Θεαματική ήταν η πτώση της συνολικής επιβατικής κίνησης του αεροδρομίου «Οδυσσέας Ελύτης» της Μυτιλήνης το 2016. Συγκεκριμένα, κατέγραψε πτώση της τάξης του 15,11%. Αυτό οφείλεται στην κάμψη της επιβατικής κίνησης από το εξωτερικό, η οποία υποχώρησε από τα 151.522 άτομα στα 64.223, μια μείωση της τάξης του 58%! Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της μεγάλης κάμψης αφίξεων τουριστών από τις χώρες της Ευρώπης προς το νησί, που καταγράφηκε το 2016. Αντίθετα η εσωτερική επιβατική κίνηση συνέχισε να αυξάνεται με μικρά αλλά σταθερά βήματα. Συγκεκριμένα, το 2016 διακινήθηκαν από το αεροδρόμιο της Μυτιλήνης 344.419 επιβάτες, όταν το 2015 είχαν διακινηθεί 329.877 επιβάτες. 

Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν πως το αεροδρόμιο της Μυτιλήνης έχει δύο διαφορετικές όψεις. Από τη μια, η μικρή και ασθενική επιβατική κίνηση από το εξωτερικό και από την άλλη η δυναμική εσωτερική επιβατική κίνηση. 

Η κάμψη της συνολικής επιβατικής κίνησης το 2016 ήρθε μετά από δύο συνεχόμενες χρονιές ανόδου, ενώ είχαν προηγηθεί τέσσερα χρόνια συνεχούς κάμψης. Η μικρή τουριστική κίνηση από το εξωτερικό και η μη -ως σήμερα- αξιοποίηση του αεροδρομίου ως διαμετακομιστικού κόμβου κατεβάζουν πολύ χαμηλά τον πήχη της επιβατικής κίνησης από το εξωτερικό του αεροδρομίου. Το 2017 δεν αναμένεται ουσιαστική μεταβολή της κατάστασης σε αυτόν τον τομέα. Στην καλύτερη περίπτωση μπορούμε να αναμένουμε μια μικρή βελτίωση και τίποτα περισσότερο. 

Όσοι προσδοκούν ότι η ιδιωτικοποίηση του αεροδρομίου Μυτιλήνης θα φέρει νέες αφίξεις αλλοδαπών τουριστών δεν θα πρέπει να περιμένουν απτά αποτελέσματα το τρέχον έτος. Η εμπλοκή στην παραλαβή των 14 περιφερειακών αεροδρομίων από τη «Fraport» αναστέλλει την εφαρμογή όποιων σχεδίων είχαν γίνει το προηγούμενο διάστημα για την αξιοποίησή του. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ξενοδόχοι και οι τουριστικοί πράκτορες της Λέσβου εδώ και μήνες δεν έχουν κανένα νέο από τη «Fraport».  

Η εσωτερική επιβατική κίνηση

Είναι εντυπωσιακό, ωστόσο, ότι η εσωτερική επιβατική κίνηση του αεροδρομίου Μυτιλήνης συνέχισε την ανοδική της πορεία για τρίτη συνεχή χρονιά. Το 2013 ήταν η τελευταία χρονιά που καταγράφηκε κάμψη και οι επιβάτες που διακινήθηκαν από το αεροδρόμιο «Οδυσσέας Ελύτης» υποχώρησαν στους 287.481. Το 2014 αυξήθηκαν σε 308.578, το 2015 έφθασαν στους 329.877 και τέλος το 2016 τους 344.419.

Η αυξητική τάση επιτρέπει στις αεροπορικές εταιρείες να διατηρούν υψηλά τις τιμές των εισιτηρίων, γεγονός που προκαλεί γκρίνιες στο επιβατικό κοινό. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει ουσιαστική αντίδραση. Παρά τις υψηλές τιμές των εισιτηρίων, οι αερομεταφορές από και προς τη Λέσβο κερδίζουν συνεχώς έδαφος σε βάρος των ακτοπλοϊκών μεταφορών. Κι αυτό γιατί σε πάρα πολλές περιπτώσεις, το συνολικό κόστος του ταξιδιού με το αεροπλάνο παραμένει φθηνότερο από το συνολικό κόστος με το πλοίο, ενώ ο παράγοντας της χρονικής διάρκειας του ταξιδιού είναι καθοριστικής σημασίας. Αυτά τα στοιχεία, κατά την άποψή μας, θα συνεχίσουν να επηρεάζουν ανοδικά την αύξηση της τουριστικής κίνησης. 

