Μπορεί η τουρκική λίρα να έχει χάσει σχεδόν το 40% της αξίας της έναντι του δολαρίου και του ευρώ μέσα στο 2018, λόγω ανησυχιών για τον έλεγχο του προέδρου Ερντογάν στη νομισματική πολιτική, καθώς και εξαιτίας της διπλωματικής διαμάχης που επικρατεί ανάμεσα σε Τουρκία και ΗΠΑ, ωστόσο τις τελευταίες ώρες το νόμισμα της γειτονικής χώρας «κερδίζει» έδαφος στην ισοτιμία, παρουσιάζοντας μικρή άνοδο.

Στις 14:00 ώρα Ελλάδας χθες Πέμπτη, η ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος διαμορφωνόταν στις 6,0574 λίρες ανά δολάριο και στις 7,1121 λίρες ανά ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι στα μέσα Αυγούστου οι αντίστοιχες ισοτιμίες είχαν κλείσει στις 6,8802 λίρες ανά δολάριο και στις 7,8520 λίρες ανά ευρώ, με την μείωση να αγγίζει το 12% έναντι του αμερικανικού νομίσματος και σχεδόν 10% έναντι του ευρωπαϊκού. Τον τελευταίο ενάμισι μήνα πάντως, οι Τούρκοι έμποροι αντιμετωπίζουν την κρίση της οικονομίας με μεγαλύτερη αισιοδοξία. Σε αυτό συντέλεσε το γεγονός ότι επέστρεψαν μαζικά οι Έλληνες ταξιδιώτες, που συνδέουν τις επισκέψεις τους στη γειτονική χώρα με διάφορες αγορές. Ρεπορτάζ της ιστοσελίδας haberler.com μάλιστα, επισημαίνει τη θετική επίδραση που έχουν οι συναλλαγές των Ελλήνων τόσο στην Αδριανούπολη, όσο και στο Αϊβαλί, συνοδεύοντας μάλιστα την είδηση και με βίντεο από το παζάρι μιας Πέμπτης στις αρχές του Σεπτέμβρη, όπου εκατοντάδες Λέσβιοι βρέθηκαν εκεί για τις αγορές τους.

Στήριγμα οι επισκέπτες από τη Λέσβο

«Χαρακτηριστικό στοιχείο της αλληλεπίδρασης Ελλήνων και Τούρκων σε επίπεδο οικονομικών συναλλαγών είναι μια Πέμπτη στο παζάρι του Αϊβαλιού», ισχυρίζεται η τουρκική ιστοσελίδα haberler.com, που φιλοξενεί μάλιστα και δηλώσεις των Αλί και Αχμέτ Ζαλέ, ιδιοκτητών καταμαράν και πλοιαρίων που μεταφέρουν ταξιδιώτες από τη Μυτιλήνη. Οι δύο πλοιοκτήτες επισημαίνουν πως «ο ερχομός των Ελλήνων, οι οποίοι συρρέουν τις Πέμπτες από τη Μυτιλήνη, σημείωσε ρεκόρ τις τελευταίες εβδομάδες. Υπήρξε ημέρα που και τα τέσσερα πλοία της γραμμής αναχώρησαν με πληρότητα 100%, μεταφέροντας περισσότερους από 1.600 ταξιδιώτες στο Αϊβαλί. Οι Έλληνες γεμίζουν κυρίως με ρούχα ολόκληρες βαλίτσες και τσάντες, τις οποίες φέρνουν μαζί τους. Ωστόσο, πολλοί είναι εκείνοι που προμηθεύονται από το Αϊβαλί ακόμα και πόρτες, παράθυρα ή ξύλινα είδη σπιτιού», αναφέρουν για τις προτιμήσεις του καταναλωτικού κοινού.

Όπως είναι φυσιολογικό, υπάρχει εξήγηση για αυτή την «μανία» των Ελλήνων να προβαίνουν σε μαζικές αγορές το τελευταίο διάστημα στα απέναντι παράλια της Τουρκίας. «Αυτή η τρέλα οφείλεται στην αξία του ευρώ έναντι της τουρκικής λίρας», τονίζει χαρακτηριστικά ο Αχμέτ Ζαλέ, ιδιοκτήτης της ακτοπλοϊκής εταιρείας Jale Tur, αφού η ισοτιμία είναι ιδιαιτέρως ευνοϊκή.

