Τα τελευταία χρόνια ολοένα και πληθαίνουν οι σύλλογοι - ιδρύματα (Βaκούφια Vakfi) των απογόνων από τους «ανταλλαγμένους» μουσουλμάνους της Ελλάδας, που μετακινήθηκαν υποχρεωτικά στην Τουρκία. Κάτι ανάλογο δηλαδή με τα δικά μας προσφυγικά σωματεία. Εμείς τους ομοεθνείς μας που ήλθαν ως ανταλλαγέντες ή διωχθεντες προ η μετά την συνθήκη της Λωζάνης τους αποκαλούμε όλους «πρόσφυγες». Κάποιοι στην Ελλάδα βλέπουν με επιφύλαξη τα ιδρύματα αυτά των ανταλλαγέντων με αναφορές η υπόνοια αναβιωσης Οθωμανικού μεγαλείου. Απ’ την άλλη όμως όλοι αυτοί οι σύγχρονοι τούρκοι που τόσα χρόνια δεν μιλούσαν για την καταγωγή τους για τις παραδόσεις που ακολουθούσαν μέσα στα σπίτια τους ακόμη απέφευγαν να μιλούν τα ελληνικά, που προφορικά έμαθαν απ’ τους παππούδες και γιαγιάδες, τώρα που ωρίμασαν οι συνθήκες αισθάνονται περήφανοι για την καταγωγή τους, ταξιδεύουν στην Ελλάδα διάκεινται φιλικά προς τους Έλληνες και οργανώνονται σε συλλόγους. Πρώτη τέτοια συλλογικότητά ήταν το ίδρυμα της Λωζάνης Lozan Mübadilleri Vakfı απ’ την Πόλη, που από την ίδρυσή του το 2001 προωθεί την ελληνοτουρκική φιλία και έχει πραγματοποιήσει πολλές εκδηλώσεις και στο νησί μας. Αύριο η Χορωδία τους σε συνεργασία με την ανδρική Χορωδία «Τροβαδούροι» από την Πτολεμαΐδα συμπράττουν με τραγούδια ελληνικού ρεπερτορίου στο Λουλέ-μπουργκαζ έξω απ’ την Πόλη σε επετειακή για την ανταλλαγή γιορτή. Χτες επίσης ο νεοιδρυθείς σύλλογος Ayvalik Lozan Mubadilleri γιόρτασε την επέτειο της Λωζάνης με πολλές εκδηλώσεις στα Μοσχονήσια ενώ την επέτειο θα τιμήσει με γιορτή την Τρίτη 30 Ιαν. και ο Σύλλογος Τουρκοκρητικών (Ayvalik Giritli Derneyi ). Άνοιξε και θα παραμείνει ανοικτή η «Έκθεση Θεσσαλονίκης σε καρτ ποστάλ Οθωμανικής Εποχής» στο Δημοτικό Εμπορικό Κέντρο Ayvalıq Kırlangıç, κοντά στο Τελωνείο, με ελεύθερη είσοδο. Κάλεσαν και φίλους απ’ το νησί μας, αλλά μέσα στο χειμώνα οι μετακινήσεις είναι δύσκολες. Οι τούρκοι που μα επισκέφθηκαν το περασμένο Σάββατο και θα επέστρεφαν κανονικά Κυριακή απόγευμα, τελικά λόγω καιρού ανέχωρησαν Τρίτη πρωί!