Ενστάσεις για το τελικό αποτέλεσμα διατυπώνει ο Θεόδωρος Βαλσαμίδης αξιολογώντας τις προσπάθειες της απερχόμενης περιφερειακής αρχής.

Ο υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος με τη Χριστιάνα Καλογήρου και το συνδυασμό «Εμείς για το Αιγαίο» στην ίδια κριτική μιλά για το σχεδιασμό που θα έπρεπε να είχε γίνει και δεν έγινε, όπως λέει, αναφέρεται σε καθυστερήσεις σε υποδομές, ενώ καταθέτει την πρότασή του για το πώς θα πρέπει να αξιοποιηθεί το νέο ΕΣΠΑ.

Στην ίδια συνέντευξη που μας παραχώρησε, ο κ. Βαλσαμίδης θέτει τις βασικές αναπτυξιακές προτεραιότητες του συνδυασμού του, υποστηρίζοντας πως με τη συνεργασία όλων, το ρεαλιστικό σχεδιασμό και το όραμα, μπορεί η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου να αλλάξει σελίδα.

Απ’ την εμπειρία σας στη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Λέσβου, αλλά και απ’ την τριετία που κλείσατε ως περιφερειακός σύμβουλος Βορείου Αιγαίου, εκτιμάτε ότι το περιβάλλον της επόμενης πενταετίας διαμορφώνεται για την Περιφέρεια δυσκολότερο ή ευκολότερο απ’ την περίοδο της πρώτης θητείας της;
«Η περιφερειακή αυτοδιοίκηση έχει ως θεσμός το βασικότερο ρόλο στην αναπτυξιακή προσπάθεια των νησιών μας, διαθέτει δε σημαντικά εργαλεία, που μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στην τοπική ανάπτυξη, με σημαντικότερο τη διαχείριση του Περιφερειακού Προγράμματος του νέου ΕΣΠΑ.

Στην προσπάθεια που κάνει η χώρα μας για ανάκαμψη, έχουμε ως Περιφέρεια τη σημαντική πρόκληση, αλλά και το ιστορικό χρέος, να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε. Να προσδιορίσουμε τρόπους και να αναλάβουμε άμεσα πρωτοβουλίες, που θα μπορέσουν να ενισχύσουν τις τοπικές οικονομίες στο Βόρειο Αιγαίο και να δημιουργήσουν νέες θέσεις απασχόλησης».

Περιφερειακή συνείδηση

Μπήκαν ή όχι σωστές βάσεις στο νέο θεσμό στο Βόρειο Αιγαίο; Πού θα επικεντρώνατε την κριτική σας στην απερχόμενη περιφερειακή αρχή;
«Τα τρεισήμισι χρόνια που πέρασαν, έγιναν προσπάθειες, όμως αυτό που μετρά είναι το τελικό αποτέλεσμα. Έλειψαν δυστυχώς οι αναπτυξιακές πρωτοβουλίες που έχει ανάγκη ο τόπος μας, ο ρεαλιστικός σχεδιασμός και η στενή συνεργασία με τους τοπικούς φορείς, τόσο σε τοπικό, όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.

Θέλω στο σημείο αυτό να επισημάνω ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να καλλιεργηθεί και να δημιουργηθεί περιφερειακή συνείδηση, αυτό σχετίζεται άμεσα με την επιτυχία του θεσμού της περιφερειακής αυτοδιοίκησης και θα πρέπει να αποτελέσει στοίχημα για τη νέα περιφερειακή αρχή.

Σημαντικές καθυστερήσεις υπήρξαν και στην υλοποίηση έργων και μελετών. Ενδεικτικά σάς αναφέρω το έργο για τη βελτίωση του οδικού άξονα που οδηγεί στο Πλωμάρι, ένα έργο που είχαμε ως νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Λέσβου εντάξει στο ΕΣΠΑ το Μάρτιο του 2010 και ακόμη δεν έχει ξεκινήσει.

Το έργο της αξιοποίησης του ταμιευτήρα της Μήθυμνας για την ύδρευση των περιοχών της Πέτρας και της Μήθυμνας, τη μελέτη του οποίου είχαμε ετοιμάσει ως νομαρχιακή αυτοδιοίκηση και δεν προχώρησε, παρ’ ότι είχαν ληφθεί τέσσερις - πέντε σχετικές αποφάσεις από το Περιφερειακό Συμβούλιο.

