*Γράφει ο Στρατής Κοκκινέλλης

Η Λέσβος, ένας ευλογημένος και αγιοτόκος τόπος, νησί προικισμένο με μοναδική γεωγραφία και πλούσιο φυσικό περιβάλλον, αιμορραγεί και χάνει τα παιδιά της. Όπως είναι αναμενόμενο ερημώνει και η λεσβιακή ύπαιθρος, με τη φράση «κάθε πέρσι και καλύτερα» να ακούγεται ολοένα και εντονότερα.

Το ίδιο πρόβλημα - πρόκληση, όμως, αντιμετωπίζει και η Ευρώπη. Η είσοδος νέων αγροτών στην παραγωγή παραμένει περιορισμένη, παρά τις προβλέψεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Σύμφωνα με τα στοιχεία, μόλις ένα μικρό ποσοστό αγροτών είναι κάτω των 40 ετών, ενώ η μέση ηλικία συνεχώς αυξάνεται. Αυτό αποτυπώνεται και στη Λέσβο, όπου η νεολαία αναζητά συχνά διέξοδο στα Σώματα Ασφαλείας, στις Ένοπλες Δυνάμεις ή στη φυγή προς τα μεγάλα αστικά κέντρα και το εξωτερικό.

Η ελιά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, η αλιεία και το ούζο που αποτελούν όχι μόνο σήματα κατατεθέν αλλά και βασικές δυνάμεις που κρατούν ζωντανή την τοπική οικονομία, χρειάζονται έμπρακτη στήριξη και κυρίως συνέχεια και συνεχιστές. Ειδικά η αλιεία, που παραμένει ένας βασικός πυλώνας της τοπικής παραγωγής και ταυτόχρονα ζωντανό κομμάτι της ιστορίας και της παράδοσης της Λέσβου, απαιτεί ουσιαστική ενίσχυση από την Πολιτεία. Οι αλιείς του νησιού δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο τις δυσκολίες του επαγγέλματος και το αυξανόμενο κόστος παραγωγής, αλλά και την προκλητικότητα των Τούρκων ψαράδων στο Αιγαίο, που συχνά αμφισβητούν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Είναι χρέος της Πολιτείας να στηρίξει εμπράκτως τον κλάδο, τόσο με χρηματοδοτήσεις και υποδομές όσο και με την αναγκαία προστασία στα θαλάσσια σύνορα.

Γι’ αυτό και η μεγάλη πρόκληση σήμερα είναι η ανανέωση των γενεών στον πρωτογενή τομέα, ώστε το νησί να μη χάσει την παραγωγική του ταυτότητα, και γιατί όχι να την αναβαθμίσει. Για να υπάρξει πραγματική προοπτική, απαιτείται νέα στρατηγική και τολμηρές πρωτοβουλίες. Μία από αυτές θα μπορούσε να είναι η δημιουργία μιας Σχολής Αγροτικής και Παραγωγικής Εκπαίδευσης στο νησί, αντίστοιχης με αυτής της Σχολής Τουρισμού που πολλάκις έχει συζητηθεί. Μια τέτοια δομή θα παρείχε στους νέους γνώσεις, τεχνογνωσία και καινοτόμες μεθόδους καλλιέργειας και παραγωγής, ώστε να μείνουν στον τόπο τους με αυτοπεποίθηση και προοπτική.

Η Λέσβος έχει όλα τα εχέγγυα: γη που παράγει τον καρπό της ελιάς, κτηνοτροφία που στηρίζει την παραγωγή εξαιρετικών γαλακτοκομικών, ικανή και πλούσια θαλάσσια ακτογραμμή και - βεβαίως - την ιστορική τέχνη της απόσταξης που έχει χαρίσει στο νησί το διάσημο ούζο. Αυτός ο θησαυρός πρέπει να μεταλαμπαδευτεί στις επόμενες γενιές, κι όχι να χαθεί μέσα στη γενικευμένη απομάκρυνση των νέων από τον πρωτογενή τομέα.

Η ανανέωση των γενεών δεν είναι απλώς μια οικονομική ανάγκη. Είναι ζήτημα πολιτιστικής συνέχειας, δημογραφικής επιβίωσης και συνολικά βιωσιμότητας για το νησί. Η παραμονή των νέων στη Λέσβο, η ενασχόλησή τους με τη γη και τη θάλασσα, μπορεί να αποτελέσει το καλύτερο αντίδοτο στην πληθυσμιακή συρρίκνωση, να στηρίξει την τοπική οικονομία και να δώσει ξανά προοπτική στην ύπαιθρο.

Η Λέσβος αξίζει να δει νέες γενιές ανθρώπων να επενδύουν ξανά στη γη και στη θάλασσα, να χτίζουν μέλλον στον τόπο τους και να κρατούν ζωντανή την παράδοση της παραγωγής, δίνοντάς της σύγχρονο και ανταγωνιστικό χαρακτήρα. Για να λάβουν «σάρκα και οστά» τα παραπάνω, απαιτείται σχέδιο, όραμα και οικονομικοί πόροι. Απαιτείται ενδιαφέρον και στήριξη από την Πολιτεία και την Αυτοδιοίκηση. Υπάρχει όραμα και θέληση ή θα συνεχίσουμε να διαιωνίζουμε τα μικροπολιτικά μας συμφέροντα, τα ρουσφέτια και τη φυγή νέων από το νησί;