ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ
ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΛΑΤΩΝ, ο άνθρωπος επί μισό αιώνα συνώνυμο της ιδιωτικής εκπαίδευσης στη Λέσβο

Πριν από 50 χρόνια ίδρυσε το πρώτο φροντιστήριο ξένων γλωσσών στην επαρχία της Λέσβου, για να ιδρύσει στη συνέχεια το «Κέντρο Ξένων Γλωσσών Πλάτωνος» και στη Μυτιλήνη. Πριν από 15 χρόνια εκπλήρωσε το «όραμα ζωής» του με τα «Εκπαιδευτήρια Πλάτωνος», το πρώτο σχολείο ιδιωτικής εκπαίδευσης στη Λέσβο, που μέχρι σήμερα έχει προσφέρει φοίτηση υψηλών προδιαγραφών στους μαθητές που πέρασαν από τους χώρους του. Σήμερα, μισό αιώνα μετά, ο Θανάσης Πλάτων, εμπνευστής αυτών των τόσο σημαντικών για τον τόπο χώρων εκπαίδευσης, μιλάει στο «Ε» για την πορεία της ζωής του όλα αυτά τα χρόνια, τις δυσκολίες που συνάντησε και τα όνειρά του που εκπληρώθηκαν, σε ένα αφιέρωμα για την πολυετή προσφορά του στη Λέσβο.
Ο Θανάσης Πλάτων γεννήθηκε στη Μυτιλήνη τη δεκαετία του ’30. Τα παιδικά του χρόνια δε θέλει να τα θυμάται, όπως λέει, αφού ήταν εξαιρετικά δύσκολα, καθώς ο πατέρας του, επιχειρηματίας αρχικά στην Αίγυπτο που στη συνέχεια επέστρεψε στη γενέτειρά του και προσπάθησε να στήσει τη δουλειά του εδώ, δεν κατάφερε να κρατήσει την επιχείρησή του ως επιπλοποιού και βρέθηκε «στο μεροκάματο». Ακολούθησε η Κατοχή, τα «πέτρινα χρόνια» όπως λέει ο κ. Πλάτων, με το φάσμα της πείνας να πλανάται, κατά τα οποία η οικογένειά του επιβίωσε με πολλά βάσανα και κόπους και το διαρκή αγώνα του πατέρα του να τη ζήσει. «Έκοβε έστω και μια μπουκιά δική του για να μας δώσει να φάμε, κι εμείς που το βλέπαμε, υποφέραμε. Πέθανε στα 69 του κι έμεινα μοναχογιός, προστάτης τριών αδελφών που ήταν ακόμη ανύπαντρες», θυμάται ο κ. Πλάτων.
Ωστόσο, παρά τις οικονομικές δυσκολίες και το γεγονός ότι δεν είχε ποτέ δικά του βιβλία, στο σχολείο κατάφερνε να είναι πάντα άριστος, τελειώνοντας μάλιστα το γυμνάσιο με βαθμό που άγγιζε το 20. «Είχα πολύ μεγάλη κλίση στη γλώσσα την ελληνική, στην οποία έχω εντρυφήσει από τότε μετά μανίας. Βιβλία δεν είχα τη δυνατότητα να αγοράσω και τα απογεύματα έτρεχα στους γείτονες συμμαθητές μου, τους παρακαλούσα και μου έδιναν με προθυμία τα βιβλία τους, αφού πρώτα κανονίζαμε τις ώρες που θα διάβαζε ο καθένας. Έτσι δεν είχα πρόβλημα στο σχολείο και δεν πήγαινα ποτέ αδιάβαστος», αφηγείται ο ίδιος.



