«Ξεκινώντας από τα κωμικοτραγικά βιώματα ενός απάνθρωπα αποσπασματικού αγώνα για επιβίωση, φτάνω να διαπιστώσω ότι αυτό που ονομάζουμε ζωή, δεν είναι άλλο από την απομίμησή της. Μέρα με τη μέρα απομακρυνόμαστε από την ελπίδα να δούμε το αληθινό μας πρόσωπο, μέρα με τη μέρα συνηθίζουμε να κρυβόμαστε πίσω από κάποιο άλλο που δεν είναι το δικό μας. Παίζουμε ρόλους που, ίσως, δε μας ταιριάζουν.

Αποχτάμε συνήθειες που δεν είχαμε την ψυχραιμία να κριτικάρουμε, και σκέψεις που δεν είχαμε το χρόνο να φωτίσουμε. Τρέχουμε πίσω από στόχους που άλλοι μάς όρισαν και θεωρούμε αναμφισβήτητα (ποιος ξέρει από πόσες και ποιες ανασφάλειες) εκείνα για τα οποία θα ‘πρεπε, ίσως, να αμφιβάλλουμε. Δεχόμαστε μόνο, και δε ρωτάμε πια. Δεν αμφιβάλλουμε.»

Με τα παραπάνω, ο Μάριος Ποντίκας, ο σπουδαίος αυτός θεατρικός συγγραφέας, ο οποίος κατάγεται από το νησί μας, δίνει την ουσία των «Εσωτερικών Ειδήσεων», της σπονδυλωτής κοινωνικοπολιτικής σάτιρας που γράφτηκε και πρωτοπαίχτηκε το 1979, κρατάνε όμως ακόμη την πικρή επικαιρότητά τους, όπως ακριβώς και το «Υπάρχει και Φιλότιμο».

Η διαπλοκή, η γραφειοκρατία, ο παραγοντισμός, η πατρίδα που βασανίζει και τιμωρεί τούς (πιο συνεπείς και πιο ανήμπορους) πολίτες, η ξιπασιά του Νεοέλληνα που καταβροχθίζει σα ζώο γαρδούμπες και παϊδάκια, για να δείξει ότι ξέρει να ζει, ο μικροαστισμός της εξωτερικής εμφάνισης (έχειν) και της θλιβερής αμορφωσιάς (είναι), η τηλεοπτική γελοιότητα και αποβλάκωση, η οικογενειακή αποξένωση, κούφιες ιδεολογίες και σάπιες δομές σατιρίζονται καυστικά από το συγγραφέα προκαλώντας ξινό γέλιο. (Πόσο μπορούμε να γελάμε με τα χάλια μας;)

Πόσα άραγε από αυτά έχουν αλλάξει, σήμερα, 25 χρόνια μετά; Αν τα δούμε ένα προς ένα, μόνο προς το χειρότερο πήγαμε. Ο μικροαστισμός, για παράδειγμα, εξελίχθηκε σε γκλαμουριά και χλεχλεδισμό, η τηλεόραση, εκτός τόπου και χρόνου, έχει σπάσει τα κοντέρ της χυδαιότητας του κιτρινισμού, της κατινιάς και του κιτς με τα παράσιτα, τις γλάστρες, τις τηλεπερσόνες, το γελοίο αυτό υπόκοσμο που περνιούνται για παρουσιαστές, σχολιαστές, ή και δημοσιογράφοι (!!!), δηλητηριάζει καθημερινά τις αξίες, ρυπαίνει την αισθητική, προσβάλλει και το δημόσιο και τον ιδιωτικό βίο («φασισμός σήμερα είναι το δημόσιο που γίνεται ιδιωτικό και το ιδιωτικό που γίνεται δημόσιο», έχει γράψει ευφυώς ο Δημήτρης Μαρωνίτης), το βόλεμα, η αρπαχτή, ο θάνατός σου, η ζωή μου, και το πατώ επί πτωμάτων, το κόμμα, το γκουβέρνο και το γλείψιμο, η λαμογιά έγιναν οι υπέρτατες ιδεολογίες, φορώντας μανδύες πολιτικών σχηματισμών, και όσοι έμειναν έξω από αυτό το πάρτυ ηθελημένα και από πίστη σε άλλες αξίες και σε μια άλλη κοινωνία, προπηλακίστηκαν, λοιδορήθηκαν, περιθωριοποιήθηκαν, εξορίστηκαν ως κορόιδα, ανίκανοι και αποσυνάγωγοι.

