Δημοσιεύουμε σήμερα το δέκατο πέμπτο κείμενο της περιγραφής της εκδρομής μας, το καλοκαίρι του 2009 στο γραφικό, μεγαλοπρεπές, ανατολίτικο, εγκαταλειμμένο, ερειπωμένο και χορταριασμένο αρχοντικό, της Δαφιώτικης Οθωμανικής οικογένειας των Μπεκήρ Αγάδων.
Μελετώντας εδώ και ένα χρόνο την Τουρκοκρατία στο λεκανοπέδιο της Καλλονής, οφείλω να ευχαριστήσω τον Πρωτοσύγκελλο Αρχιμανδρίτη Νικόδημο Κουτσαμπάση για τη βοήθεια που απλόχερα μου έδωσε με τη φιλική ξενάγηση, εφέτος τον Ιούλιο, στους κώδικες της Μητροπόλεως Μηθύμνης, οι οποίοι περιέχουν έγγραφα από τα μέσα του 18ου αιώνα μέχρι την τρίτη δεκαετία του 20ού και φυλάσσονται στην Καλλονή καθώς και για τις πολύτιμες πληροφορίες, μιας και γνωρίζει καλύτερα από κάθε άλλον την πορεία της Μητροπόλεως κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και λεπτομέρειες από ενδιαφέροντα κείμενα τα οποία έχει μελετήσει ως άξιος μαθητής της σχολής της Χάλκης όπου είχε την τύχη να παρακολουθήσει λίγο πριν το κλείσιμό της.
Επί του προκειμένου, ο «Κώδηξ Ιερός της Αγιωτάτης Μητροπόλεως Μηθύμνης» υπ’ αρίθμ. 2, στη σελίδα 46 με αριθμό πράξης 49, καταγράφει στις 26 Οκτωβρίου 1865: «ο εξ Αγίας Παρασκευής Αντώνιος Στυλιανός ομολόγησεν ότι ιδιοκτήτης ων, αμπελίου κειμένου μεταξύ Παπιανών και Κεραμίου και συνορευομένου ένθεν μεν, τη Γεωργία Καπάταγη, τη Χριστόφα Γαβρίδαινα, τω Πεκίρ Αγά εξ Αργιανών και ένθεν δημοσίου δρόμου, συγκειμένου δε εκ κλιμάτων χιλίων οκτακοσίων, τούτο οικειοθελώς και απαραβιάστως εκτέλεσε πώλησιν τελείαν προς τον εκ Πολιχνίτου Ευστράτιον παπά Φιλίππου, αντί γροσίων 3.250».
Η παραπάνω αναφορά ενισχύει τα μέχρι τώρα στοιχεία για τον 7ο Μπεκήρ Αγά του κειμένου μας της 26ης Ιουνίου 2010, όπου σύμφωνα με τον «Κώδηκα Προικοσυμφώνων και Διαθηκών της Αχυρώνης» καταγράψαμε ότι η Μαριγώ Σαραντινού προικοδοτείται με «έτερον αμπέλιον κείμενον εν τη θέσει Αργιανά και όμορα έχον τα κτήματα του Δημητρίου Ανδρεαδέλλη και του εξ Αργιανών Απτηραχμάν Βέη Βεκήρ Αγά, και οδόν δημοσίαν».
Πέραν αυτών ο «Κώδηξ Ιερός της Αγιωτάτης Μητροπόλεως Μηθύμνης» υπ’ αριθμ. 6 περιέχει, με αριθμό κειμένου 109 και με ημερομηνία την 18η Οκτωβρίου του 1897, μία ενδιαφέρουσα αναφορά του Μητροπολίτη Μηθύμνης Στέφανου Σουλίδη, από την Κορυτσά της Ηπείρου, σχετική με την απόφαση των Αγάδων των Δαφίων να μεταφέρουν την πρωτεύουσα του Ναχιγέ από την Καλλονή στα Δάφια, προς τον εκ Χίου Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντίνο Ε΄, τον κατά κόσμον Κωνσταντίνο Βαλιάδη που φαίνεται στη φωτογραφία της στήλης και διετέλεσε προηγουμένως Μητροπολίτης Μυτιλήνης (1876 - 1893) και Εφέσου (1893 - 1897).
Οι αναγνώστες ας αντιπαραβάλλουν τα επιχειρήματα για την πρωτεύουσα του δυσκίνητου, αναποτελεσματικού, καταστροφικού για τα Λεσβιακά χωριά, τερατώδους αυριανού Δήμου, με τα σημερινά απαράδεκτα μονομανή, μονομερή, αντι-αυτοδιοικητικά και κοντόφθαλμα φιλο-Μυτιληναϊκά Καλλικράτεια.
***
Παναγιώτατε Δέσποτα!
Αποστέλλων προς την υμετέραν θ. Παναγιότητα την επισυναπτομένην εν τη παρούση αίτησιν της εφοροδημογεροντίας της Κοινότητος Καλλονής, ως η τάξις απαιτεί, θερμώς παρακαλώ Αυτήν όπως ληφθή υπ’ όψιν το περιεχόμενόν της και ενεργηθώσιν, ει δυνατόν, τα δέοντα.
