Δύο δημοσιογράφοι αθηναϊκών εφημερίδων επισκέφθηκαν το περασμένο Σαββατοκύριακο τη Λέσβο, προκειμένου να γνωρίσουν από κοντά την κεραμική παράδοση του νησιού και να συμβάλουν στην προώθηση της Έκθεσης Κεραμικής του Μανταμάδου, που θα πραγματοποιηθεί μέσα στο καλοκαίρι. Για δύο μέρες, η Έλσα Θεοφιλάκτου από το περιοδικό «Τηλέραμα» και Μαρία Αλιβιζάτου από την εφημερίδα «Απογευματινή» ξεναγήθηκαν σε εργαστήρια κεραμικής της Λέσβου, γνωρίζοντας από κοντά τη δουλειά των τεχνιτών του πηλού. Οι σχετικές δημοσιεύσεις πρόκειται να γίνουν πριν την Έκθεση Κεραμικής του δήμου Μανταμάδου, ώστε να λειτουργήσουν ενημερωτικά για το κοινό και να συμβάλουν στην προώθησή της.

Οι δύο προσκεκλημένες δημοσιογράφοι ήρθαν στο νησί το πρωί του περασμένου Σαββάτου. Τις υποδέχθηκαν η πρόεδρος του Συλλόγου Κεραμιστών - Αγγειοπλαστών Λέσβου, Μάρω Κρητικού, και η γραμματέας Λίτσα Διαμαντίδου, οι οποίες είχαν αναλάβει και την ξενάγησή τους.
Τις μετέφεραν αρχικά στο εργαστήριο των Αντώνη και Νίκου Άγα, στο Ακρωτήρι της Βαρειάς, ένα από τα παλαιότερα εργαστήρια του νησιού, όπου ξεναγήθηκαν και είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν ένα πλούσιο πρωινό, σερβιρισμένο αποκλειστικά σε κεραμικά σκεύη.

Στην πόλη
Στη συνέχεια, οι δημοσιογράφοι επισκέφθηκαν τα πέντε εργαστήρια κεραμικής που λειτουργούν στην οδό Ερμού, στην αγορά της πόλης της Μυτιλήνης, στα οποία εργάζονται οι κεραμίστριες Γεωργία Ζαχαριάδου, Μάρω Κρητικού, Όλια - Ζέτα Γεραντιδάκη και Κλεονίκη Λογγίου, καθώς και τον αρχαιολογικό χώρο της Επάνω Σκάλας, όπου, μαζί με τη ρωμαϊκή οικία και τμήμα του τείχους της πόλης της Ελληνιστικής Περιόδου, έχει έρθει στο φως και ένα σύμπλεγμα εργαστηρίων κεραμοπλαστικής και χαλκοπλαστικής. Την επίσκεψη των δημοσιογράφων στον αρχαιολογικό χώρο διευκόλυναν σχετικές σημειώσεις που τους είχαν δοθεί από την υπεύθυνη αρχαιολόγο.
Σύμφωνα με την πρόεδρο του Συλλόγου Κεραμιστών - Αγγειοπλαστών Λέσβου, κ. Κρητικού, με την επίσκεψη στο συγκεκριμένο τμήμα της πόλης, οι δύο δημοσιογράφοι «μπόρεσαν να δουν τη συνέχεια που υπάρχει στο δρόμο της Ερμού, όσον αφορά την τέχνη της αγγειοπλαστικής και της κεραμικής, αφού την ίδια περιοχή που από παλιά σχετιζόταν με το συγκεκριμένο επάγγελμα, επιλέγουν και σήμερα οι διάφοροι εκπρόσωποί του, ώστε να λειτουργήσουν τα εργαστήριά τους».
Ακολούθησε η επίσκεψη των δημοσιογράφων στο Μανταμάδο, όπου και τις υποδέχθηκε ο δήμαρχος Στέφανος Αποστόλου. Ο κ. Αποστόλου ανέλαβε την ξενάγησή τους στο παλιό ελαιοτριβείο-Πολύκεντρο του Μανταμάδου, το χώρο όπου πρόκειται να πραγματοποιηθεί η Έκθεση Κεραμικής τον Ιούλιο, αλλά και στο Μουσείο Κεραμικής και στα εργαστήρια των Δημήτρη Σταμάτη, Στέλιου Σταμάτη και Παναγιώτη Τιτιγάρη, όπου είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τους μαστόρους να δουλεύουν τον τροχό. Ακολούθησε επίσκεψη στο εργαστήριο του Δημήτριου Κουβδή, στον Άγιο Στέφανο, το τελευταίο που λειτουργεί με φούρνο εξωτερικό (καμίνι), που καίει ξύλα και πυρήνα ελιάς, αλλά και που παρασκευάζει όλα τα υλικά από την αρχή. Σύμφωνα με την κ. Κρητικού, πρόκειται για το μόνο κεραμοποιείο, που φτιάχνει ακόμη «κουμάρια», τις στάμνες που έβαζαν παλιά το μανταμαδιώτικο νερό. Κατά την επιστροφή από το Μανταμάδο επισκέφθηκαν το εργαστήριο της Λίτσας Διαμαντίδου, στη Θερμή.