Το Τμήμα Σκηνοθεσίας και η Θεατρική Ομάδα τού ΦΟΜ παρουσίασαν τις «Άλλες Ειδήσεις» βασισμένες στις «Εσωτερικές Ειδήσεις» ως ένα μικρό δείγμα της δουλειάς τους, αναγνωρίζοντας τη σχεδόν αυτιστική ομοιότητα των καταστάσεων του χθες με το σήμερα. (Παραστάσεις 29, 30 Νοεμβρίου και 2 Δεκεμβρίου)

Τη σκηνοθεσία των 13 μονόπρακτων είχαν η Μαρία Δεσινιώτη, ο Νικόλας Κουρτζής και ο Δημήτρης Πρωτούλης.

Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των ηθοποιών (παλαιών αλλά και νέων), η παράσταση δεν είχε φρεσκάδα, δεν είχε δέσιμο, της έλειπε ο εσωτερικός ρυθμός και η συνεκτική ουσία που θα την απογείωνε. Το γέλιο που προκλήθηκε, περιορισμένο και σφιχτό, αποσπασματικό και ανολοκλήρωτο. Αυτό που έλειπε, κατά τη γνώμη μου, ήταν οι σαφείς αναφορές στο σήμερα που θα τόνιζαν όλες αυτές τις πολιτικές και κοινωνικές παθογένειες που θίγει ο Ποντίκας και θα έδειχναν πόσο χειρότερα είναι τα πράγματα τώρα ή πόσο «αθώα» ήταν όταν γράφτηκαν. Χρειαζόταν μια άλλη σύνδεση, πιθανώς επιθεωρησιακή, και όχι αυτή η φόρμα που επιλέχθηκε και θύμιζε κάτι από Χάρρυ Κλυνν και Λάκη Λαζόπουλο.

Τους ρόλους ερμήνευσαν οι: Μάριος Σπανός, Αγγελική Πολυτάκη, Λένα Αλτίνογλου, Μαρία Δεσινιώτη, Νικόλας Κουρτζής, Γιώργος Λημναίος, Δημήτρης Καμπάς, Θοδωρής Αγγελέλλης.

Τα έξυπνα και λειτουργικά σκηνικά ήταν του Γιάννη Τρουμπούνη, οι φωτισμοί του Ανδρέα Σεφτελή, ενδυματολόγος η Κλαίρη Φραγκουλάκη, την επιτυχημένη μουσική επιμέλεια είχε η ομάδα.

Κρατώ στη μνήμη μου την απολαυστική ερμηνεία της Αγγελικής Πολυτάκη στο μονόπρακτο «Επεισόδιο 2.332» και την εξελίξιμη υποκριτική του Θοδωρή Αγγελέλλη.

Η «Μητριά Πατρίδα» από το Αναγνωστήριο Αγιάσου

Κλείνοντας αυτά τα τρία σημειώματα για τις θεατρικές παραστάσεις των σωματείων μας, θα ήθελα να γράψω δυο λόγια για τη δουλειά που παρουσίασε η Πειραματική Σκηνή του Αναγνωστηρίου της Αγιάσου, το Σεπτέμβρη και τον Οκτώβρη στην Αγιάσο, στη Μυτιλήνη και στη Σύρο.

Η Μαρία Αϊβαλιώτου πήρε ένα βιβλίο, «Ο δρόμος προς την Ομόνοια» (συλλογικό), που έχει ως θέμα του το ρατσισμό, την ξενοφοβία, τη μετανάστευση, την εκμετάλλευση των μεταναστών, επέλεξε μερικά κείμενα (διηγήματα, ποιήματα, συνεντεύξεις), τα διασκεύασε, τα δραματοποίησε και έφτιαξε μια εξαιρετική παράσταση, που σηκώνει πολλή συζήτηση τόσο για την πρωτοτυπία της, όσο και για τη σκηνοθετική της άποψη. Ήταν σίγουρα μια θεατρική πρόταση.

Οι ερμηνείες, πολύ καλές. Ιδίως οι πολύ απαιτητικοί γυναικείοι ρόλοι, αποδόθηκαν θαυμάσια από τη Γιώτα Μαϊστρέλλη, τη Μαρία Καζαντζή και την Κατερίνα Λεβέντη.

Συγχαρητήρια σε όλα τα σωματεία, σε όλους τους ερασιτέχνες ηθοποιούς. Καλές παραστάσεις και το νέο χρόνο.

Χρόνια πολλά και μια χρονιά καλύτερη από αυτή που περάσαμε.