Όταν ακούς το «Εντερλέζι» τού Γκόραν Μπρέγκοβιτς κι ανατριχιάζεις, μάλλον ακούς τη σωστή μουσική και στο σωστό μέρος. Ένα από τα πιο δύσκολα χορωδιακά τραγούδια που συγκίνησε το βράδυ της Τετάρτης το ακροατήριο του Δημοτικού Θεάτρου, από τα χείλη της Χορωδίας «Νίκος Σκαλκώτας». Την έναρξη της βραδιάς έκανε η Χορωδία του Παγγεραγωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου. Διευθυντής και των δύο χορωδιών, ο Στέλιος Λασκαρίδης και στο πιάνο συνόδεψε τα δύο χορωδιακά σύνολα ο Δημήτρης Αλεξανδρής, σε μια πραγματικά πολύ καλή δουλειά.

Ειδικά σε ό,τι αφορά στον Παγγεραγωτικό Σύλλογο που μας παρουσίασε ένα μικρό αφιέρωμα στα τραγούδια του Μάνου Λοΐζου, το «Μέρμηγκα», το «Αχ, Χελιδόνι μου», το «Δώδεκα παιδιά» και το «Μια καλημέρα», φάνηκε ότι οι Γεραγώτες και οι Γεραγώτισσες αγαπούν το τραγούδι, ενώ έχει γίνει πολλή δουλειά και από το μαέστρο, κ. Λασκαρίδη. Με το «δούλεμα» όμως των υφιστάμενων 17 φωνών, μπορεί να γίνει ακόμα καλύτερη, ώστε το αφιέρωμα που έχει στα σκαριά η Χορωδία του Παγγεραγωτικού Συλλόγου για το Μάνο Λοΐζο να έχει ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία.

Με φοβερή σκηνική παρουσία και πειθαρχία στις σκηνοθετικές οδηγίες του μαέστρου, τα βλέμματα τράβηξε η Χορωδία Μυτιλήνης «Ν. Σκαλκώτα». Ξεκινώντας με κάτι κλασικό, τού Antonio Vivaldi το «Gloria», τοποθετώντας τις φωνές στο ακουστικό πλαίσιο η Χορωδία συνέχισε με το «Εντερλέζι» από τον «Καιρό των Τσιγγάνων», αποσπώντας πολύ δυνατό χειροκρότημα. Πάνω από 40 φωνές παρουσίασαν μια καταπληκτική δουλειά, χωρίς καμμιά να ξεχωρίζει ή έστω να ηχεί περίεργα στα αυτιά των ακροατών, πολλοί από τους οποίους έχουν ασχοληθεί με το τραγούδι. Η Χορωδία «Ν. Σκαλκώτα» έδωσε στο «Εντερλέζι», το δημοφιλές παραδοσιακό λαϊκό τραγούδι της μειονότητας των Ρομά στα Βαλκάνια, το πραγματικό του νόημα, τη γιορτή της άνοιξης, ή καλύτερα της επιστροφής της.

Περίεργη, αλλά στη συνέχεια κατανοητή για τους συναφείς ήχους, ήταν η εναλλαγή του τσιγγάνικου τραγουδιού με το παραδοσιακό τραγούδι της Ηπείρου «Μωρή κοντούλα, Λεμονιά», ενώ το πρόγραμμα συνεχίστηκε με τραγούδια του Γιάννη Μαρκόπουλου, του Μάνου Χατζιδάκι, αλλά και του Μάρκου Βαμβακάρη και του Βασίλη Τσιτσάνη, σε διασκευή του μαέστρου κ. Λασκαρίδη. Το δεύτερο μέρος τελείωσε με το «Τραγούδι της Ταβέρνας» του Νίκου Μυρογιάννη και το «Γέλαγε η Μαρία» σε προσαρμογή για τετράφωνη χορωδία από τον κ. Λασκαρίδη, ενώ στο τέλος η χορωδία του Παγγεραγωτικού Συλλόγου ανέβηκε και πάλι στη σκηνή, για να συνενωθεί με του «Ν. Σκαλκώτα» και να κλείσουν συνυπάρχοντας τη βραδιά, με την «Τζαμάικα» του Μάνου Λοΐζου.

«Οι διασκευές του κ. Λασκαρίδη σε σύγχρονα τραγούδια και τα πολύ όμορφα κοστούμια, νομίζω ότι έκλεψαν την παράσταση στη Χορωδία “Ν. Σκαλκώτα”», ανέφερε στο «Ε», κατά την έξοδο από το Θέατρο μια ακροάτρια.

«Ederlezi» είναι το όνομα Τσιγγάνων για τη σερβική και βουλγαρική γιορτή του Αγίου Γεωργίου, που τιμάται στις 6 Μαΐου (αφού στις περισσότερες σλαβικές χώρες εξακολουθούν να χρησιμοποιούν το παλαιό ημερολόγιο ή, με το νέο ημερολόγιο, στις 23 Απριλίου). Οι διάφορες βαλκανικές εκδοχές (Herdeljez, Erdelezi) είναι παραλλαγές της τουρκικής Hıdırellez, γιορτή που σηματοδοτεί την αρχή της άνοιξης, η οποία εμφανίζεται περίπου 40 ημέρες μετά την εαρινή ισημερία.

Το τραγούδι έγινε διάσημο όταν χρησιμοποιήθηκε στην ταινία «Ο καιρός των Τσιγγάνων», του Εμίρ Κουστουρίτσα, με την εκδοχή του Γκόραν Μπρέγκοβιτς.