Στη Δημοτική Πινακοθήκη και στους κεραμίστες της Αγιάσου
Την Κυριακή, καθώς ήταν η Ημέρα των Μουσείων, οι δύο δημοσιογράφοι επισκέφθηκαν τη Δημοτική Πινακοθήκη της Μυτιλήνης, όπου ξεναγήθηκαν από την υπεύθυνη και αντιπρόεδρο του Συλλόγου Κεραμιστών - Αγγειοπλαστών, κ. Κλεονίκη Λογγίου, και είχαν την εμπειρία και των δρωμένων που λάμβαναν χώρα στις αίθουσες της Πινακοθήκης (δημιουργική απασχόληση παιδιών, ξεναγήσεις από φοιτητές κ.λπ.).
Στη συνέχεια, μεταφέρθηκαν στην Αγιάσο, όπου επισκέφθηκαν το εργαστήριο κεραμικής των Γιάννη και Δημήτρη Χατζηγιάννη, το πιο παλιό στην Αγιάσο, που μαζί με το εργαστήριο της οικογένειας Κουρτζή, καθιέρωσαν την κεραμική στην περιοχή, μέσα από σοβαρή δουλειά, συμμετοχή σε εκθέσεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό, βραβεύσεις, εξαγωγές κεραμικών κ.λπ.. Ακολούθησε επίσκεψη στο εργαστήριο και εκθετήριο του Γιώργου Ακαμάτου, του τελευταίου «τροχατζή» του εργαστηρίου της οικογένειας Κουρτζή.

Οι εντυπώσεις
Οι δύο δημοσιογράφοι αποχώρησαν το απόγευμα της Κυριακής, έχοντας αποκομίσει εξαιρετικές εντυπώσεις από την περιήγησή τους στους χώρους κεραμικής της Λέσβου.
«Λόγω του περιορισμένου χρόνου, επισκεφθήκαμε ορισμένα ενδεικτικά εργαστήρια κεραμικής του νησιού», λέει η Μάρω Κρητικού. «Οι δημοσιογράφοι, που είχαν γνώση της κεραμικής τέχνης και μπορούσαν να εκτιμήσουν τη δουλειά μας, έμειναν έκπληκτες από το πλήθος των εργαστηρίων κεραμικής, αλλά και από τη διαφορετικότητα που αυτά εμφανίζουν, ανάλογα με την προσωπικότητα των τεχνιτών, παρά την παρόμοια τεχνοτροπία που αυτοί χρησιμοποιούν σε κάποιες περιπτώσεις», συμπληρώνει. «Μπόρεσαν να δουν ότι υπάρχει μια συνέχεια στην τέχνη αυτή, ότι παράλληλα με τους παραδοσιακούς κεραμίστες υπάρχουν και εργαστήρια που εκσυγχρονίζονται και ότι η τέχνη της κεραμικής εναρμονίζεται, εν τέλει, με την ατμόσφαιρα της Λέσβου.»
Σύμφωνα με το δήμαρχο Μανταμάδου, Στέφανο Αποστόλου, η επίσκεψη των δύο δημοσιογράφων ήταν κάτι το θετικό για την κεραμική του νησιού, αφού θα προβληθεί η έκθεση που διοργανώνεται από το δήμο το καλοκαίρι, μέσα από τα έντυπα στα οποία εργάζονται. «Οι ίδιες οι δημοσιογράφοι, ανέφεραν ότι μόνο εδώ, στη Λέσβο, υπάρχουν τα χειροποίητα κεραμικά, αφού παντού γίνεται πλέον χρήση καλουπιού», λέει ο ίδιος.

