Απάντηση σε έγγραφο του Υπουργείου Ανάπτυξης & σε έγγραφο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας έδωσε ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Τμήματος Βορείου Αιγαίου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Στρατής Μανωλακέλλης κάνοντας λόγο για εμπαιγμό και αποποίηση ευθυνών των δύο πρώτων σε ότι έχει να κάνει με το πρόγραμμα Εξοικονομώ - Αυτονομώ.

Το έγγραφο αυτό απευθύνεται στο Υπουργείο Ανάπτυξης & Επενδύσεων και κοινοποιείται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας,  Υπουργείο Οικονομικών, στους βουλευτές Λέσβου, Χίου & Σάμου και στα μέλη του τμήματος ΒΑ του ΤΕΕ.

Η επιστολή 

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

Με λύπης μας διαπιστώνουμε για ακόμα μια φορά τον εμπαιγμό των πολιτών των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου που τόσα έχουν υπομείνει τα τελευταία χρόνια καθώς και του επαγγελματικού κλάδου των μηχανικών. Με το υπ’ αριθμόν 128775/26-11-2021 έγγραφό σας μας παραπέμπετε ούτε λίγο ούτε πολύ στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα για τα προβλήματα του εξοικονομώ. Μόνο που η απάντηση της Ελληνικής Αναπτυξιακή Τράπεζας στερείται αντικειμενικότητας. Πιο συγκεκριμένα η Αναπτυξιακή Τράπεζα ρίχνει το μπαλάκι στους μηχανικούς και στους συμβούλους όσον αφορά τις καθυστερήσεις στον έλεγχο των φακέλων και των εκταμιεύσεων, πράγμα τουλάχιστον αβάσιμο και προσβλητικό, ξεχνώντας μάλλον τη δική της ευθύνη και πόσο μάλλον του υπουργείου για τις αναίτιες καθυστερήσεις που προκαλούν οικονομική ασφυξία σε ωφελούμενους και προμηθευτές. Απόδειξη για το λόγου το αληθές είναι ότι η απόφαση ένταξης του προγράμματος Εξοικονομώ – Αυτονομώ (κύκλος 2020) στο ταμείο Ανάκαμψης βγήκε μόλις αρχές Νοεμβρίου ενώ οι πρώτες αποφάσεις υπαγωγής είχαν βγει από τον Απρίλιο. Με απλά λόγια πολλοί ωφελούμενοι ξεκίνησαν εργασίες χωρίς να έχει εξασφαλιστεί ακόμα η χρηματοδότηση του προγράμματος. Θα ήταν καλύτερα λοιπόν η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα να μην κουνάει το δάχτυλο σε μηχανικούς και συμβούλους προσπαθώντας να θολώσει τα νερά αλλά να μιλήσει επί πραγματικών δεδομένων. 

Με απορία επίσης διαβάσαμε την απάντηση της Αναπτυξιακής τράπεζας όσον αφορά το θέμα του ΦΠΑ για τα νησιά του Βορειανατολικού Αιγαίου. Η απάντηση αναφέρει πως στα ανώτατα όρια των επιλέξιμων δαπανών περιλαμβάνεται ΦΠΑ 24% συμπεραίνοντας μάλιστα πως σε όσες περιπτώσεις υπάρχει καθεστώς μειωμένου η μηδενικού ΦΠΑ θα πρέπει να επιστραφεί το ποσό που αντιστοιχεί στη διαφορά του ΦΠΑ. Παρακάτω σας παραθέτουμε το απόσπασμα που αναφέρεται στο ΦΠΑ και είναι κοινό στους οδηγούς του προγράμματος για του κύκλους «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ Α κύκλος», «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ Β κύκλος» & «Εξοικονομώ – Αυτονομώ»

«Στα ανωτέρω όρια επιλέξιμων δαπανών περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ, που αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη για το Πρόγραμμα. Αν διαπιστωθεί ότι βάσει της παρ.1 του άρθρου 251 του Ν.4281 (ΦΕΚ 160Α/08.08.2014), οι προμηθευτές απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, τότε τα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών που καθορίζονται στο παρόν Κεφάλαιο, θα μειώνονται κατά το αναλογούν ποσοστό (%) ΦΠΑ.»

Θα ήθελε η Αναπτυξιακή Τράπεζα να μας διευκρινίσει από που προκύπτει λοιπόν πως οι μέγιστες δαπάνες περιλαμβάνουν ΦΠΑ 24% και σε περίπτωση μειωμένου ΦΠΑ θα πρέπει να μειώνονται οι ανώτατες επιλέξιμες δαπάνες; Ο οδηγός αναφέρεται ξεκάθαρα μόνο σε όσους επιτηδευματίες δεν υποχρεούνται σε καταβολή ΦΠΑ και όχι σε όσους υποβάλλουν μειωμένο ΦΠΑ λόγω έδρας της επιχείρησης τους.

Προφανώς λοιπόν είναι δικό της αυθαίρετο συμπέρασμα. Η μη υποχρέωση καταβολής ΦΠΑ, που αφορά επιτηδευματίες και όχι περιοχές, ερμηνεύεται κατά το δοκούν. Γεγονός όμως είναι ότι δεν έχει καμία σχέση με το μειωμένο ΦΠΑ που ισχύει στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου.

Για να γίνει εύκολα κατανοητό παρακάτω παραθέτουμε το αντίστοιχο απόσπασμα που αναφέρεται στο ΦΠΑ από τον οδηγό του προγράμματος Εξοικονομώ 2021 στο οποίο πλέον έχει αποσαφηνιστεί το θέμα του ΦΠΑ και είναι ξεκάθαρη η διαφορά με τους προηγούμενους κύκλους.

«Στα ανωτέρω όρια επιλέξιμων δαπανών περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ (24%), που αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη για το Πρόγραμμα. Εάν οι προμηθευτές υπάγονται σε καθεστώς μειωμένου ΦΠΑ ή απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, τότε τα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών που καθορίζονται στο παρόν Κεφάλαιο, θα μειώνονται κατά το αναλογούν ποσοστό (%) ΦΠΑ. Ως βάση της απομείωσης θεωρείται η αρχική δαπάνη προ ΦΠΑ 24%».

Όπως μπορείτε να δείτε η διαφορά είναι εμφανής. Το γεγονός ότι στον καινούριο οδηγό καταργείται στην ουσία η οικονομική ελάφρυνση της πολύπαθης περιοχής του Βορειοανατολικού Αιγαίου μέσω του μειωμένου ΦΠΑ δεν αποτελεί αντικείμενο της παρούσης επιστολής. 

Αυτό όμως που αποτελεί αντικείμενο της παρούσης επιστολής είναι η τήρηση του οδηγού των προγραμμάτων που βρίσκονται σε εξέλιξη από πλευράς ελεγκτών, για να μην δημιουργούνται αδικαιολόγητα προβλήματα στις εκταμιεύσεις και ταλαιπωρία των πολιτών.  

 Για τη Δ.Ε. του Π.Τ. ΒΑ Αιγαίου του ΤΕΕ

 Ο Πρόεδρος

 Μανωλακέλλης Ευστράτιος