Η τύχη των περιφερειακών αεροδρομίων

Τις προηγούμενες ημέρες γράφαμε ότι η παραλαβή των αεροδρομίων από τη «Fraport» μεταφέρεται είτε για το Μάρτιο είτε για τον Οκτώβριο. Χθες, στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας «Καθημερινή», γράφτηκε ότι η «Fraport» ήρθε σε συμφωνία με τις τράπεζες για το κοινοπρακτικό δάνειο, που θα της επιτρέψει να παραλάβει τα αεροδρόμια καταβάλλοντας τα 1,23 δις ευρώ στο Ελληνικό Δημόσιο. 

Όλα δείχνουν πως πρόκειται για καταρχήν συμφωνία. Αυτό σημαίνει πως μέχρι να διαμορφωθούν τα τελικά κείμενα των συμβάσεων θα απαιτηθεί αρκετός καιρός, με συνέπεια να υπάρξει και ανάλογη καθυστέρηση στην παραλαβή των αεροδρομίων, η οποία προσδιορίζεται για τις 15 Μαρτίου, ημερομηνία ωστόσο που είναι πολύ κοντά για να είναι όλα έτοιμα και να έχουν ξεπεραστεί τα όποια εμπόδια. Εκτός αυτού, θα απαιτηθεί και ικανός χρόνος για να οριστικοποιηθούν οι συμφωνίες μεταξύ της εταιρείας και φορέων, όπως της Πυροσβεστικής και του ΕΚΑΒ. Δεν αποκλείεται, δηλαδή, να πάμε σε νέα αναβολή παραλαβής των αεροδρομίων από τη γερμανική εταιρεία.

Δύο ημέρες νωρίτερα, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Πολιτικής Αεροπορίας Βασίλης Αλεβιζάτος, σε ομιλία του στα Χανιά, έκανε την εκτίμηση ότι η «Fraport» δεν θα παραλάβει τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια ούτε το 2018, διότι δεν έχει τα απαιτούμενα κεφάλαια για την καταβολή του προβλεπόμενου τιμήματος και την πραγματοποίηση των αναγκαίων επενδύσεων. Η ΟΣΥΠΑ έχει καταθέσει προσφυγή κατά της ιδιωτικοποίησης των αεροδρομίων διότι, σύμφωνα με το κοινοτικό δίκαιο, δεν επιτρέπεται η ιδιωτικοποίηση υποδομών που έχουν χρηματοδοτηθεί από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους. 

Το μπλοκάρισμα της ιδιωτικοποίησης επιδιώκει και ο ευρωβουλευτής της «Λαϊκής Ενότητας» Νίκος Χουντής, ο οποίος κατέθεσε τροπολογία στην ολομέλεια της Ευρωβουλής με την υποστήριξη της ευρωομάδας της Αριστεράς. Με αυτήν ζητεί την ακύρωση της σύμβασης παραχώρησης των 14 κερδοφόρων περιφερειακών αεροδρομίων της Ελλάδας. Μεταξύ άλλων, η τροπολογία αναφέρει ότι «οι όροι της σύμβασης παραχώρησης, η οποία είναι αποτέλεσμα πολιτικής πίεσης κατά ενός κράτους - μέλους, βλάπτουν το δημόσιο συμφέρον και τους εργαζόμενους, απειλούν τη συνδεσιμότητα, την εδαφική συνοχή, την κοινωνική ένταξη και τη νησιωτικότητα και δεν συνάδουν με τους κανόνες της Ε.Ε. περί κρατικών ενισχύσεων και δικαίου του ανταγωνισμού και κατά συνέπεια ζητά την ακύρωσή της».