Ένας αγγειοπλάστης από τη Βαρειά, ο Δημήτρης Σκοπελίτης, βραβεύτηκε από το δήμο Αμαρουσίου της Αθήνας και την Πανελλήνια Ένωση Κεραμιστών και Αγγειοπλαστών, για το έργο του και την προσφορά του στην τέχνη της αγγειοπλαστικής.
Ένας αγγειοπλάστης από τη Βαρειά, που έμαθε την τέχνη του δίπλα σε μαστόρους της περιοχής όπου μεγάλωσε και δούλεψε για πολλά χρόνια στο Ακρωτήρι, γνωστός για τις δημιουργίες του, φιλοξενείται σήμερα στη σελίδα του πολιτισμού. Ο Δημήτρης Σκοπελίτης, σήμερα 80 ετών, στις αρχές του προηγούμενου μήνα βραβεύτηκε από το δήμο Αμαρουσίου της Αθήνας - όπου εργάστηκε ως αγγειοπλάστης για πολλά χρόνια καθιερώνοντας τις «μυτιληνιές γλάστρες» - και την Πανελλήνια Ένωση Κεραμιστών και Αγγειοπλαστών, για το έργο του και την προσφορά του στην τέχνη της αγγειοπλαστικής. Παρ’ όλο που, λόγω νοσηλείας του σε νοσοκομείο της Αθήνας δεν κατάφερε να παρευρεθεί στην τελετή, μας μιλάει μέσω της κόρης του για την αναγνώριση που του έγινε.
Γεννημένος στη Βαρειά το 1929 από πατέρα Μυτιληνιό και μητέρα Σμυρναία, ο Δημήτρης Σκοπελίτης από πέντε ετών περνούσε τα καλοκαίρια του δίπλα σε μαστόρους αγγειοπλαστικής που είχανε τα εργαστήριά τους στο Ακρωτήρι της Βαρειάς, με πρώτο τον Απόστολο Χρύσο από τη Σίφνο.
Ήταν μια εποχή που εκτός από το Μανταμάδο η αγγειοπλαστική δεν ήταν ακόμη πολύ διαδεδομένη στη Λέσβο.
Το 1939 γνώρισε το μάστορα Νίκο Κουρούλη και το 1946 δούλεψε με το Νικόλαο Άγα στο εργαστήρι του Χρύσου. Ολοκληρώνοντας τη στρατιωτική του θητεία στο Τατόι, επέστρεψε το 1954 στη Μυτιλήνη όπου και παντρεύτηκε τη σύζυγό του Ευαγγελία, με την οποία έφεραν στον κόσμο δύο παιδιά.
«Του άρεσε τόσο να ασχολείται με τη λάσπη και τον πηλό, που το είχε ως καλοκαιρινή ενασχόληση. Εξάλλου, όλα τα παιδιά τότε πλησίαζαν κάποια τέχνη από μικρή ηλικία», λέει η κόρη του Χρύσα για τα πρώτα βήματα του πατέρα της. «Ήταν πάντα τελείως πρακτικός, ποτέ δε σπούδασε την τέχνη του κάπου, εξάλλου εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν ανάλογες σχολές και έγινε έτσι γνωστός στην ευρύτερη περιοχή της Βαρειάς.»
Τα αντικείμενα που έφτιαχνε ήταν από μινιατούρες μέχρι μεγάλα κιούπια, που πλάθονταν σε δύο κομμάτια και μετά ενώνονταν. Τα δούλευε όλα στο χέρι και ποτέ δε χρησιμοποίησε καλούπια, αφού δεν εκτιμούσε καθόλου τη μαζική κατασκευή έργων από πηλό. Μάλιστα, όπως θυμάται η κόρη του, έφτιαχνε στο χέρι ακόμη και τα πήλινα κεσεδάκια για το γιαούρτι, τα οποία αποτελούσαν και την ειδικότητά του.
«Μυτιληνιές γλάστρες»
Κατά το διάστημα 1963 - 1972, ο Δημήτρης Σκοπελίτης συνεταιρίστηκε με τον Αντώνη Άγα, του οποίου το εργαστήρι ακόμη υπάρχει στη Βαρειά. Μετά από ένα διάλειμμα τριών χρόνων, κατά το οποίο άνοιξε μια ταβέρνα στη Βαρειά ικανοποιώντας τη δεύτερη αγαπημένη του τέχνη, τη… μαγειρική, οικογενειακοί λόγοι ανάγκασαν την οικογένειά του να μετακομίσει το 1975 στο Μαρούσι.
