Αντώνης Ν. Δουκέλλης: Κοινότητα Κεραμίου - Παπιανών (1924 -1930). Αυτοδιοικητικό αποτύπωμα. Μεταγραφή κειμένου Πρακτικών: Π.Δ. Μιχαηλάρης, Εκδόσεις Άπαρσις, 2025, σελ. 415

Συγγραφέας πολύ καλών μυθιστορημάτων αλλά και βιβλίων για τη γενέθλια γη, τη Σκάλα Καλλονής, ο Αντώνης Ν. Δουκέλλης, ανήσυχος ερευνητής με τα βοήθεια του εμπειρότατου ιστορικού Π.Δ. Μιχαηλάρη, κατέθεσαν ακόμη ένα χρησιμότατο για την τοπική μας ιστορία βιβλίο.

Διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο: «Το βιβλίο τούτο αποτελεί μια ψηφίδα ακόμα στον ιστορικό καμβά τον τόπου μας. Μιλά για τα χωριά Κεράμι-Παπιανά και Αργιανά. Χωριά μεταβυζαντινά,που κρατήθηκαν ακέραια και ζωντανά στην πορεία τον χρόνου, ενώ άλλα χωριά του λεκανοπεδίου εξαφανίστηκαν για διάφορους λόγους. Η κοινότητα Κεραμίου-Παπιανών υπήρξε μια ακμάζουσα κοινότητα με σημαντική γεωργική παραγωγή, αλλά και κτηνοτροφία. Το 1918 συγκροτήθηκε σε κοινότητα και έπαιξε το ρόλο του κεντρικού κράτους για τις υποθέσεις της, έχοντας δηλαδή όλες τις αρμοδιότητες ενός σύγχρονου κράτους, καθώς οι κρατικές δομές βρίσκονταν σε νηπιακή μορφή.

Η περίοδος που εξετάζεται σ' αυτή την εργασία (1924-1930), ήταν σημαντική για την κοινότητα, το νησί,τη χώρα: Δώδεκα χρόνια μετά τηναπελευθέρωση της Λέσβου, ένα χρόνο μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης, την έλευση των Μικρασιατών προσφύγων στην «επικράτεια» της κοινότητας. Είχε λοιπόν μεγάλα Θέματα με τα οποία έπρεπε να καταπιαστεί, το Κοινοτικό Συμβούλιο. Είχε μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα για την υπεράσπιση της γης της κοινότητας, ακόμα και από Οθωμανούς αν και είχαν φύγει από το νησί χρόνια νωρίτερα.

Καθώς η κοινότητα, προσπαθούσε να εναρμονιστεί με το «νέο», τη λειτουργία της δηλαδή εντός της ελληνικής πολιτείας, το Κοινοτικό Συμβούλιο, ψήφισε πολλές αποφάσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Αποφάσεις για την παιδεία, την υγεία για διοικητικές αλλαγές κ.ά. Το Μέγα επίτευγμα τον Κοινοτικού Συμβουλίου ήταν η ανέγερση του Δημοτικού Σχολείου. Αν και έχουν περάσει 100 χρόνια από τότε, διαβάζοντας το βιβλίο νιώθεις ότι βρίσκεσαι σε εκείνη την μακρινή περίοδο, με τα γνωστά ονόματα των κατοίκων, τις τοποθεσίες, ακόμα και με προβλήματα που εξακολουθούν να υπάρχουν μέχρι σήμερα».

Για τη δομή του βιβλίου διαβάζουμε σχετικά:

Χωρίζεται σε τρία κεφαλαία: Στη διερεύνηση του τόπου, του χρόνου και ανθρώπων που ήταν στο κέντρο των αποφάσεων για τη λειτουργία της κοινότητας στην εξεταζόμενη περίοδο. Στοιχεία σχετικά με την ιστορία των χωριών, την ύπαρξη τους μέσα στους αιώνες, ως και τους λόγους που πήραν τα ονόματά τους. Τα πολιτικά και εθνικά χαρακτηριστικά της εποχής.

Το δεύτερο κεφάλαιο αναφέρεται στην ενοποίηση αποφάσεων του Κοινοτικού Συμβουλίου με το ίδιο θέμα, διάσπαρτων στη διάρκεια των ετών, ώστε να έχει ο αναγνώστης ολοκληρωμένη προσέγγιση για κάθε θέμα. Για παράδειγμα το θέμα του βοσκότοπου «Λουτζάρια» που απασχόλησε πολλές φορές το Κοινοτικό Συμβούλιο ο αναγνώστης θα το συναντήσει σε μια ενότητα, σχηματίζοντας μια πλήρη, όσο γίνεται, εικόνα γι' αυτό το μεγάλο και καυτό θέμα.

