Την ώρα που η Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής αναλαμβάνει νέες αρμοδιότητες, έρχονται στη δημοσιότητα πληροφορίες που κάνουν λόγο για υποβάθμισή της. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο νέος υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου μέχρι σήμερα δεν έχει έρθει στη Μυτιλήνη να παραλάβει την υπηρεσία και επιπλέον δεν έχει οριστεί αντικαταστάτης του παραιτηθέντος γενικού γραμματέα Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Γιάννη Σπιλάνη.

Μόλις πριν από έξι μήνες ψηφίστηκε στη Βουλή νομοσχέδιο που περιλαμβάνει το νέο οργανόγραμμα του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου. Εκεί οριοθετήθηκε εκ νέου ο ρόλος της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, η οποία είναι ουσιαστικά το όργανο που θα χρησιμοποιεί το ελληνικό κράτος προκειμένου να σχεδιάζει πολιτικές για τα νησιωτικά συμπλέγματα του Αιγαίου και του Ιουνίου Πελάγους.

Πέρα από τη θεσμική κατοχύρωση που σηματοδοτεί το οργανόγραμμα του Υπουργείου, τον τελευταία χρόνο η Γενική Γραμματεία Αιγαίου κάνει σημαντικά βήματα στον τομέα της νησιωτικής πολιτικής, καθώς είναι αυτή που οργανώνει τη λειτουργία του Συμβουλίου Νησιωτικής Πολιτικής και σχεδιάζει το πλαίσιο λειτουργίας του Νησιωτικού Παρατηρητηρίου. Ο σχεδιασμός για το Παρατηρητήριο αναμένεται σύντομα να είναι έτοιμος και να λάβει τη μορφή προεδρικού διατάγματος. Στην ουσία, η Γενική Γραμματεία θα υποστηρίζει τη λειτουργία του Παρατηρητηρίου, το οποίο θα αναθέτει σε επιστήμονες έρευνες και μελέτες για το νησιωτικό χώρο. Σκοπός του θα είναι ο σχεδιασμός πολιτικών που θα αμβλύνουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κοινωνίες και οι οικονομίες των νησιών.

Τέλος, μια τρίτη πολύ σημαντική πτυχή, που αναμένεται να ξεκινήσει να υλοποιείται άμεσα, είναι η παρακολούθηση της ρήτρας νησιωτικότητας. Το οποίο σημαίνει πως η Γενική Γραμματεία θα παρακολουθεί το σύνολο των πολιτικών που εκπονούνται από το ελληνικό κράτος και θα θέτει ειδικές ρυθμίσεις για τα νησιά, ώστε να υλοποιείται στην πράξη η συνταγματική πρόβλεψη που θέλει το κράτος να δείχνει ιδιαίτερη φροντίδα για τα νησιά.

Περί θαλάσσιας πολιτικής
Παράλληλα, η Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής κάνει τα πρώτα βήματα στην ανάπτυξη θαλάσσιας πολιτικής. Πρόκειται για έναν τομέα που μέχρι σήμερα είναι άγνωστος τόσο για τη δημόσια διοίκηση της χώρας μας, όσο και ως αντικείμενο ανάπτυξης κυβερνητικών πρωτοβουλιών. Στο πλαίσιο αυτό, η Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής έχει ενταχθεί στο διασυνοριακό κοινοτικό πρόγραμμα Interreg. Μέσω του προγράμματος αυτού, θα χρηματοδοτηθούν μελέτες που σχετίζονται με το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και την ολοκληρωμένη διαχείριση παράκτιων περιοχών.

Να σημειωθεί ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει γενική διεύθυνση θαλάσσιας πολιτικής, στην οποία προΐσταται η επίτροπος Μαρία Δαμανάκη.

Οι φήμες
Όλα τα παραπάνω, που σε μεγάλο βαθμό δρομολογήθηκαν από τον απερχόμενο γενικό γραμματέα, Γιάννη Σπιλάνη, είναι τα πρώτα βήματα αναβάθμισης του ρόλου της υπηρεσίας. Αλλά κυρίως είναι τα πρώτα βήματα προκειμένου η χώρα να αποκτήσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο νησιωτικής πολιτικής. Στον αντίποδα αυτών, τις τελευταίες ημέρες κυκλοφορούν φήμες που θέλουν η Γενική Γραμματεία να αποψιλώνεται από αρμοδιότητες.

Συγκεκριμένα, πληροφορίες από τον Πειραιά κάνουν λόγο για μεταφορά της αρμοδιότητας των άγονων γραμμών, από τη Μυτιλήνη, στον Πειραιά. Σήμερα η Γενική Γραμματεία Αιγαίου διαχειρίζεται τις άγονες γραμμές που σχετίζονται με την ενδονησιωτική συγκοινωνία. Η αρμοδιότητα αυτή καλύπτει ένα σημαντικό μέρος των εργασιών της υπηρεσίας και περίπου το 70% του προϋπολογισμού της.

Άλλες πληροφορίες θέλουν να μεταφέρεται στους δήμους το πρόγραμμα υδροδότησης των μικρών και άνυδρων νησιών του Αιγαίου. Στα χρόνια που το διαχειρίζεται η Γενική Γραμματεία, καλύπτονται σταθερά οι ανάγκες των νησιών και παράλληλα έχουν δημιουργηθεί μονάδες αφαλάτωσης. Χάρη σε αυτές, έχουν μειωθεί δραστικά οι δαπάνες για την υδροδότηση των νησιών.

Στο Υπουργείο Περιβάλλοντος λέγεται ότι θα μεταφερθούν τα ΣΧΟΠ (Συμβούλια Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος) που δημιουργήθηκαν επί υπουργίας Νίκου Σηφουνάκη με στόχο την προστασία του δομημένου και του φυσικού περιβάλλοντος των νησιών.

Ο χρόνος που αναπτύσσεται αυτή η φημολογία, κάνει πολλούς να πιστεύουν ότι σχετίζεται με την προσπάθεια της κυβέρνησης να μειώσει το δημόσιο τομέα, είτε καταργώντας υπηρεσίες είτε απολύοντας υπαλλήλους. Όμως το κυρίαρχο ζήτημα είναι ποιες είναι οι προθέσεις της κυβέρνησης. Αλλά και τι μήνυμα θα δώσει στους νησιώτες όταν τη μια κατοχυρώνει τη λειτουργία μιας υπηρεσίας και έξι μήνες αργότερα δείχνει να την αντιμετωπίζει ως αποπαίδι.