Είπαν…
«Στο νησί έχω έρθει πολλές φορές και γνώριζα την παράδοση που έχει στην κεραμική», λέει η Έλσα Θεοφιλάκτου, η οποία, στο περιοδικό όπου εργάζεται, έχει κάνει κατά καιρούς αφιερώματα σε ανθρώπους της τέχνης, αφού το αντικείμενο αυτό την αγγίζει. «Σ’ αυτή την επίσκεψη, είχα την ευκαιρία να δω από κοντά τη δουλειά των κεραμιστών της Λέσβου. Μου έκανε εντύπωση το ότι ο κάθε κεραμίστας ή κεραμίστρια έχει δικό του στυλ και το ότι κανενός η δουλειά δεν έχει σχέση με του άλλου, παρ’ όλο που υπάρχει και το κοινό, κλασσικό υπόβαθρο, το οποίο όμως εκφράζεται με διαφορετικό τρόπο. Αυτό μου άρεσε πολύ, γιατί δείχνει ότι πρόκειται για καλλιτέχνες, κάτι που βγάζουν μέσα από τη δουλειά τους. Πέρα από το δήμο Μανταμάδου, που διοργανώνει την ετήσια Έκθεση Κεραμικής, θα πρέπει και ο δήμος Μυτιλήνης και η νομαρχία να ασχοληθούν πιο συστηματικά με την προβολή και την προώθηση της τέχνης αυτής, ώστε η καταπληκτική δουλειά του νησιού να γίνει γνωστή στο πανελλήνιο.»
Οι σχετικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό «Τηλέραμα» και στα περιοδικά της εφημερίδας «Απογευματινή» πρόκειται να γίνουν προσεχώς, μέσα στον Ιούνιο, πριν την Έκθεση Κεραμικής που θα ξεκινήσει στο δήμο Μανταμάδου στις 25 Ιουλίου και θα διαρκέσει μέχρι και τέλος Αυγούστου, ώστε ο κόσμος να ενημερωθεί εκ των προτέρων για το γεγονός, αλλά και το πλήθος των εργαστηρίων που λειτουργούν στο νησί της Λέσβου.
«Είναι σημαντικό να προβληθεί η τέχνη της κεραμικής του νησιού», λέει η κ. Κρητικού. «Πρόκειται για μία από τις ιδιαιτερότητες της Λέσβου, όπως είναι ορισμένα είδη διατροφής, με τη διαφορά ότι η συγκεκριμένη παράδοση δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή στο ευρύ κοινό. Ωστόσο, μπορεί να προσδώσει στον τουρισμό της Λέσβου, αφού το νησί αποκτά άλλη αξία εάν κάποιος γνωρίζει ότι μπορεί να επισκεφθεί τόσα εργαστήρια κεραμικής, από τα οποία προκύπτει τόσο σημαντική δουλειά», συμπληρώνει.