Εκείνη την εποχή, το Μαρούσι ήταν μια περιοχή γεμάτη εργαστήρια αγγειοπλαστικής, τα γνωστά ως «τσουκαλάδικα». Μέχρι και το 1987 που όλα τα εργαστήρια μεταφέρθηκαν σε άλλα μέρη και η περιοχή έπαψε να έχει πλέον τέτοιο χαρακτήρα, οπότε σταμάτησε και ο ίδιος να δημιουργεί, ο Δημήτρης Σκοπελίτης συνεργάστηκε με τον αγγειοπλάστη Γιάννη Σταφυλοπάτη.
Έπλαθε με τα χέρια του πλήθος παραδοσιακών αντικειμένων από πηλό, έχοντας συμβάλει να καθιερωθούν στην περιοχή ως «μυτιληνιές γλάστρες» οι ιδιαίτερες γλάστρες που ο ίδιος κατασκεύαζε το ’80.
«Ήταν αναγνωρισμένος στην περιοχή, γνωστός για το ήθος, την εντιμότητα και τη συνέπειά του, όχι μόνο για την τέχνη του. Ακόμη και το αφεντικό του τού είχε τυφλή εμπιστοσύνη και του εμπιστευόταν το εργαστήριο», λέει για τον πατέρα της η Χρύσα Σκοπελίτη. Το Μαρούσι, η δεύτερη πατρίδα του, τίμησε το Δημήτρη Σκοπελίτη για την προσφορά του στην αγγειοπλαστική
«Για την προσφορά του στην πανάρχαια τέχνη μας…»
Στις 7 Δεκεμβρίου της χρονιάς που μόλις πέρασε, ο Δημήτρης Σκοπελίτης δέχτηκε μια ευχάριστη έκπληξη: στο πλαίσιο της 48ης Πανελλήνιας Έκθεσης Κεραμικής που έγινε στο Μαρούσι, ήταν ένας από τους αγγειοπλάστες και κεραμίστες που τιμήθηκαν από την Πανελλήνια Ένωση Κεραμιστών και Αγγειοπλαστών (ΠΕΚΑ) και το δήμο Αμαρουσίου, για την προσφορά τους στον κλάδο.
Ωστόσο, ο ίδιος δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στη σχετική εκδήλωση, καθώς από τις αρχές του προηγούμενου μήνα νοσηλεύεται σε νοσοκομείο της Αθήνας με σοβαρό πρόβλημα υγείας.
Τον έπαινο και το πήλινο δώρο του - μια παλάμη που κρατάει μια πλάκα πηλό έτοιμη να τη διαμορφώσει - παρέλαβε εκ μέρους του ένας από τους παλιούς του συνεργάτες, ο οποίος και του το έδωσε στο δωμάτιο του νοσοκομείου.
«Ο δήμος Αμαρουσίου και η Πανελλήνια Ένωση Κεραμιστών και Αγγειοπλαστών απονέμουν στο Δημήτρη Σκοπελίτη έπαινο τιμής, αναγνωρίζοντας το έργο και την προσφορά του στην πανάρχαια τέχνη μας, αφιερώνοντας τη ζωή του και συμβάλλοντας σημαντικά στη συνέχιση της παράδοσης», ανέφερε η πλακέτα-δώρο, η οποία τελικά είχε ευεργετική επίδραση και στην εξέλιξη της υγείας του.
«Φοβόμασταν για την υγεία του, τώρα όμως είναι πολύ καλύτερα. Η διάκριση του έκανε πολύ καλό ευτυχώς. Ούτως ή άλλως είναι “λεβεντόγερος” μέχρι τώρα, το λέει η καρδιά του», λέει χαρακτηριστικά η κόρη του.
«Ένιωσα πολύ ικανοποιημένος για τη διάκριση και τη βράβευση», μας είπε ο ίδιος. «Το γλυπτό δώρο με συγκίνησε ιδιαίτερα, γιατί στα μάτια μου δεν είναι μόνο το χέρι του αγγειοπλάστη που έχει μια αίσθηση κίνησης. Είναι η σύνδεση της δουλειάς μας με το χέρι του Δημιουργού.»
Έχοντας πάντα εργαστεί με σεβασμό προς τους παλαιότερους Μυτιληνιούς αγγειοπλάστες που του δίδαξαν πάρα πολλά πράγματα, ο Δημήτρης Σκοπελίτης συμπληρώνει πως στους δασκάλους του αυτούς θεωρεί ότι οφείλει και την αναγνώριση που του έγινε στα 80 του χρόνια.
Ο Συνεταιρισμός Κεραμιστών και Αγγειοπλαστών του δήμου Αμαρουσίου λειτουργεί ακόμη και σήμερα ως χώρος δημιουργίας ανοιχτός και σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες.