Μάκης Αξιώτης: Η λύρα. Mundusestfabula, (ποίημα), Μυτιλήνη 2025, σελ. 15

«Μια στο μήνα/σε φεγγάρι/σκύβουν οι σκιές/και στου πελάγου τα βάθη/αφουγκράζονται φωνές/κάτι τι γεννιέται κάτω/ στου βυθού τη σιωπή/φως ταράζει το σκοτάδι/κι απ’ το μαύρο το κοράλλι/ξεπετιέται μουσική».

Μ’ αυτούς τους στίχους ξεκινά το πολύστιχο ποίημα του Μάκη Αξιώτη «Η Λύρα» που κυκλοφόρησε πρόσφατα σε αυτόνομη έκδοση. Πρόκειται για το πέμπτο ποιητικό βιβλίο του, για το οποίο συζητάμε παρακάτω.

- Αγαπητέ, Μάκη, ένα καινούργιο πολύστιχο ποίημα με τον τίτλο «Η Λύρα» και υπότιτλο «Mundusestfabula», δηλ. «Ο κόσμος είναι μια ιστορία», αφιερωμένο στα «Παιδιά που χάνονται στην Παλαιστίνη και στο Αιγαίο». Τι σας ενέπνευσε και τι σας ώθησε σ’ αυτή την ποιητική κατάθεση;

Το 1995, δημοσιεύτηκε στο 36^ο τεύχος των Αιολικών Φύλλων, αυτό το «σπονδυλωτό» ποίημα των 79 στίχων! Είχε γραφεί τον Μάιο του 1994 και ήταν «αφιερωμένο» στα «δακρυσμένα παιδικά μάτια της Ρουάντα», ένα απέραντο δράμα πεινασμένων παιδιών, στην Αφρική, που με είχε συγκλονίσει. Και τότε, δημιουργήθηκε o «δικός μου μύθος», με κύριο πρόσωπο την Σαπφώ της Αιολίδας, που τραγούδησε τον έρωτα και την ομορφιά, εκεί στην «κορύφα της Μυτιλάνας», δίπλα στο ιερό της Αφροδίτης. Σύμφωνα μ’αυτά που «διηγείται το ποίημα», η Λύρα της ποιήτριας, βρίσκεται στο βυθό του πελάγους, ,μπλεγμένη με τα κοράλλια του μύθου. Κάθε μήνα, που ανατέλλει η πανσέληνος της «Σαπφικής Σελλάνας», ο Χρόνος κατεβαίνει στον βυθό με το άρμα του, που το σέρνουν δελφίνια και κοχύλια, δένει την Λύρα πίσω του και την ανασέρνει προς τον Αφρό. Ο Μύθος λέει, πως αν η Λύρα κατορθώσει να παίξει στον Αιθέρα, τότε ο βάρβαρος κόσμος μας, θα ορθοποδήσει μακριά από την αδικία , την ανισότητα, την ασέβεια απέναντι στην μοναδικότητα της ανθρώπινης ζωής. Όμως καθώς η ΛΥΡΑ ανεβαίνει, ένα θολό ρεύμα, κλείνει τον δρόμο και αυτή πισωγυρίζει στο βυθό, όπου καθηλώνεται πάλι στα κοράλλια του. Είναι τα δάκρυα των παιδιών που θολώνουν τα νερά! Και έτσι περιμένει η Λύρα την επόμενη πανσέληνο, της γιαγιάς το παραμύθι, μήπως και σταματήσουν τα παιδιά να χάνονται γεννώντας δάκρυα. Το ποίημα έγινε επίκαιρο τώρα , που με έχει πάλι συγκλονίσει το έγκλημα της Γενοκτονίας των Παιδιών της Παλαιστίνης και ο υγρός τάφος στο Αιγαίο, των μικρών Προσφυγόπουλων. MundusestFabula.

- Παρόλο που εσείς γράφετε σε ελεύθερο στίχο, εδώ επιλέξατε τη ρίμα. Για ποιο λόγο;

Το ποίημα φτιάχτηκε με ρίμα, γιατί θεώρησα πως στην δεδομένη εκτεταμένη του μορφή, η ροή των γεγονότων της αφήγησης, έτρεχε σαν τραγούδι του αφηγητή γρήγορα προς το τραγικό τέλος!

Πως έτσι απέδιδε καλύτερα το δράμα του γύρω μας κόσμου.

- Πλαισιώσατε και συμπληρώσατε το ποίημα με έξι ζωγραφικά έργα. Πέστε μας και για αυτά.

Το 2002, ζωγράφισα έξη «εικόνες», μια εικαστική απεικόνιση της πλοκής του μύθου, που προσπαθούν να μεταφέρουν στον αναγνώστη οι λέξεις. Τις θεωρώ μια άλλη πρόταση με την δύναμη των χρωμάτων, τα οποία μορφοποιούν το δράμα. Ενσωμάτωσα και ένα γράμμα της αείμνηστης φίλης μου, Αγγελικής Ιοννάτου, η οποία μελοποίησε και τραγούδησε την Σαπφώ στο Παρίσι, γιατί το είχε στα χέρια της και προσπάθησε να του βάλει νότες.

Μια συγκινητική βραδιά για τον πολύ σπουδαίο Γιώργο Παζαΐτη

Το βράδυ της Τρίτης, στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης ήταν όλοι εκεί: συνεργάτες, μαθητές, μικροί και μεγάλοι χορωδοί, φίλοι του αείμνηστου Γιώργου Παζαΐτη. Βρέθηκαν όλοι, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του Ωδείου Σκαλκώτα, για μια μουσική εκδήλωση στη μνήμη του και μια μικρή υπόμνηση της πολύ μεγάλης προσφοράς του στη μουσική εκπαίδευση και παιδεία αλλά και στον πολιτισμό του νησιού μας. Γιατί ο Γιώργος Παζαΐτης, στα τριάντα περίπου χρόνια που λειτούργησε και διηύθυνε το Ωδείο Σκαλκώτα δεν υπήρξε απλά ένας εξαιρετικός δάσκαλος μουσικής, ένας ευγενικός και μειλίχιος άνθρωπος, αλλά άπλωσε την προσφορά του στην ευρύτερη κοινωνία: δημιούργησε χορωδίες, οργάνωσε εκδηλώσεις, συμμετείχε σε εκδηλώσεις, ήταν πάντα πρόθυμος να στηρίξει μια ποιοτική πολιτιστική εκδήλωση. Και φυσικά ενέπνευσε και καθοδήγησε δεκάδες μαθητές να ασχοληθούν με τη μουσική είτε επαγγελματικά είτε να την βάλουν στη ζωή τους και στην κουλτούρα τους.

Οι δεκάδες φωτογραφίες που προβλήθηκαν στην οθόνη του Δημοτικού Θεάτρου, με τον Γιώργο Παζαΐτη παρών ήταν μια μικρή απόδειξη της προσφορά και του γλυκιάς ανάμνησης που άφησε φεύγοντας από κοντά μας τον περασμένο Φεβρουάριο.

Θα τον θυμόμαστε πάντα με την πρέπουσα αγάπη.

Παναγιώτης Σκορδάς

Ο αείμνηστος Γιώργος Παζαΐτης σε αίθουσα του Ωδείου Σκαλκώτα στη Μυτιλήνη

Από την εκδήλωση που οργάνωσε το Ωδείο Σκαλκώτα στην μνήμη του Γιώργου Παζαΐτη