Στα τέλη του έτους, κατ’ έθιμο πια, τα κανάλια παρουσιάζουν συνόψεις για τα γεγονότα της χρονιάς που παρέρχεται: «τα σημαντικά γεγονότα στον Κόσμο», «προσωπικότητες που χάθηκαν», «τα ωραιότερα γκολ που μπήκαν ή τα απίστευτα που χάθηκαν», κ.ο.κ.. Εφέτος, παρουσιάσθηκε το αμίμητο «οι υποθέσεις διαφθοράς» στο δημόσιο βίο της χώρας της κρίσης. Σημείο των καιρών, ένδειξη αυξημένης ευαισθησίας για το θέμα, παρελκόμενο της αγωνιώδους αναζήτησης σκανδαλιστικής θεματολογίας, ευπώλητη δυσφορία… όλα αυτά μαζί πακέτο προς επικύρωση τόσο της πραγματικότητας όσον και των στερεοτύπων. 

Και τί δεν είδαμε: παιδεραστές εκπαιδευτικούς, αστυνομικούς ντήλερς, εκβιαστές διώκτες της διαφθοράς, συνδικαλιστές απατεώνες, φασίστες «υπηρέτες της δημοκρατίας», μισθοδοτούμενους καταδικασμένους δολοφόνους, «τα πάντα όλα»… Άλλωστε, η δημόσια αναφορά του προσφάτως συλληφθέντος για δωροληψία διοικητού Νοσοκομείου, συνοψίζει το επιχείρημα: «…Όλοι τα παίρνουν. Μαλ… είμαι εγώ;…». Πολιτικό ή διοικητικό στέλεχος με χειροπέδες: η σύνοψη του 2013!

Τί δεν είδαμε ή μάλλον τί δεν ακούσαμε: δεν ακούσαμε μια κουβέντα που να μας πηγαίνει ερμηνευτικά λίγο πιο πέρα από την όζουσα εικόνα της γενικευμένης σήψης. Ή μάλλον ακούσαμε το ετοιμόρροπο απαλλακτικό εφεύρημα των «ελαχίστων επιόρκων»… Αν θέλουμε όμως να θέσουμε το δάκτυλο επί των ήλων του «Τύπου», οφείλουμε να ανατρέξουμε στο γενέθλιο ρητό «το νόμιμο είναι και ηθικό». Γύρω από αυτή την εξίσωση νομικών -για την ακρίβεια, δικονομικών- και ηθικών κανόνων οργανώνεται ένας ολόκληρος δημόσιος λόγος, κατά βάθος απαλλακτικός της ενοχής και έντονα αλληθωρίζων προς το λαϊκισμό. 

Υπάρχουν τρία επάλληλα επίπεδα ανάλυσης του ρητού - και των συνεπειών του. 

Πρώτον, η καθαρή παραβατικότητα: παρέβης νόμο που πηγάζει από ηθικό κανόνα, δηλαδή εκβίασες, πλαστογράφησες, καταχράστηκες, δωροδοκήθηκες, …κ.ο.κ.. Τα πράγματα είναι απλά και άμεσα στην αξιολόγηση τους: πας μέσα!

Δεύτερον, η αλαζονεία στην κόψη του ξυραφιού της «νομιμότητας»: το φαινόμενο «πόθεν έσχες», όπου μετράται το «έσχες» και δεν αξιολογείται το «πόθεν». Είναι το πεδίο ατομικής αξιολόγησης του κόστους/οφέλους από τις πράξεις σου. Και καταλήγεις … «Λιάπης», άλλως «συνταξιούχος» οπαδός του «ωχ-αδελφισμού»: γελοιοποιείσαι - μέχρι να πας μέσα, ενδεχομένως!

Τρίτον -και σημαντικότερο- η αντίφαση μεταξύ λόγου και πράξης: το φαινόμενο, π.χ., «Τσουκαλάς»: πρεσβεύεις, πολιτεύεσαι και προάγεις το «α» ως κατευθυντήριο κοινωνικό πρόταγμα και πράττεις, επιφυλάσσεις για τον εαυτό σου το «ω». Αγωνίζεσαι δήθεν κατά του χρηματο-πιστωτικού καπιταλισμού, αναγγέλλεις σε εμένα τον ανώνυμο πολίτη το τέλος του, ώστε να σε ψηφίσω και απολαμβάνεις, ατομικά, τις παροχές και τα προνόμια του. Προστατεύεις, με ακραίο ακτιβισμό το περιβάλλον, και επενδύεις τα χρήματα σου στην εταιρεία που το «καταστρέφει»: εδώ, μπορεί να γίνεις και Υπουργός -έως ότου καταλήξεις, πιθανόν, σε μια από τις παραπάνω κατηγορίες! 

Δεν μπορεί να είναι αυτή η Ελλάδα! Υπάρχουν νέοι άνθρωποι, γύρω μας, που κάνουν σοβαρά πράγματα, που σκέπτονται και λέγουν νέες ιδέες, που επιδιώκουν άλλα πρότυπα, μακριά από τη μιζέρια και το νοητικό εγκλωβισμό του «νόμιμου και ηθικού».

Προ ημερών, στην πρωινή εκπομπή του «Mega», προβλήθηκε ένα ρεπορτάζ για εθελόντριες κυρίες που αφιερώνουν χρόνο στα εγκαταλελειμμένα παιδιά που παραμένουν στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού». Ήταν συγκλονιστικές: και η 60χρονη συνταξιούχος και η 35χρονη πολύτεκνη μητέρα -που βρίσκει χρόνο και για άλλα παιδιά- και η 20χρονη κοπέλα, που είπε: «δεν κάνω τίποτα, μια αγκαλιά μάνας μόνο να κουρνιάσουν για μερικές ώρες, προσφέρω»! Το ρεπορτάζ τελείωσε με τη συνέντευξη του κ. Διοικητού για το ρόλο του εθελοντισμού και τις αγκυλώσεις της νομοθεσίας περί υιοθεσίας στην Ελλάδα: στο φόντο, εικόνα αγίου και σημαίες… Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας συνελήφθη χρηματιζόμενος… «ως μαλ…» κατά τη ρήση του, υποθέτω! Το νόμιμο και το ηθικό… σε πλήρη σύγκρουση!

Καλή χρονιά!