    
                                                               Ο Θανάσης Πλάτων με τη σύζυγό του, Ειρήνη
                                                

                                  Από το γάμο του Θανάση Πλάτωνα και της συζύγου του, Ειρήνης, το 1960

Η επαφή με τα αγγλικά
Αμέσως μετά την αποφοίτησή του, προσλήφθηκε ως γραμματέας στη Μητρόπολη Μυτιλήνης. Ωστόσο, δεν ήθελε να μείνει απλός υπάλληλος και έτσι, μη έχοντας οικονομικούς πόρους να σπουδάσει εκτός νησιού και δεδομένου ότι έπρεπε παράλληλα να εργάζεται ώστε να συντηρεί την οικογένειά του, στράφηκε στις ξένες γλώσσες στις οποίες, όπως λέει, είχε κλίση από τότε. Όλες τις ελεύθερες ώρες του τις αφιέρωνε στη μελέτη των αγγλικών και των γαλλικών, ωστόσο στην πορεία τα δεύτερα τα εγκατέλειψε για να ασχοληθεί περισσότερο με τα αγγλικά. Πήρε την πιστοποίηση της γλώσσας και προσλήφθηκε στην πρώτη Αγγλική Σχολή, στα Φιλανθρωπικά Καταστήματα Μυτιλήνης, όπου δίδαξε τρία χρόνια για να ακολουθήσει το Ελληνοαμερικανικό Επιμορφωτικό Ινστιτούτο. Από το 1960 και μετά, από προτροπή των συναδέλφων του που δέχονταν πιέσεις να γίνει παράρτημα του Ινστιτούτου στο Πλωμάρι, αποφασίζει να ανοίξει ο ίδιος το πρώτο Αγγλικό Ινστιτούτο στην ύπαιθρο της Λέσβου. Οι Πλωμαρίτες δέχτηκαν με μεγάλη ανταπόκριση το νέο αυτό ίδρυμα και ο ίδιος, που παράλληλα δίδασκε και στο Ινστιτούτο της Μυτιλήνης, βρέθηκε να διδάσκει σχεδόν επί 24ώρου βάσεως. «Ήταν μια δεκαετία πολύ δύσκολη, αφού τότε δουλεύαμε όλη μέρα και τα μόνα απογεύματα που είχαμε στη διάθεσή μας ήταν αυτά της Τετάρτης και του Σαββάτου. Μέχρι το ‘70 πήγαινα στο Πλωμάρι τις μέρες αυτές, διανυκτέρευα εκεί με φαγητό που έπαιρνα μαζί μου από το σπίτι μου και την Κυριακή δίδασκα επίσης από τις 10 το πρωί μέχρι τις 7 το βράδυ, χωρίς σταματημό. Ωστόσο, ήμουν τόσο συνεπής πάντα, ώστε τα δέκα αυτά χρόνια οι Πλωμαρίτες έβαζαν τα ρολόγια τους με την άφιξή μου και έλεγαν: “ήρθε ο Πλάτων, πήγε 2 η ώρα”.»


Χριστουγεννιάτικη γιορτή στη Σχολή του Πλωμαρίου (1962)



Οι μαθητές που συμμετείχαν στο πρωτοποριακό πρόγραμμα για προσχολική ηλικία με τίτλο «Tom’s Class» («Η τάξη του Τομ»), το 1986. Στη μέση, μαζί με τα παιδιά, η «μασκώτ» του μαθήματος, ο Τομ

