Μεσάνυκτα της Κυριακής 18ης Ιουλίου 2010, περάσαμε από την αγορά της Στύψης και προσέχοντας την ταμπέλα του καφενείου: «ΜΕΛΒΟΥΡΝΗ ΠΑΥ. Δ. ΣΓΟΥΡΝΕΛΛΗΣ» σταθήκαμε και κουβεντιάζοντας με τον καφετζή επιβεβαιώσαμε την φήμη του χωριού για το έκδηλο χιούμορ και την αυθεντικότητα των κατοίκων του:
- Γεια σου, Παύλε!
- Δεν με λένε Παύλε! Ο Παύλος είναι εδώ και 18 χρόνια στην Αυστράλια. Το μαγαζί το ’χω νοικιασμένο, είμαι ο Χρήστος Καραπαναγιώτης και επειδή είμαι ωραίος και βάζω ένα ζουμπούλι στο πέτο με λένε Ζουμπούλη, έτσι με βρίσκεις, αλλιώς ψάχνεις μέχρι αύριο.
- Θα πιούμε δυο ούζα;
- Έκλεινα, αλλά μιας και καθίσατε θα φέρω. Κερασμένα από μένα, πρώτη φορά ήρθατε στο χωριό. Αλλά λείπει ο κεντρικός άξονας και δεν έχω καλό μεζέ.
- Ποιος είναι ο κεντρικός άξονας;
- Η γυναίκα, η Μαρία, που στα 57 μου, με εγκατέλειψε.
- Πού πήγε;
- Δεν πήγε! Πηγαίνει κάθε μεσημέρι να ταΐσει το εγγόνι και στις εννιά το βράδυ να το κοιμίσει, στο φόρτε του μαγαζιού. Άσ’ τα, μην τα σαλαγάς!
- Τι μεζέ έχεις;
- Είχα ψητά και μαγειρευτά, χοιρινό, μοσχάρι, αρνί, κοτόπουλο, κιμπάπ, λουκάνικα, σουβλάκια, γιουβέτσι, ντολμάδες, φασόλες, κουκιά, αμπελοφάσουλα, άγρια χόρτα! Πέρασε κόσμος και φύγανε, έμεινε ένα πιάτο ρεβίθια με κρέας, εκτός κι αν θέλετε μια κρεμμυδόπιτα ή χορτόπιτα ή χορτοκεφτέδες, όλα αγνά και νόστιμα, να γλείφεις τα δάχτυλά σου, καμωμένα απ’ τον άξονα!
Μέχρι να έλθουν τα ούζα και οι μεζέδες διάβασα στην Ερατώ τις παρακάτω χρήσιμες πληροφορίες από μια φωτοτυπημένη σελίδα του εξαντλημένου πολύτιμου βιβλίου του Μάκη Αξιώτη «Περπατώντας τη Λέσβο», που επίμονα ψάχνω ένα αντίτυπο ως και στα παλαιοπωλεία.
- Η Στύψη το 1936 είχε Μεταλλείο Μολυβδαινίου, λατομείο Γρανίτου, δεκατρία παντοπωλεία, επτά καφενεία, τέσσερα κρεοπωλεία, τρία ελαιοτριβεία, δύο αρτοποιεία, δύο μαγειρεία, δύο υφασματοπωλεία, ένα πανδοχείο και ένα ξενοδοχείο!
- Και σήμερα;
- Λίγοι από τους χίλιους κατοίκους ασχολούνται με την κτηνοτροφία και κάποιοι με τις ελιές. Ο «Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Στύψης» που ιδρύθηκε το 1925 πουλά εξαιρετικό παρθένο λάδι από ελιές «Αδραμυττινής» ποικιλίας της Μικράς Ασίας σε μεταλλικά δοχεία των πέντε, τριών και ενός λίτρου και σε μικρότερες ποσότητες σε γυάλινες φιάλες. Όλα σε οξύτητα 1,1 - 1,5%.
- Και ποιο είναι το μέλλον;
- Ο τουρισμός είναι μια λύση. Υπάρχει για παράδειγμα η γραφική περιπατητική εκδρομή της ρεματιάς του Λιγώνα με τους είκοσι νερόμυλους και τις εντυπωσιακές τοποθεσίες με τους σπάνιους γεωλογικούς σχηματισμούς, όπου ξεκινάς από τη Στύψη, διαπερνάς το βουνό Ρούσσα με τη λιθόστρωτη πανάρχαιη διαδρομή και προχωρώντας στο Πετρί φθάνεις στην Πέτρα. Θα πάμε, να δούμε πώς έβγαζαν τη στυπτηρία που έχει μέσα της η Στύψη, από όπου πήρε και το όνομά της.
Στο σημείο αυτό ο αγαπητός Χρήστος Ζουμπούλης πρότεινε:
- Ο Λεπέτυμνος είναι το όνομα! Να πάμε, άμα θέλετε.
- Άμα συμφωνήσει ο δικός μου κεντρικός άξονας! Απάντησα.