«Έφυγε» χθες και επίσημα από τα γραφεία του Δήμου η τελική πρόταση του Δήμου Λέσβου για τη διεκδίκηση των πόρων που δίνει το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα της κυβέρνησης. Μέσα σε 300 σελίδες και έπειτα από μια ομολογουμένως εμπεριστατωμένη απεικόνιση των αναγκών, των ιδιαιτεροτήτων αλλά και των προτεραιοτήτων της Λέσβου σε αυτά με τα οποία προσδοκά να ενισχυθεί με έργα ανάπτυξης από το πρόγραμμα, ο Δήμος Λέσβου είναι -αν όχι ο πρώτος- από τους πρώτους δήμους που στέλνει στο Υπουργείο Οικονομίας την πρότασή του. Η οποία, όπως έχει αναδείξει και με προηγούμενα ρεπορτάζ του το «Ε», υπερκαλύπτει το σύνολο των προσφερόμενων πόρων και αγγίζει τα 25 εκ. ευρώ και έχει διαμορφωθεί με τρόπο που να διαμοιράζει σημαντικές παρεμβάσεις σε όλες τις δημοτικές ενότητες, προσδοκώντας ειδικότερα και να δώσει πνοή σε προοπτικές που για χρόνια έχουν σκαλώσει όπως είναι η περίπτωση της νότιας παράκαμψης ή ο ποδηλατόδρομος της Μυτιλήνης, αλλά και σε έργα και παρεμβάσεις που θα τονώσουν τη διαχρονικά αδικημένη «περιφέρεια» του δήμου.

Με μια διεξοδική ανάλυση των οικονομικών δεδομένων του νησιού τα τελευταία χρόνια, των χαρακτηριστικών, της φυσιογνωμίας του αλλά και του ειδικού παράγοντα του μεταναστευτικού που επιβάρυνε τομείς όπως ο τουρισμός, η πρόταση του Δήμου Λέσβου έχει διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο που να ανταποκρίνεται στις κατευθύνσεις που έχει δώσει ο ίδιος ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας Αλέξης Χαρίτσης, στις δράσεις που θα αναπτύσσουν την τοπική επιχειρηματικότητα, με έμφαση στον τουρισμό, στο περιβάλλον, στις υποδομές αλλά και στην επιχειρηματικότητα. Ωστόσο, όπως είχε διαφανεί και από τον Μάρτη όταν η πρόταση ακόμα ήταν στο στάδιο της διαμόρφωσής της, η δημοτική αρχή μέσω της ευκαιρίας του Ειδικού Αναπτυξιακού θέλει να εξαντλήσει τις πιθανότητές της να βγάλει από τον βάλτο χρόνιες προβληματικές περιπτώσεις.

Η νότια παράκαμψη

Μία απ’ αυτές είναι εκείνη της νότιας παράκαμψης, με τον Δήμο να βάζει στον «προϋπολογισμό» εκείνων που διεκδικεί από το Ειδικό Αναπτυξιακό περί τις 900.000 ευρώ για τις απαλλοτριώσεις που απαιτούνται να γίνουν σε περιοχές επί της χάραξης της παράκαμψης εντός του σχεδίου πόλεως (σ.σ. για εκτός σχεδίου υποτίθεται αρμόδια είναι η Περιφέρεια) και γενικά να δείχνει διάθεση -ανεξάρτητα από τον βαθμό ωριμότητας των μελετών που διαθέτει- να καλύψει ισόρροπα όλο το νησί με τις δημοτικές του ενότητες.

Η στρατηγική και ο σχεδιασμός

Σε γενικότερο τώρα επίπεδο, η στρατηγική στόχευση του Ειδικού Προγράμματος του Δήμου Λέσβου είναι «η αναπτυξιακή κινητοποίηση των υγιών τοπικών δυνάμεων του νησιού στην κατεύθυνση της στήριξης της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας», όπως εξηγεί στο «Ε» ο αντιδήμαρχος Ανάπτυξης Κώστας Κατσαρός, εξηγώντας δε πως οι επιμέρους ειδικοί στόχοι του Ειδικού Προγράμματος του Δήμου Λέσβου είναι η ενίσχυση τεχνικών και κοινωνικών υποδομών, η επιχειρηματικότητα και ανταγωνιστικότητα και η βελτίωση της διοικητικής ικανότητας και αποτελεσματικότητας.

Η δημοτική αρχή χαρακτηρίζει το προτεινόμενο Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα όχι μια μεμονωμένη παρέμβαση, αλλά ένα τεκμηριωμένο και ευέλικτο αναπτυξιακό σχέδιο, προσαρμοσμένο στις ειδικές ανάγκες του ακριτικού νησιωτικού χώρου της Λέσβου, που θα δρα συμπληρωματικά και αθροιστικά στην καθ’ εαυτού επιχειρησιακή αναπτυξιακή παρέμβαση από το ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου 2014-2020 και άλλες παρεμβάσεις από συγχρηματοδοτούμενα επιχειρησιακά προγράμματα, δεδομένου ότι εξασφαλίζει την απαιτούμενη γεωγραφική διείσδυση και θεματική εξειδίκευση για τη μεγιστοποίηση του αναπτυξιακού αποτελέσματος.