Πρόκειται περί αποφασισθείσης, ως φαίνεται, μεταθέσεως απασών των αρχών του Δήμου Καλλονής εξ Αχυρώνος εις το χωρίον «Δάφια» επί τη προφάσει ότι οι μεν κάτοικοι αυτής δεν εφρόντισαν δήθεν να οικοδομήσωσι μέχρι τούδε το απαιτούμενον οίκημα δι’ αυτάς, το δε δημόσιον ταμείον δεν δύναται να πληρώνει ενοίκιον.
Οι αληθείς εν τούτοις λόγοι, οι υπαγορεύσαντες την μετάθεσιν, είναι μάλλον φυλετικοί, σκοπούντες την ενίσχυσιν του οθωμανικού στοιχείου και όχι βέβαια τόσον την απαλλαγήν του κυβερνητικού Ταμείου εκ της πληρωμής ενοικίων τα οποία άλλως τε ενταύθα είναι ευτελή και ασήμαντα, διότι της μεν Αχυρώνος οι κάτοικοι είνε όλοι Χριστιανοί, εν δε τω χωρίω Δάφια κατοικούσι πεντήκοντα και πλέον ίσως οθωμανικαί οικογένειαι, εν αις και των λεγομένων Βέηδων και διπλάσιαι χριστιανικαί, αλλά σχεδόν πτωχαί όλαι.
Και άλλοτε ο διοικητής Μυτιλήνης, γνωστός Κεμάλ-Βέης, διά τους αυτούς πάντως λόγους, είχε καταστήσει τα Δάφια, δι ολίγον καιρόν μόνον, έδραν της διοικήσεως του Ναχηγέ Καλλονής, αλλά το χωρίον αυτό και λόγω θέσεως και λόγω βιοτικών ευκολιών είνε όλως ακατάλληλον διά τοιούτον προορισμόν, όθεν και εδέησεν να μετατεθή πάλιν εις Αχυρώνα, ήτις κείται εν τη κεντρικωτέρα θέσει του όλου Δήμου και των αποτελούντων αυτόν χωρίων και επί της δημοσίας αμαξητής οδού, η οποία εκ Μυτιλήνης φέρει εις Μόλυβον και αλλαχού, άρα είναι η μόνη κατάλληλος υπό την πρώτην και αναγκαίαν ταύτην όψιν όπως χρησιμεύη ως έδρα της διοικήσεως του Ναχηγέ.
Εκτός τούτου εν τη Αχυρώνι ευρίσκουσιν οι εκ των χωρίων εις αυτήν δι υποθέσεις ερχόμενοι πάσαν ευκολίαν δι’ αυτούς και διά τα ζώα των. Διότι σχεδόν είνε κωμόπολις εν η αρμόζει και πρέπει να ευρίσκεται διά τούτο και το Μουδουρλήκι, και το Πρωτοδικείον, και το Δημαρχείον και ο ιδρυθεισόμενος τηλεγραφικός σταθμός, δι ον και μόνον υποχρεούνται οι κάτοικοι αυτού να δώσωσιν ή και εκ θεμελίων οικοδομήσωσι το αναγκαίον οίκημα τουθ’ όπερ επί τέλους υπεσχέθησαν μεθ’ όλην την πενίαν των, καίτοι αντί προυτάθη αυτοίς, ότι οφείλωσιν εν τοιαύτη περιπτώσει να ανεγείρωσι και διοικητήριον. Επειδή δ’ οι ίδιοι εξετάζουσι και αναλύουσι την υπόθεσίν εν τη αιτήσει της εφοροδημογεροντίας υπό πάσαν έποψιν, ο ευσεβάστως υποφαινόμενος αρκούμαι εις τα ολίγα ταύτα, και, αύθις συνιστών αυτήν, διατελώ βαθυσεβάστως.
Εν Καλλονή τη 18η Οκτωβρίου 1897

Της υμετέρας θεοτάτης Παναγιότητος
Ταπεινός εν Χριστώ αδελφός
και όλως πρόθυμος
†Ο Μηθύμνης Στέφανος.
***
Το διοικητήριο είχε αρκετά πήγαινε-έλα κατά τους τεσσεράμισι αιώνες της Τουρκοκρατίας.
1.- Με την κατάληψη της νήσου από τον Μωάμεθ Β΄ στα 1462 στεγάστηκε στα Δάφια. Από εκεί διοίκησαν στα τέλη του 18ου αιώνα όλη τη Λέσβο οι Ναζίρηδες Μπεκήρ Αγάς και Ομέρ Αγάς.
2.- Μεταφέρθηκε αργότερα στην Καλλονή και επέστρεψε στα Δάφια από τον Κεμάλ Βέη στα 1880.
3.- Μετά από λίγο διάστημα επανήλθε στην Καλλονή και στα 1897 επέστρεψε πάλι στα Δάφια, παρά τις αντιδράσεις της Δημογεροντίας και την επιστολή του Μητροπολίτη Στέφανου προς τον Πατριάρχη.
4.- Το διοικητήριο φιλοξενήθηκε και στα Αργιανά όπως είδαμε στο συμφωνητικό του 1921 μεταξύ του Δημάρχου Καλλονής και του Μουφτή Μολύβου, που δημοσιεύσαμε στο 13ο σχετικό κείμενο της σειράς αυτής και που θα ολοκληρωθεί αισίως στις επόμενες δεκαπενθήμερες επισημάνσεις.