Η οικογένεια και η διά βίου εκπαίδευση
Την ίδια χρονιά ήρθε και ο γάμος με τη γυναίκα του, Ειρήνη, με την οποία μέσα στα επόμενα χρόνια έφεραν στον κόσμο δύο παιδιά: το Στρατή και την Κατερίνα. «Το μείον της πολλής δουλειάς ήταν ότι έβλεπα πολύ λίγο τα παιδιά μου. Ωστόσο, έπρεπε να επιλέξω: να μείνω απλός υπάλληλος σε ένα γραφείο ή να φορέσω φτερά να πετάξω. Και αυτό έκανα…», λέει σήμερα ο Θανάσης Πλάτων, αναγνωρίζοντας τη μεγάλη στήριξη που παρείχε η σύζυγός του στην οικογένεια.
Η δραστηριότητά του, όμως, στον τομέα της αγγλικής γλώσσας δεν περιορίστηκε μόνο στη διδασκαλία στα δύο ιδρύματα. Το ’60 ορίστηκε παράλληλα, με βασιλικό διάταγμα, επίσημος μεταφραστής και διερμηνέας της Αγγλικής στη Μυτιλήνη, ιδιότητα που έχει ακόμη και σήμερα, ενώ ήδη είχε ξεκινήσει να παρακολουθεί κάθε καλοκαίρι τρίμηνα εντατικά σεμινάρια στο εξωτερικό, διοργανωμένα από διάφορους φορείς, κάνοντας έτσι πολλές μετεκπαιδεύσεις. Τις γνώσεις αυτές τις εφάρμοζε στη συνέχεια μέσα στην τάξη, ενώ απέφευγε να κάνει ιδιαίτερα μαθήματα. «Είμαι κατά των ιδιαίτερων μαθημάτων, ακόμη και σήμερα», λέει ο ίδιος. «Λατρεύω την τάξη, τη μετάδοση της γνώσης σε ομάδες παιδιών και στην πορεία μου αυτή μόνο σε δύο περιπτώσεις έκανα ιδιαίτερο μάθημα, αφού δε με γέμιζε. Στην Αγγλία είχα διδαχτεί τις ωραιότερες μεθόδους διδασκαλίας και τα παιδιά στις τάξεις μου είχαν τόσο καλή άσκηση με αυτές, ώστε μιλούσαν αγγλικά συνέχεια, στα 50΄ διδακτικής ώρας. Είχα ένα αρρωστημένο πάθος με την εκπαίδευση. Όλα αυτά τα χρόνια που δίδασκα στις τάξεις, αισθανόμουν μια ιδιαίτερη ικανοποίηση και χαρά όταν έβλεπα ότι οι μέθοδοι που είχα διδαχτεί στην Αγγλία έπιαναν τόπο. Δεν έμπαινα στην τάξη για να διδάξω, αλλά για να μεταδώσω γνώση και δεν έφευγα αν δεν ήμουν σίγουρος ότι αυτό που έλεγα το είχε καταλάβει ο μαθητής», εξηγεί ο ίδιος.


Ο Θανάσης Πλάτων με τους πρώτους πτυχιούχους της Σχολής του Πλωμαρίου (1966)


Στο αεροδρόμιο της Μυτιλήνης, υποδεχόμενος τον Αμερικανό πρέσβη Χένρυ Τάσκα, με την ιδιότητα του επίσημου διερμηνέα (1970)

Η ίδρυση των Εκπαιδευτηρίων
Το 1970 στήνεται στη Μυτιλήνη η Κεντρική Σχολή «Εκπαιδευτήρια Πλάτωνος» στην οδό Σμύρνης. Η Αγγλική Σχολή δεν υπήρχε πια, αφού είχε φύγει ο Άγγλος διευθυντής της, υπήρχε ωστόσο ακόμη το Ελληνοαμερικανικό Επιμορφωτικό Ινστιτούτο και οι Σχολές Στρατηγάκη. Ο Θανάσης Πλάτων διέκοψε τη συνεργασία του με το πρώτο και ασχολήθηκε με το στήσιμο της σχολής του, χάριν της οποίας σύντομα εγκατέλειψε και τη Σχολή Αγγλικής που είχε ανοίξει στην Αγιάσο το 1971.
Ωστόσο, το «όραμα ζωής» του, όπως λέει, ήταν αυτό που ακολούθησε το 1995: η δημιουργία των «Εκπαιδευτηρίων Πλάτωνος», του πρώτου Ιδιωτικού Δημοτικού Σχολείου της Λέσβου, συνέχεια του οποίου αποτέλεσε το Νηπιαγωγείο «Παραμυθένιος Κόσμος», που ιδρύθηκε πριν από τρία χρόνια. Σχολεία από τα οποία έχουν περάσει εκατοντάδες μαθητές του νησιού, λαμβάνοντας γνώσεις μέσα από άριστο εξοπλισμό και με τη βοήθεια επίλεκτων εκπαιδευτικών. Όπως έχει πει, μάλιστα, ο ίδιος, αποτελούν «το δεύτερο σπίτι των μαθητών», διαθέτοντας όλων των ειδών τα εργαστήρια, αίθουσα προβολών, πρότυπες εφαρμογές αναπαράστασης ιστορικών γεγονότων και μακέτες, αίθουσα τέχνης, κλειστό γυμναστήριο, αίθουσες πληροφορικής κ.ά..
«Ήθελα να κάνω κι ένα πρότυπο δημοτικό σχολείο, με όλη τη σημασία, και το έκανα. Αποτέλεσε και αποτελεί μια μεγάλη επένδυση, αφού έχει εξοπλιστεί με όλα τα πρότυπα εποπτικά μέσα, που παρόμοιά τους δεν υπάρχουν σε κανένα άλλο σχολείο», εξηγεί ο ίδιος.