Τέλος στο τρίτο κεφάλαιο βρίσκουμε τα Πρακτικά τον Κοινοτικού Συμβουλίου της κοινότητας Κεραμίου - Παπιανών, των ετών 1924 έως 1930, όπως αυτά καταγράφονται στα αντίστοιχα κατάστιχα. Με τον τρόπο αυτό καλύπτεται το θέμα σφαιρικά: δηλαδή υπάρχει στο βιβλίο η αυτόγραφη παράθεση των Πρακτικών αλλά και η ιστορική προσέγγιση των θεμάτων.

Μαθητικό Ημερολόγιο σχολικού έτους 2025-2026. Τι έμαθε ο «Ταξιδευτής» στα Άγραφα και στη Λέσβο (12x18) - Εκδόσεις Πατάκης, σελ 168

Όπως κάθε χρόνο, οι Εκδόσεις Πατάκη εκδίδουν το εβδομαδιαίο μαθητικό ημερολόγιο. Ξεκινά τον Σεπτέμβριο του 2025 και τελειώνει τον Αύγουστο του 2026. Ο μαθητής μπορεί να σημειώσει όλες τις δραστηριότητές του και τις ημερομηνίες που έχουν σημασία γι’ αυτόν. Αναφέρονται οι κυριότερες θρησκευτικές εορτές, οι παγκόσμιες ημέρες, καθώς και επιλεγμένες επέτειοι. Επιπλέον, σε ειδικά θεματικά σαλόνια, το ημερολόγιο περιέχει υλικό που προσελκύει, διασκεδάζει και μορφώνει τον αναγνώστη. Το φετινό ημερολόγιο ταξιδεύει και παρουσιάζει ιδιαίτερα μέρη της Ελλάδας: τα Άγραφα και το νησί της Λέσβου (Μυτιλήνη, Αγιάσος, Μόλυβος, Πλωμάρι, Βατερά κ.ά).

Σπάνιος Θεόφιλος στη φθινοπωρινή δημοπρασία «Bonhams», στο Παρίσι

Στις 19 Νοεμβρίου 2025, στο Παρίσι, θα πραγματοποιηθεί η φθινοπωρινή δημοπρασία «Bonhams» με έργα ελληνικής ζωγραφικής. Ανάμεσα στα έργα που θα δημοπρατηθούν και ένα σπάνιο του Θεόφιλου, για το οποίο ο ιστορικός τέχνης Γιώργος Μυλωνάς έγραψε στο «Liberal.gr»: «Ο Θεόφιλος βέβαια προπορεύεται χωρίς να το ξέρει. Εκεί όπου οι μεγάλοι Έλληνες ζωγράφοι του 20ού αιώνα αναζητούν τη σύνθεση του λόγιου και του λαϊκού, αυτός την έχει ήδη επιτύχει με φυσικότητα. Η αφέλειά του είναι σοφία, το παιδικό του χέρι οδηγεί σε μια τέχνη που δεν γνωρίζει τη ρητορική της μοντερνικότητας, αλλά τη βαθύτερη συγκίνηση της συνέχειας. Στο Greek Sale, η παρουσία του Θεόφιλου λειτουργεί σαν υπενθύμιση: ότι η ελληνική ζωγραφική, από την αυλή του Πηλίου ως τα εργαστήρια του Παρισιού, κουβαλά πάντοτε την ίδια αγωνία - να συμφιλιώσει το ταπεινό με το αιώνιο.

Ο Μάρκος Μπότσαρης αποτελεί αγαπημένο θέμα στην εικονογραφία του Θεόφιλου. Τη νύχτα της 21ης ​​Αυγούστου του 1823, ο οπλαρχηγός με μια χούφτα Σουλιώτες αιφνιδίασε τους Οθωμανούς. Οι Τούρκοι υπέστησαν βαριές απώλειες, αλλά η μοίρα είχε άλλα σχέδια. Ο Μπότσαρης πυροβολήθηκε και πέθανε ακαριαία τη στιγμή της νίκης. Οι Σουλιώτες υποχώρησαν αμέσως γλιτώνοντας τη σορό του και οι Τούρκοι σώθηκαν από ολοσχερή καταστροφή. Μέσα από τα σανίδια, ο ζωγράφος ανασταίνει την εποχή των αγωνιστών σαν μια θρησκευτική λιτανεία του έθνους. Το έργο «Η νίκη των Ελλήνων στο Καρπενήσι και ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη» έχει αρχική τιμή 120.000 ευρώ».