Επίσης, και παρά τις επανειλημμένες παρεμβάσεις μας στον περιφερειάρχη, έχουν παραμείνει στάσιμες εδώ και τρεισήμισι χρόνια οι μελέτες για σημαντικά αναπτυξιακά έργα που είχαμε δρομολογήσει ως νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, όπως Παπάδος - Πλωμάρι, Αμπελικό - Σταυρός, Μεγαλοχώρι - Αγιάσος, Σκαλοχώρι - Καλό Λιμάνι - Αρχαία Άντισσα κ.λπ.. Οι καθυστερήσεις αυτές άφησαν αναξιοποίητη την ευκαιρία να υλοποιηθούν τα έργα αυτά με τη χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ.

Εμείς, ασκώντας δημιουργικά το ρόλο μας ως αξιωματική αντιπολίτευση τα τρεισήμισι χρόνια που πέρασαν, επισημάναμε πολλές φορές τις καθυστερήσεις αυτές και καταθέσαμε τις δικές μας προτάσεις».

Σχεδιασμός ανά νησί

Σ’ ό,τι αφορά στο ΕΣΠΑ, πιστεύετε πως έγινε σωστά η διαχείρισή του; Τι περισσότερο θεωρείτε ότι θα μπορούσε να έχει γίνει;
«Στο ξεκίνημα του θεσμού, πριν από τρία χρόνια περίπου, ως παράταξη είχαμε προτείνει να υπάρξει σχεδιασμός για κάθε περιφερειακή ενότητα και κάθε νησί.

Να εξετάσουμε και να ιεραρχήσουμε τις ανάγκες, να μελετήσουμε την ωριμότητα των έργων και να πάρουμε συγκεκριμένες αποφάσεις για τον προγραμματισμό των έργων που θα υλοποιηθούν με τη χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ. Αυτό όμως δεν έγινε. Επίσης προτείναμε συγκεκριμένες ενέργειες για την επιτάχυνση της υλοποίησης των έργων, όπως για παράδειγμα για τη διαδικασία των απαλλοτριώσεων για τα οδικά έργα.

Ένα επίσης σημαντικό ζήτημα είναι και η αυξημένη υπερδέσμευση των πόρων του Περιφερειακού Προγράμματος, η οποία ξεπερνούσε το 180%, με αποτέλεσμα να απαιτούνται άμεσα ενέργειες για την εξυγίανση του Προγράμματος.

Η ανάγκη αυτή οδήγησε πρόσφατα το Υπουργείο Ανάπτυξης στην έκδοση σχετικής εγκυκλίου, η οποία και παγώνει τη διαδικασία ένταξης νέων έργων, καθώς και την υπογραφή συμβάσεων.
Θέλω στο σημείο αυτό να επισημάνω την πολύ σημαντική προσπάθεια των στελεχών της Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, τα οποία έχουν βοηθήσει τα μέγιστα στην πορεία υλοποίησης του Προγράμματος».

Είναι πρώιμο, ή αντίθετα έχουμε καθυστερήσει τραγικά το διάλογο στα νησιά για το νέο ΕΣΠΑ;
«Το νέο ΕΣΠΑ είναι μια ακόμη σημαντική ευκαιρία για τα νησιά μας. Για να μπορέσει να αξιοποιηθεί ως χρηματοδοτικό εργαλείο, θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα ουσιαστικός διάλογος της Περιφέρειας με όλους τους φορείς, προκειμένου να αποτυπωθούν οι αναπτυξιακές προτεραιότητες του κάθε νησιού.

Στην προσπάθεια αυτή, καθοριστικός θα πρέπει να είναι ο ρόλος του Περιφερειακού Συμβουλίου, τον οποίο δεν έχει ασκήσει μέχρι σήμερα. Ας μην ξεχνάμε ότι καλούμαστε να προγραμματίσουμε για τα έργα και τις δράσεις που θα υλοποιηθούν για τα επόμενα 10 χρόνια στα νησιά μας.

Ένα σημαντικό επίσης θέμα που θα αντιμετωπίσουμε, είναι η έλλειψη μελετών για νέα έργα και δράσεις, με βάσεις τις απαιτήσεις και τους κανονισμούς της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014 - 2020. Αυτό θα αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα στην έναρξη υλοποίησης του Προγράμματος».
 
