ΛΕΣΒΙΑΚΟ ΒΙΒΛΙΟ

Γιώργος Τυρίκος - Εργάς
Εικονογράφηση: Γιώργος Τυρίκος-Εργάς
Εκδόσεις Πατάκη
Αθήνα 2011, σελ. 632

Ο Γιώργος Τυρίκος - Εργάς, πολυτάλαντος δημιουργός, μας έχει δώσει (σε συνεργασία με τον Κώστα Ζαφειρίου) ένα εξαιρετικό βιβλίο, το «Αυλητής και Παππουλάνθρωπος» (εκδόσεις «Αιολίδα»), το οποίο συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο White Ravens της Διεθνούς Νεανικής Βιβλιοθήκης του Μονάχου, ανάμεσα στα 250 σπουδαιότερα έργα παιδικής λογοτεχνίας παγκοσμίως για το 2011. Με το παρόν βιβλίο επανέρχεται στο χώρο της λογοτεχνίας του φανταστικού, όπου μας έχει δώσει ακόμη ένα βιβλίο, τους «Μίνες του Θαβώρ» (2005).
«Να ένας άψογα δομημένος φανταστικός κόσμος που σχηματίζεται αβίαστα σελίδα με τη σελίδα χάρη στην αφηγηματική δεινότητα του Γ.Τ.-Ε., ο οποίος συνδυάζει την ελαφράδα του λαϊκού προφορικού λόγου με τη βαθιά γνώση του θέματός του (λαϊκή πίστη και μαγεία). Κι αν προσθέσω το εκρηκτικό μαύρο χιούμορ και την υπερβατική του διάθεση, τότε αναρωτιέμαι: πώς γίνεται να μην αγαπήσει κανείς αυτό το βιβλίο; Μια ολοκαίνουρια πρόταση στη λογοτεχνία του φανταστικού, που αποπνέει ελληνικότητα», γράφει ο γνωστός συγγραφέας Φίλιππος Μανδηλαράς για την «Καινούρια διαθήκη του Σμου».

Δυο λόγια για την υπόθεση:
Πάνω από το Μοναστήρι της Παναγιάς της Σαρανταποδαρούσας εμφανίστηκε εκείνη η πελώρια γρανιτένια σκάλα που ένωσε τον Ουρανό με τη Γη. Κάπως έτσι ξεκίνησε το Τέλος του Κόσμου. Από τότε τα πράγματα στο κάποτε βαρετό ψαροχώρι του Σμου, όσο να ‘ναι, έχουν αλλάξει. Δεν είναι τόσο οι Άγγελοι του Κυρίου και οι ντόπιοι Δαίμονες που αλληλοσκοτώνονται στα σοκάκια της Πλαγιάς, ούτε τα πλάσματα από παλιά θρυλούμενα που έχουν πάρει σάρκα και οστά. Όλα αυτά τα συνηθίζει κανείς αργά η γρήγορα, το δύσκολο είναι κάτι φήμες για Ανάσταση των Νεκρών (τι θα γίνει αν μια μέρα μαζευτούν στο σπίτι όλοι μαζί οι προπαππούδες;), κάτι ψίθυροι για τελική μάχη, και κυρίως αυτές οι Σφραγίδες που έχουν εμφανιστεί στα μέτωπα ολωνών, αυτές που δεν βγαίνουν όσο και να τις τρίβεις, εκεί, επίμονες σαν τατουάζ: ξυπνάς μια μέρα και έχεις ένα μανιασμένο κριάρι ή αλλιώς έναν σαλιάρη τράγο στο δόξα πατρί.
Κι αν όλοι τελικά θα πρέπει να διαλέξουν στρατόπεδο, ο γλάρος Ιωνάς και η μάγισσα Ισιδώρα βλέπουν ακόμα ένα χρώμα εκτός από το Μαύρο και το Άσπρο. Μαζί με τον Λάζαρο, το μουλάρι που μιλάει στην καθαρεύουσα, με τις κουρούνες του Εμπορικού Συλλόγου, τον Άγιο Χαρκούτσο και τον αγύρτη Σεβάσμιο θα... Τι θα; Σιγά, η πετυχημένη ομάδα ηρώων που «θα»... Τίποτα δεν θα κάνουν μέσα στη δίνη της Μαγείας που ξεσπάει. Σαν μυρμήγκια πηγαίνουν κόντρα σε πλημμύρα...»
Ξόρκια, ψέματα και αλήθειες, μπόλικο ούζο, όλα αχταρμάς στο καινούργιο βιβλίο του Γιώργου Τυρίκου - Εργά, βασισμένο σε ένα σύστημα μαγείας και σε έναν κόσμο απ’ ευθείας από το πεδίο έρευνας της λαϊκής προφορικής παράδοσης για τα στοιχειά και τους στοιχειωμένους τόπους.
Καλώς ορίσατε στο σύμπαν τού Σμου. Φεύγοντας, αφήστε ό,τι έχετε ευχαρίστηση...

Αντιγράφουμε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα:
«Ο αδελφός Νικήτας μαζί με τον αδελφό Σοφίλη και τον Πορτάρη του Μοναστηριού είχαν πλησιάσει την Κερκόπορτα του Κάστρου και είχαν κρυφτεί πίσω από κάτι μαδέρια. Είχε ήδη κυκλοφορήσει ο λόγος του Επισκόπου για το ότι οι αμαρτωλοί ήταν αυτοί που έφευγαν και, όσο να ‘ναι, δεν ήθελαν να τους δουν να τρέχουν με τα πόδια στην πλάτη.
Η Κερκόπορτα ήταν μια μικρή πορτούλα δίπλα στην Πύλη. Κανείς δεν ξέρει γιατί, πάντως η Κερκόπορτα ήταν συνεχώς ανοιχτή. Ακόμα και στις πολιορκίες, όμως, κανείς δεν τολμούσε να μπει στο Κάστρο από αυτή την πόρτα. Όλοι νόμιζαν πως ήταν παγίδα και την απέφευγαν, ακόμα κι όταν η πολιορκία τους κινδύνευε να αποτύχει.
Οι τρεις μοναχοί τώρα περίμεναν την ευκαιρία να το σκάσουν από κει. Σύμφωνοι, ήταν ίσως παγίδα να μπεις, αλλά κανείς δεν έλεγε πως από την Κερκόπορτα ήταν επικίνδυνο και να βγαίνεις. Άξιζε να το δοκιμάσουν.
“Είναι μια ένδοξη μέρα για το Σμου”, είπε ο Επίσκοπος σαν να έκανε κάποιο τυχαίο σχόλιο.
Είχε εμφανιστεί ξαφνικά πάνω από τον Πορτάρη. Τριγύρω του έπαιζαν ακόμα οι μπλε αποχρώσεις ενός ξορκιού τηλεμεταφοράς. Πιο δίπλα του, δρασκελώντας από ένα αόρατο κατώφλι, στάθηκε ο Σεβάσμιος.
“Κι όμως, μερικοί δεν το έχουν καταλάβει”, συνέχισε ο Επίσκοπος σκύβοντας πάνω από τον αδελφό Σοφίλη, “και μάλλον πιστεύουν ότι μπορούν να κρυφτούν. Και πού θα ήθελες να κρυφτείς εσύ, αδελφέ Σοφίλη;”
Τα δόντια του αδελφού Νικήτα κροτάλιζαν δυνατά. “Μη φοβάσαι, αδελφέ Νικήτα” είπε ο Επίσκοπος, αυτήν τη φορά με θερμότερη πατρική φωνή. “Το ξόρκι τηλεμεταφοράς μας έβγαλε τυχαία κοντά σας. Σίγουρα ήταν θέλημα Κυρίου να συναντηθούμε. Θα φροντίσω να εξιλεωθείτε με κάποιο τρόπο για τη δειλία σας. Τώρα θα έρθετε όλοι σας μαζί μου. Σηκωθείτε, φεύγουμε. Σεβάσμιε, θα έρθουν και αυτοί μαζί μας, αν δεν έχεις αντίρρηση.”
Δεν είχε αντίρρηση. Αυτήν τη φορά όχι επειδή τον επηρέαζε κάποιο ξόρκι αλλά γιατί δεν ήθελε να είναι μόνος με τον Επίσκοπο…»