Στην τάξη του φροντιστηρίου Μυτιλήνης (1971)


Στο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιδιοκτητών Φροντιστηρίων Ξένων Γλωσσών, στο Ηράκλειο (1991)

«Δε μετανιώνω για τίποτα»
Σήμερα, τη γενική διεύθυνση των Εκπαιδευτηρίων έχει αναλάβει ο γιος του, Στρατής, ενώ η κόρη του, Κατερίνα, είναι υπεύθυνη για την αγγλική γλώσσα και τον βοηθάει στις μεταφράσεις του. Ωστόσο, ο ίδιος δεν έχει σταματήσει να παρευρίσκεται στους χώρους τους, αφού όπως λέει «περνά την ώρα του ευχάριστα και νιώθει ευτυχισμένος».
«Μπαίνοντας μέσα στην τάξη όλα αυτά τα χρόνια, ήμουν πανευτυχής. Προσπαθούσα να είμαι πρωτοπόρος σε όλα τα θέματα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το ότι εισήγαγα, τη δεκαετία του ’60, τον καλύτερο δέκτη βραχέων κυμάτων που κυκλοφορούσε τότε στην παγκόσμια αγορά, ώστε να μαγνητοφωνώ τα μαθήματα αγγλικών του ραδιοφώνου του BBC και να τα κάνω μετά στις τάξεις, αφού τότε δεν υπήρχε ακόμη υλικό μαγνητοφωνημένο ή βιβλία με κασέτες για τα μαθήματα. Γι’ αυτό όσοι πέρασαν από τα φροντιστήρια πήραν τη σωστή αγγλική προφορά. Ό,τι έκανα, το έκανα με πάθος, γιατί όλα αυτά τα αγαπούσα και δεν προσπάθησα ποτέ να δω τι θα εισπράξω από τα παιδιά, αλλά πώς θα το μεταδώσω. Το πιο σημαντικό για μένα είναι αυτό που εισπράττω από παλιούς μου μαθητές και γονείς μαθητών, που δηλώνουν ότι χάρη σε αυτά τα αγγλικά που τους έμαθα μπόρεσαν και προχώρησαν και όχι μονάχα καταξιώθηκαν ως επαγγελματίες, αλλά πάρα πολλοί από αυτούς έγιναν ακόμη και καθηγητές πανεπιστημίου», λέει σήμερα ο Θανάσης Πλάτων, σήμερα «παππούς» τριών εγγονών: του Θανάση, που ο ίδιος αποκαλεί «βελτιωμένο», αφού έχει πάρει το όνομά του αλλά δεν έχει καμμία από τις ατέλειές του, το Βαγγέλη που τελειώνει τώρα το γυμνάσιο και το Βαγγέλη που είναι ακόμη στο δημοτικό.
Μετά από 50 - τουλάχιστον - χρόνια προσφοράς στον τομέα της ιδιωτικής εκπαίδευσης, ο Θανάσης Πλάτων δε μετανιώνει, όπως λέει, για τίποτα. «Μέχρι τώρα, εκείνο που μπορώ να πω είναι “χαλάλι ο κόπος μου”. Δε μετανιώνω για τίποτα, χαίρομαι που είμαι ακόμα μάχιμος και βλέπω όλα τα δρώμενα και τα απολαμβάνω. Τα παιδιά μου να είναι καλά και ο καιρός θα αποφασίσει…»