Στους 2.238 ανήλθαν οι Τούρκοι τουρίστες που έφθασαν στη Λέσβο το φετινό Οκτώβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Βορείου Αιγαίου. Στο σύνολο του 2016 (Ιανουάριος - Οκτώβριος) οι αφίξεις έφθασαν στις 39.495. Το Νοέμβριο και το Δεκέμβριο δεν αναμένονται περισσότεροι από 1.500 Τούρκοι τουρίστες, με βάση την εξέλιξη των αφίξεων των προηγούμενων ετών -στην καλύτερη περίπτωση να καταγραφούν (το τελευταίο δίμηνο του χρόνου) 2.000 αφίξεις.

Συνεπώς στο σύνολο του έτους, οι αφίξεις θα διαμορφωθούν στις 41.000 ως 41.500 όταν το 2015 είχαν φθάσει στις 50.659. Κατά συνέπεια η Λέσβος από την συγκεκριμένη αγορά, θα χάσει περί τους 10.000 επισκέπτες από την Τουρκία. Σε ποσοστά, οι απώλειες θα ανέλθουν στο 18%.

Μόλις χθες, ο αντιπεριφερειάρχης Σάμου, Νίκος Κατρακάζος, ανακοίνωσε ότι οι αφίξεις Τούρκων τουριστών στο νησί, κατά τη διάρκεια του 2016, θα παρουσιάσουν αύξηση της τάξης του 70%. Το 2015, η Σάμος είχε μόλις 18.292 αφίξεις Τούρκων τουριστών, ενώ την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2016, προσέγγισαν τις 30.000.

Κάμψη αναμένεται να καταγραφεί στις αφίξεις τουριστών από την Τουρκία και στη γειτονική Χίο, κατά το τρέχον έτος. Όμως με βάση τα προσωρινά στοιχεία του Αυγούστου, αναμενόταν να είναι μικρότερη από την κάμψη στη Λέσβο (σε ποσοστά). Σύμφωνα με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις, το ποσοστό κάμψης των αφίξεων για το νησί θα περιοριστεί κάτω από το 10%. Η Χίος το 2015 είχε προσελκύσει 82.000 Τούρκους τουρίστες.

Η εντυπωσιακά μεγάλη αύξηση των αφίξεων (σε ποσοστά) στη Σάμο, οφείλεται στο χαμηλό επίπεδο εκκίνησης. Όμως θα ήταν λάθος να δει κανείς ότι σε μια χρονιά που οι αφίξεις από την Τουρκία στην Ελλάδα ακολούθησαν πτωτική πορεία, η Σάμος κατάφερε να πετύχει αύξηση. Πίσω από αυτή την επιτυχία βρίσκονται δύο βασικοί παράγοντες, ο πρώτος είναι η δημιουργία μιας νέας πύλης εισόδου στο νησί τη φετινή χρονιά. Συγκεκριμένα στη Σάμο λειτουργούν τρεις πύλες εισόδου για τουρίστες που φθάνουν στο νησί ακτοπλοϊκώς. Επίσης τόσο κατά το 2016 όσο και τα προηγούμενα χρόνια, οι φορείς του νησιού φρόντισαν να κάνουν συστηματική προβολή στην Σμύρνη και σε άλλες μεγάλες τουρκικές πόλεις.

Ομοειδή είναι τα πλεονεκτήματα της Χίου στην προσέλκυση Τούρκων τουριστών, με συστηματική προβολή του νησιού στην αγορά της Σμύρνης και πυκνά ακτοπλοϊκά δρομολόγια στη γραμμή Χίος - Τσεσμές, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Συγκοινωνιακά απομονωμένη η Λέσβος

Η Λέσβος διαθέτει ακτοπλοϊκή σύνδεση μόνο με το Αϊβαλί. Η ακτοπλοϊκή σύνδεση με την Σμύρνη, παραμένει ως σήμερα ζητούμενο. Υπάρχουν πολλά θετικά μηνύματα πως θα ενεργοποιηθεί το 2017. Ωστόσο αυτοί που ενδιαφέρονται για την σύνδεση, δεν είναι φορείς ή επιχειρήσεις του νησιού.

Στη μία περίπτωση, αυτοί που κινούν τα νήματα είναι ο Δήμος Θεσσαλονίκης και η «Hellenic Seaways» και στην άλλη περίπτωση ο Δήμος Σμύρνης. Κατά συνέπεια, ο σχεδιασμός των ακτοπλοϊκών δρομολογίων θα γίνει με βάση τις επιλογές των προαναφερόμενων φορέων και όχι με βάση τις ανάγκες των τουριστικών επιχειρήσεων της Λέσβου.

