητεύσει τόσο εναργώς η Τέχνη, με τον αδυσώπητο αγώνα «ανθρώπου εναντίον μηχανής», τώρα όμως βλέπουμε να παίρνει σάρκα και οστά σε πολλαπλά πεδία. 

Άκουγα προχθές ότι η Ιαπωνία έθεσε σε κυκλοφορία το πρώτο ταχύτατο τρένο χωρίς οδηγό. 

Μπορεί πράγματι το εγχείρημα να είναι πρωτοποριακό, ωστόσο καραδοκεί το αμείλικτο ερώτημα: με ποια σπουδαία και αναζωογονητικά πράγματα θα ασχοληθούν οι εξοικονομούμενοι οδηγοί των τρένων;; 

Και το λέω αυτό γιατί είναι γνωστό ότι οι νεαροί που μάζευαν κάποτε ελιές, σήμερα φκιάχνουν μολότοφ. 

Αυτή την απουσία και την «προοδευτική» εξώθηση του ανθρώπου προς την αποξένωση και τη ραστώνη αρχίσαμε να την βλέπουμε παντού γύρω μας. 

Ήδη διαδραματίζονται εγκλήματα χωρίς τη φυσική παρουσία του δράστη. 

Ήδη διεξάγονται στρατιωτικές επιχειρήσεις και πόλεμοι με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) και χωρίς στρατό. 

Οι μάχες δηλαδή θα μαίνονται στο ιδεατό μέτωπο και οι στρατιώτες θα είναι ασφαλείς στα μετώπισθεν και έτοιμοι να καταλάβουν και να διαλύσουν πανεπιστημιακά κτήρια, ευτυχείς και ανενόχλητοι. 

Ήδη διεξάγονται χειρουργικές επεμβάσεις χωρίς γιατρούς. 

Θα μου πείτε, πρόοδος. Έχουμε όμως ξεχάσει πόσα μπορεί να κάνει το βλέμμα και ένα χάδι του γιατρού για να ολοκληρωθεί η ανάνηψη και η αποκατάσταση του ασθενούς. 

Όλα σε λίγο θα είναι άυλα και ο άνθρωπος θα είναι κι αυτός άσαρκος και απών. 

Κάποτε λόγω απογραφής ταξίδεψαν οι γονείς του Χριστού μέχρι τη Βηθλεέμ και θεοποιήθηκε η φτωχική φάτνη. Σήμερα θα αυτοαπογραφόμαστε ηλεκτρονικά και χωρίς συνεντεύξεις, άυλα και από τον καναπέ, όπως άυλο είναι πλέον και το χρήμα μας και πλήρως επιτηρούμενο. 

Βρέθηκα πριν από δύο χρόνια στη Λεμεσό της Κύπρου. 

Στα λεωφορεία της αστικής συγκοινωνίας κατά την επιβίβαση -πάντοτε από την μπροστινή πόρτα- δίναμε στον οδηγό το αντίτιμο, αυτός μας έδινε το εισιτήριο (τηρώντας την πανάρχαια ρήτρα do ut des, δηλαδή «σου δίνω για να μου δώσεις») και τότε μόνο ξεκίναγε. 

Τι κάνουμε εμείς οι προηγμένοι Έλληνες; 

Χρεωθήκαμε εκατομμύρια ηλεκτρονικά μηχανάκια, καταργήσαμε τον εισπράκτορα που έτρωγε ένα κομμάτι ψωμί, κάναμε κόλαση τη ζωή του οδηγού και επιβραβεύσαμε την ηλεκτρονική απανθρωπία και το έγκλημα. 

Το αποτέλεσμα το άκουσα τις προάλλες στις ειδήσεις: 

Κοντά στο 40% η λαθρεπιβίβαση στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας!! 

Άυλες και ηλεκτρονικές είναι πια και όλες οι κοινωνικές μας σχέσεις. 

Το καφενείο, ένας παραδοσιακός χώρος συνύπαρξης, συνδιαλλαγής και ενημέρωσης, χάθηκε και βρίσκεται μέσα στο κινητό μας. 

Ο γάμος είναι «νοητός» χωρίς διαδικασίες και εθιμοτυπικές αποδείξεις. 

Το μέγα επίτευγμα της επιχειρούμενης τεχνητής νοημοσύνης είναι να φύγει η νοημοσύνη από τον μέσο εγκέφαλο του ανθρώπου και να εγκατασταθεί στις μηχανές. 

Όραμά της είναι να εξασφαλισθεί η πρόοδος της ανθρωπότητας ερήμην του ανθρώπου, του ανθρώπου που μπορεί από τώρα να ονομάζεται, όχι «κανένας» («ούτις» κατά το ομηρικόν) αλλά «απών». 

Εν κατακλείδι, με την τεχνολογική ψευδαίσθηση ότι ο άνθρωπος είναι «πανταχού παρών», κατάφερε να είναι πανταχού απών, μάλιστα δε, όσο μηχανοποιούνται τα συστήματα διοίκησης και διακυβέρνησης, τόσο περισσότερο θα απουσιάζει από την κρατική μέριμνα και την ανθρωπιστική κατανόηση και προστασία.