«Δεν ανατιμήθηκαν τα προϊόντα»

Σε μια προσπάθεια να εξηγήσει το συγκεκριμένο φαινόμενο, το «Ε» επικοινώνησε με τον κεντρικό πράκτορα στη Λέσβο του καταμαράν, Άρη Λαζαρή από το Mitilene Tours, ο οποίος αρχικά επιβεβαίωσε όσα δημοσιεύονται στον τουρκικό Τύπο. «Πράγματι, εδώ και ένα μήνα περίπου, κάθε Πέμπτη οι Λέσβιοι συρρέουν μαζικά στα απέναντι παράλια για το παζάρι. Ο Σεπτέμβριος κατέγραψε όντως αριθμούς ρεκόρ με μεγάλη πληρότητα στη γραμμή Μυτιλήνη-Αϊβαλί και πλέον πέρα από τις Πέμπτες, αντίστοιχες εξορμήσεις γίνονται και τα Σάββατα. Είναι κάτι που πιστεύω ότι θα συνεχιστεί, για όσο διάστημα η τουρκική λίρα παραμένει υποτιμημένη έναντι του ευρώ», σημειώνει ο κ. Λαζαρής. Είναι όντως τόσο ευνοϊκή η ισοτιμία για τους Έλληνες ταξιδιώτες, ρωτήσαμε; Διαθέτοντας την εμπειρία από την πολυετή ενασχόλησή του με το χώρο, ο κ. Λαζαρής διευκρινίζει: «Ναι, έχει αντιστραφεί εντελώς η κατάσταση σε σχέση με ό,τι συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια, όταν ήταν οι Τούρκοι εκείνοι που έρχονταν μαζικά στη Λέσβο. Σήμερα, αυτό συμβαίνει για ένα πολύ σημαντικό λόγο. Μπορεί να έχει υποτιμηθεί η τουρκική λίρα έναντι του ευρώ, ωστόσο στην εγχώρια αγορά της Τουρκίας δεν προέκυψαν ανατιμήσεις προϊόντων. Και από τη στιγμή που οι τιμές παρέμειναν στα ίδια επίπεδα, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων πολλαπλασιάστηκε».

Μπορεί να περιοριστεί το κύμα φυγής;

Στο ερώτημα αυτό υπάρχει απάντηση ή έστω πρόταση. Ο κ. Άρης Λαζαρής επισημαίνει στο «Ε» ότι απαιτείται συλλογική δράση από τον εμπορικό κόσμο του νησιού. «Κατά την προσωπική μου άποψη, μόνο με έναν τρόπο μπορεί να ανταπεξέλθει η αγορά σε αυτό το μαζικό κύμα φυγής. Δημιουργώντας αντίστοιχα ειδικές ημέρες αγοράς, με γενναίες εκπτώσεις για συγκεκριμένες ημέρες της εβδομάδας, όπως είναι η Πέμπτη για παράδειγμα. Ας μην ξεχνάμε ότι για έναν καταναλωτή, το ταξίδι στην Τουρκία για ψώνια μοιάζει με έναν πραγματικό Γολγοθά. Θα πρέπει να ξοδέψει περισσότερες από 4 ώρες στο πλοίο και στο τελωνείο, μέχρι να μπορέσει να επισκεφτεί την αγορά του Αϊβαλιού. Για να αποφασίζει λοιπόν να υποστεί τέτοια ταλαιπωρία, σημαίνει ότι όντως οι τιμές απέναντι είναι ιδιαίτερα χαμηλές. Βάζει το κέρδος στην τσέπη του δηλαδή, πάνω από κάθε ταλαιπωρία. Επομένως, μόνο με εξίσου ανταγωνιστικές εκπτώσεις θα μπορέσει η αγορά της Μυτιλήνης να κερδίσει εκ νέου το κομμάτι της πίτας που έχει απολέσει.»

Πόσο εύκολο είναι όμως να συμβεί αυτό, όταν ο εμπορικός κλάδος στη χώρα μας βιώνει δύσκολες μέρες με επιπρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις; Ο κ. Λαζαρής συμπληρώνει: «Αντιλαμβάνομαι ότι δεν είναι το πιο εύκολο πράγμα για να συμβεί. Όμως πρέπει να γίνει συλλογική προσπάθεια. Σίγουρα οι τιμές ίσως να μην είναι εξίσου ανταγωνιστικές με της Τουρκίας. Αλλά θεωρώ πως πολλοί θα προτιμήσουν να στηρίξουν την ελληνική αγορά, έστω κι αν προμηθεύονται κάποια προϊόντα σε λίγο πιο αυξημένες τιμές συγκριτικά με το Αϊβαλί. Αν όμως οι διαφορές είναι πολύ μεγαλύτερες, δεν είναι εύκολο να αποτραπεί αυτό το κύμα μαζικής φυγής προς τα απέναντι παράλια. Είναι πολύ άσχημο την Πέμπτη το Αϊβαλί να σφύζει από επισκέπτες, που συνδυάζουν το ταξίδι με τις αγορές τους και την ίδια μέρα τα μαγαζιά στη Μυτιλήνη να είναι εντελώς άδεια. Πρόκειται ξεκάθαρα για θέμα της αγοράς, που εκτιμώ ότι μπορούν να το περιορίσουν οι ίδιοι οι έμποροι με αντίστοιχες προσφορές και γενναίες εκπτώσεις.»