Στο ξεκίνημα της συγκομιδής του ελαιοκάρπου, η μέση χονδρική τιμή του στην Ισπανία έχει διαμορφωθεί στα 2,33 ευρώ το κιλό, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώνει το ίδρυμα Olivar. Στην Ιταλία, η μέση χονδρική τιμή του έξτρα παρθένου ελαιολάδου διαμορφώθηκε στα 2,82 ευρώ το κιλό την εβδομάδα 28 Οκτωβρίου - 3 Νοεμβρίου, σύμφωνα με το ISMEA, ενώ στην Ελλάδα, η μέση χονδρική τιμή κυμαίνεται μεταξύ 2,49 ευρώ και 2,60 ευρώ το κιλό, σύμφωνα με το ίδιο ινστιτούτο. Όλες οι παραπάνω τιμές αφορούν στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο 0,3 βαθμών.

Συνεπώς, στο ξεκίνημα της νέας ελαιοκομικής περιόδου έχουμε καλύτερες τιμές από αυτές που είχαμε την αντίστοιχη περσινή. Πρόκειται για μια πολύ θετική εξέλιξη, αφού δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να συγκομιστεί η παραγωγή. Το εύλογο ερώτημα όλων των παραγωγών είναι πού θα πάνε οι τιμές φέτος το χειμώνα.

Κατά την άποψή μας, οποιαδήποτε ανάλυση για την αγορά του ελαιολάδου πρέπει να ξεκινάει από το βασικό στοιχείο, τον ολιγοπωλιακό χαρακτήρα της. Όταν μια χούφτα επιχειρήσεις (ισπανικές και ιταλικές) ελέγχουν την αγορά του ελαιολάδου, είναι και αυτές που καθορίζουν την εξέλιξη των τιμών και το εισόδημα των ελαιοπαραγωγών. Αυτές αποφασίζουν πότε θα ανέβουν και πότε θα κατεβούν οι τιμές. Η κατανάλωση, η παραγωγή και τα αποθέματα του προϊόντος συμβάλλουν στη διαμόρφωση των τιμών, αλλά ο ρόλος τους δεν είναι καθοριστικός.

Εκτιμήσεις
Σύμφωνα με τις έως τώρα εκτιμήσεις, η παραγωγή ελαιολάδου στη λεκάνη της Μεσογείου θα κυμανθεί στα περσινά επίπεδα. Η αυξημένη ισπανική παραγωγή θα ισοσταθμιστεί με τη μειωμένη παραγωγή της Ιταλίας, της Ελλάδας και των άλλων χωρών της ανατολικής Μεσογείου.

Ειδικά στην Ελλάδα, η παραγωγή αναμένεται να βρεθεί κοντά στους 150.000 τόνους. Η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου αναμένεται να κυμανθεί λίγο πάνω από τα 3.000.000 τόνων. Βασικό χαρακτηριστικό της φετινής παραγωγής ελαιολάδου στη χώρα μας θα είναι η υποβαθμισμένη ποιότητά του. Αιτία, η μεγάλη δακοπροσβολή και μεγάλη καθυστέρηση στην έναρξη του προγράμματος καταπολέμησης του δάκου, ενώ η μεγάλη μείωση της παραγωγής το χειμώνα 2012 - 2013 οδήγησε σε μείωση και τα αποθέματα ελαιολάδου.

Την ελαιοκομική περίοδο 2012 - 2013 καταγράφηκε πτωτική τάση στην παγκόσμια κατανάλωση ελαιολάδου στις βασικές καταναλώτριες χώρες. Αντιθέτως, παρουσιάστηκε αύξηση στις υπόλοιπες χώρες. Η εξέλιξη αυτή αξιοποιήθηκε για να πιεστούν προς τα κάτω οι τιμές παραγωγού. Το ερώτημα είναι τι θα γίνει τη νέα χρονιά με την κατανάλωση του ελαιολάδου, θα κυριαρχήσει η πτωτική τάση ή αν θα ανασχεθεί;

Αν η κατανάλωση μειωθεί, τότε οι τιμές θα πιεστούν προς τα κάτω. Αν ανακάμψει η κατανάλωση, δεν είναι βέβαιο ότι θα ανεβούν οι τιμές, αλλά θα υπάρχει ένας καλός λόγος για να μην υποχωρήσουν περαιτέρω.

Για την εξέλιξη της κατανάλωσης ελαιολάδου θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε τα νεώτερα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου.

Η τοπική αγορά
Πέραν όλων των παραπάνω, κρίσιμο ρόλο στην τοπική αγορά του ελαιολάδου παίζουν και άλλα στοιχεία. Το ύψος της παραγωγής ελαιολάδου στη Λέσβο αυτήν τη στιγμή είναι άγνωστο. Η Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης Βορείου Αιγαίου εκτιμά πως το ύψος της παραγωγής θα κυμανθεί μεταξύ 7.000 και 8.000 τόνων. Την ίδια στιγμή, ελαιοτριβείς και συνεταιριστές εκτιμούν ότι η παραγωγή θα είναι πολύ χαμηλότερη. Κάποιοι λένε πως φέτος η Λέσβος δε θα έχει επαρκείς ποσότητες ούτε για να καλύψει τις ανάγκες των κατοίκων της.

Το δεύτερο άγνωστο στοιχείο είναι αν θα δραστηριοποιηθεί η ΕΑΣ Λέσβου στην αγορά του ελαιολάδου και πότε. Όσο κι αν έχει περιοριστεί η δυναμική της, η Ένωση πάντα παίζει ένα σοβαρό παρεμβατικό ρόλο. Αυτό φάνηκε την περασμένη άνοιξη. Όταν η Ένωση βγήκε από την αγορά, οι τιμές που πουλούσαν οι παραγωγοί το λάδι τους, υποχώρησαν αισθητά.

Μια αφανής, αλλά πολύ σημαντική διάσταση, είναι οι πωλήσεις ελαιολάδου με τον τενεκέ, οι οποίες τόσο στη Λέσβο όσο και πανελλαδικώς, καλύπτουν μεγάλο μέρος της παραγωγής.