Η ολοκληρωμένη αυτή προσέγγιση (υποδομές μικρής κλίμακας σε συνδυασμό με άυλες δράσεις) που ξεδιπλώνεται χωρικά στη Λέσβο στοχεύει στη διαμόρφωση της απαραίτητης «κρίσιμης μάζας» που θα επιτρέψει την αξιοποίηση των εκεί διαθέσιμων πόρων, εξασφαλίζοντας τη δυναμική ανάπτυξης της λεσβιακής ενδοχώρας. Δεδομένης και της εμπλοκής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ως σημαντικού συμπληρωματικού και επικουρικού εργαλείου χρηματοδότησης από το οποίο μπορεί το πρόγραμμα να αντλήσει πόρους, το σχέδιο θα αποκτήσει μια ολοκληρωμένη αναπτυξιακή προσέγγιση.

Τα έργα ανά άξονα

Τα πιο χαρακτηριστικά τώρα έργα που προτείνονται μέσω του προγράμματος και έχουν λίγο έως πολύ αναδειχθεί όλο το προηγούμενο διάστημα αφορούν την προοπτική αποκατάστασης της παραλίας Ερεσού (650.000 ευρώ), την ασφαλτόστρωση του αγροτικού δρόμου από Ταβάρι προς Χρούσο (1,5 εκ. ευρώ), την ανάπλαση της ακτής στην παραλιακή ζώνη Σουράδας έως και τη Νεάπολη μαζί φυσικά με τον γνωστό ποδηλατόδρομο (650.000 ευρώ), την προμήθεια εξοπλισμού για την καθαριότητα (1,9 εκ. ευρώ) και από τις πιο χαρακτηριστικές ασφαλτοστρώσεις εκείνες του δρόμου Ταξιαρχών-Λουτρών και Ασπροπόταμου-Παλιού (1,1 εκ. ευρώ). Σε ό,τι αφορά πάντα τους δρόμους, έχουν ενταχθεί στο προτεινόμενο σχέδιο η κατασκευή περιφερειακής οδού Λιμανιού-Κάστρου Μολύβου (325.000 ευρώ), οι απαραίτητες εργασίες αντιστήριξης των βράχων στον οικισμό πάντα του Μολύβου (455.000 ευρώ) και τρία αθλητικά έργα, με πιο φιλόδοξο εκείνο της κατασκευής κλειστού γυμναστηρίου στην Καλλονή (1,1 εκ. ευρώ) και εν συνεχεία τις αναβαθμίσεις γηπέδων Πολιχνίτου και Γέρας (780.000 ευρώ). Στον ίδιο άξονα προτάσεων, η δημοτική αρχή έχει εντάξει και τον εκσυγχρονισμό του αρδευτικού των Λάμπου Μύλων (520.000 ευρώ) αλλά και τη δημιουργία πάρκινγκ στην Αγιάσο (325.000 ευρώ).

«Κατσάνειο»

Στον άξονα τώρα που αφορά την κοινωνική συνοχή έχει προβλεφθεί η πρόταση για ανέγερση προσθήκης για τη στέγαση παιδικού σταθμού στον Πολιχνίτο (455.000 ευρώ), αναβαθμίσεις και κατασκευές νηπιαγωγείων σε Ερεσό, Ταξιάρχες και Πέραμα (σ.σ. έργα που έχουν μπει βέβαια και στην πρόταση του Δήμου σε ειδικό για τέτοιες δράσεις πρόγραμμα του ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου). Ωστόσο, ξεχωρίζει η πρόθεση του Δήμου να βάλει στην πρόταση για το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα και την επισκευή του «Κατσάνειου», με την προοπτική να στεγαστεί εκεί Μουσική Ακαδημία (520.000 ευρώ).

Τουρισμός και επιχειρηματικότητα

Στον άξονα που αφορά έργα και δράσεις τουρισμού και πολιτισμού, ξεχωρίζουν οι προοπτικές της αναστήλωσης του πρώην εργοστασίου λαδιού για τη δημιουργία Ναυτικού Μουσείου στο Πλωμάρι (1,1 εκ. ευρώ), των γνωστών ανασκαφικών εργασιών στα «Ροδαφνίδια» στο Λισβόρι, ώστε να μετατραπούν σε ένα κέντρο ενημέρωσης και προβολής παλαιοντολογικών ευρημάτων για το νησί (745.000 ευρώ), και της κατασκευής κτηρίων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στον Ασώματο (520.000 ευρώ).

Στον άξονα «Εξωστρέφεια-Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία», η δημοτική αρχή ενέταξε και την ανάπλαση της προκυμαίας (σ.σ. «Κουμιδιά-Λαδάδικα») και της παραλιακής ζώνης της Επάνω Σκάλας (650.000 ευρώ) και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα τουριστικής προβολής (δράσεις rebranding της Λέσβου), δράση συνολικού προϋπολογισμού 357.000 ευρώ.