Αναπτυξιακές προτεραιότητες

Ο συνδυασμός σας «Εμείς για το Αιγαίο» τι θέτει σε προτεραιότητα και δεσμεύεται, αν αναλάβει, να υλοποιήσει;
«Αξιοποιώντας τους τοπικούς πόρους των νησιών μας και τα χρηματοδοτικά εργαλεία της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014 - 2020, μπορούμε να προχωρήσουμε σε στοχευμένα έργα και δράσεις, που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων, θα στηρίξουν τον πρωτογενή τομέα, θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας στα νησιά μας, αλλά κυρίως θα στηρίξουν στην πράξη τους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη. Βασικές αναπτυξιακές προτεραιότητες για τα νησιά μας θα πρέπει να είναι:

- Η ολοκλήρωση των βασικών υποδομών. Στη Λέσβο, για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά το επαρχιακό και εθνικό οδικό δίκτυο, θα πρέπει να υλοποιηθεί επιτέλους η βελτίωση του οδικού άξονα που οδηγεί προς το Πλωμάρι, η κατασκευή του νέου οδικού άξονα Καλλονή - Πέτρα και η βελτίωση της οδού Θερμή - Μανταμάδος. Είναι απαράδεκτο επίσης σήμερα, τμήματα του επαρχιακού οδικού δικτύου όπως Αμπελικό - Σταυρός και Μεγαλοχώρι

- Αγιάσος, να παραμένουν χωματόδρομοι. Για την υλοποίηση των έργων αυτών, καθώς και παρεμβάσεων που θα βελτιώσουν την οδική ασφάλεια, δεσμευόμαστε να δουλέψουμε.
Βασική προτεραιότητα, επίσης, για τον τόπο μας είναι η βελτίωση των υποδομών του αερολιμένα Μυτιλήνης και η κατασκευή του νέου λιμένα στο Σίγρι.

Για την προστασία του μοναδικού φυσικού πλούτου των νησιών μας είναι απαραίτητο να ολοκληρωθούν οι υποδομές για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, ιδιαίτερα των αδρανών, ενώ θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι υποδομές για να αποκτήσουν οι οικισμοί μας σύγχρονα δίκτυα ύδρευσης, αποχέτευσης και βιολογικών καθαρισμών.

- Στήριξη του αγροτικού τομέα με στοχευμένες δράσεις και πρωτοβουλίες, για την προώθηση και προβολή των μοναδικών αγροτικών προϊόντων που διαθέτουμε, τα οποία έχουν εξαιρετική ποιότητα και πριν από χρόνια ήταν πηγή ζωής και πλούτου για τα νησιά μας. Με πολιτικές όπως η στρατηγική «από το χωράφι, στο ράφι», μπορούν να αναδειχθούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και η προστιθέμενη αξία των τοπικών προϊόντων, να παρακαμφθούν οι μεσάζοντες, να ενισχυθεί το αγροτικό εισόδημα και να ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας, μακριά από τη μέχρι σήμερα καταστροφική λογική των επιδοτήσεων.

- Επένδυση στον τουρισμό, με την ολοκλήρωση των απαραίτητων τουριστικών υποδομών στα νησιά μας αξιοποιώντας τους πόρους του νέου ΕΣΠΑ, και παράλληλα τη στοχευμένη τουριστική προβολή με καινοτόμες ενέργειες και δράσεις για την προώθηση του τουριστικού προϊόντος, προσαρμοσμένες στη σημερινή εποχή. Ο τουρισμός καλείται και μπορεί σήμερα να παίξει καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια για να στηριχθεί η τοπική οικονομία.

Η προσπάθεια αυτή για την τοπική ανάπτυξη θα πρέπει να είναι κοινή, απαιτεί την κινητοποίηση του συνόλου των τοπικών φορέων, της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης, του Πανεπιστημίου Αιγαίου, του επιχειρηματικού κόσμου και των επιστημονικών φορέων. Με τη συνεργασία όλων, με ρεαλιστικό σχεδιασμό και όραμα, μπορούμε να αλλάξουμε σελίδα στον τόπο μας».