Εξίσου μεγάλο πρόβλημα είναι πως η Λέσβος παρά το μεγάλο αριθμό Τούρκων τουριστών που δέχεται, διαθέτει μόλις μία πύλη εισόδου, στη Μυτιλήνη. Η πύλη εισόδου της Πέτρας, παρότι δαπανήθηκαν σημαντικά κεφάλαια για να κατασκευαστεί, δεν έχει ενεργοποιηθεί ως σήμερα.

Συγκεκριμένα, φέτος λειτούργησε μόλις μία φορά για την εξυπηρέτηση των επιβατών ενός κρουαζιερόπλοιου. Η δημιουργία πύλης εισόδου στο Πλωμάρι, ως σήμερα παραμένει ένα μακρινό όνειρο και αντικείμενο φιλολογικής συζήτησης μεταξύ των φορέων του νησιού. Καμία συζήτηση δεν γίνεται για τη δημιουργία πύλης εισόδου στη Δυτική Λέσβο (π.χ. στο Σίγρι).

Η αεροπορική σύνδεση της Λέσβου με την Κωνσταντινούπολη έχει γίνει το πιο σύντομο ανέκδοτο μεταξύ των επαγγελματιών του τουρισμού. Ανακοινώνεται σχεδόν κάθε χρόνο την τελευταία τετραετία, αλλά ποτέ δεν υλοποιείται.

Σε αντιδιαστολή της δυναμικής προβολής της Χίου και της Σάμου στην Τουρκία, η προβολή της Λέσβου παραμένει υποτονική. Με αποτέλεσμα να χάνονται τουρίστες που θα μπορούσαν να είχαν επιλέξει το νησί μας για τις διακοπές τους.

Ακριβά ξενοδοχεία

Μια ακόμη πολύ σημαντική παράμετρος είναι τα σχετικά ακριβά ξενοδοχεία της Λέσβου. Είναι θέμα ταμπού για τον τουριστικό κλάδο του νησιού, η αναφορά στο συγκεκριμένο ζήτημα. Αλλά όποιος θέλει να αποτυπώσει την υπάρχουσα κατάσταση, πρέπει να πει τα πράγματα με το όνομα τους.

Τα ξενοδοχεία της Λέσβου, και ιδιαίτερα αυτά της Μυτιλήνης, είναι ακριβά για τους Τούρκους τουρίστες. Πρώτα από όλα γιατί από το 2015 και μετά, υποτιμήθηκε σημαντικά η τουρκική λίρα έναντι του ευρώ. Παράλληλα όμως, κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, αυξήθηκαν οι τιμές των δωματίων για τους μεμονωμένους τουρίστες. Την ίδια στιγμή που οι τουριστικοί πράκτορες νοικιάζουν τα δωμάτια …κοψοχρονιά.

Είναι επιβεβλημένος ένας εξορθολογισμός στην τιμολογιακή πολιτική των ξενοδοχείων. Η οποία θα περιλαμβάνει αύξηση τιμών για τους tour operators, μείωση τιμών για τους μεμονωμένους τουρίστες και καλύτερη σχέση προσφερόμενων υπηρεσιών με τις τελικές τιμές που πληρώνουν οι πελάτες.

Οι προοπτικές

Αναφέραμε πιο πάνω το θετικό πλαίσιο που διαμορφώνεται από την πρόθεση να δρομολογηθούν πλοία στη γραμμή Σμύρνη - Μυτιλήνη, αλλά και το «Νήσος Σάμος» στη γραμμή Σμύρνη - Μυτιλήνη - Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για ευκαιρίες που πρέπει να αξιοποιηθούν κι αυτό απαιτεί δουλειά.

Ένα άλλο πολύ σημαντικό εργαλείο μπορεί να αποδειχθεί η συνεργασία των τοπικών φορέων της Λέσβου με τη «Fraport», η οποία αναλαμβάνει τη διοίκηση του αεροδρομίου Μυτιλήνης από την 1^η Δεκεμβρίου. Ήδη έχουν γίνει κάποιες συζητήσεις της Ένωσης Ξενοδόχων Λέσβου και της «Fraport». Αλλά αυτό δεν αρκεί. Πρέπει αυτά που έχουν συζητηθεί, να πάρουν σάρκα και οστά.

Ευχόμαστε αυτές οι προσπάθειες να έχουν θετική κατάληξη. Όμως δεν θα πρέπει να διαφύγει από κανέναν πως αυτοί που θα φέρνουν τους τουρίστες στο νησί, θα έχουν τη δυνατότητα να τους στρέψουν σε άλλες περιοχές όποτε το επιλέξουν. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε δράση αυξάνει τις αφίξεις τουριστών πρέπει να είναι ευπρόσδεκτη, όμως κατά προτεραιότητα θα πρέπει να επιλέγονται οι δράσεις που σχεδιάζονται και υλοποιούνται από τους φορείς του νησιού.