Το λιμανάκι των «πολλών χωρίων» τού 1894 (Αρχοντόπουλος) ήταν και είναι διαχρονικά το επίνειο της Άγρας, χτισμένο σε μια βραχώδη μύτη του όρμου που φυλάγεται από το βοριά από το ακρωτήριο Παναγιούδα.

Το λιμανάκι

Ένα λιμανάκι, δύο κέντρα για φαγητό και αρκετά νεόχτιστα σπίτια και ενοικιαζόμενα δωμάτια είναι η σημερινή κατάσταση.

... με το νησί

Τα παλιά κτίσματα που ξεφτίζουν, η υπόγεια θολωτή δεξαμενή ανήκουν στον «αρκούντως ευρύχωρο λιμένα με καφενεία και αποθήκες» που εξυπηρετούσε αρκετά χωριά στις αρχές του 20ού αι. (Τάξης) και το 1920 είχε 58 κατοίκους και τελωνοσταθμαρχείο, ενώ το 1936 και εμπορικό αποικιακών, δημητριακών, υαλικών, βελανιδίων κ.ά..

.. με το παλιό λιθόστρωτο

Τώρα, από το Πλατανάκι με το πηγάδι, παλιά στάση των οδοιπόρων, ο δρόμος μέχρι κάτω είναι ασφαλτοστρωμένος. Με τις ίδιες στροφές διασώζεται μεγάλο κομμάτι του παλιού λιθόστρωτου δρόμου, πριν από το δεύτερο χωματόδρομο.

... ακόμα γερό

Αριστερά ένα παρακλάδι βγάζει στα Μάκαρα, ενώ πιο κάτω άλλο ένα οδηγεί στην πλαζ του Αγίου Παντελεήμονα.

 ... τις νέες προκάτ-μάντρες

Απέναντι, το νησί του Αγίου Γεωργίου φιλοξενεί μια πέτρινη πυραμίδα-σημαδούρα και το εκκλησάκι.
Όμως ένα γύρω η κτηνοτροφία είναι η κυριαρχούσα κατάσταση, αφού η ζωή στηρίζεται σ' αυτή.

... τα παλιά κτήρια

Παντού πρόβατα και μάντρες, υπέροχα πετρόχτιστα σύνολα στο επιβλητικό ηφαιστειακό τοπίο.

Η άλλη πραγματικότητα είναι η «Αρχαιολογία». Από τα Μάκαρα έως το ρέμα του Καρδαμά, στα ανατολικά, που σχηματίζει την ευρεία αμμώδη εκβολή, ο τόπος είναι «προστατευμένος αρχαιολογικός χώρος».

Σκάβεις με ειδική άδεια και επιτήρηση. Και έτσι το τοπίο απέκτησε τα νέα συγκροτήματα των κόκκινων κοντέινερ, που αντικαθιστούν τις στάνες και τις αποθήκες ζωοτροφών.

Έπειτα λίγο ήθελε να ψηφιστεί η παράνοια που θα φορολογούσε τις μάντρες και τα ντάμια και τότε θα εξαφανίζονταν και αυτά που έμειναν. Στα δυτικά, το ποτάμι και η προστασία από το βοριά, δημιούργησαν την εύφορη περιοχή της Βάρης, όπου καλλιεργείται η ελιά και υπάρχει ακόμα το αμπέλι.

 ... μέσα σε απέραντους τόπους βράχων, αστιβών και πολύχρωμων λειχήνων

Τα μεγάλα αλώνια δείχνουν την παλαιότερη καλλιέργεια των σιτηρών, ενώ τα μεγάλα κύπελλα της Βελανιδιάς (Quercus macrolepis) βρίσκονται σκόρπια παντού, χωρίς αξία χρήσης.

* Η έρευνα πραγματοποιήθηκε και από τους Μάκη Παυλέλλη, ερευνητή, τον Απόστολο Μακαρατζή, γεωγράφο, και το γιατρό Γιάννη Ντάμπο.