Ο βήχας των κυνοτροφείων είναι μια σειρά από λοιμώδη νοσήματα του αναπνευστικού, που μεταδίδονται εύκολα. Προκαλούν οξεία τραχειοβρογχίτιδα και εκδηλώνονται με αιφνίδιο και παροξυστικό βήχα που διαρκεί. Τον τελευταίο μήνα, το πρόβλημα της λοιμώδους τραχειοβρογχίτιδας απασχολεί έντονα το κτηνιατρείο μας. Αν κρίνουμε τη σοβαρότητα, καθώς και την έντονη μεταδοτικότητα της ασθένειας, η έγκαιρη ενημέρωση των ιδιοκτητών σκύλων είναι απαραίτητη.
Η αρχική νόσος δεν είναι σοβαρή, με την πάροδο του χρόνου όμως και χωρίς θεραπευτική βοήθεια μπορεί να εξελιχθεί σε «δυσάρεστες νοσολογικές οντότητες», που ενδέχεται να απειλήσουν άμεσα τη ζωή των ζώων.
Ποια η αιτία;
Πρόκειται για προσβολή του οργανισμού από ένα σύμπλεγμα ιών και μικροβίων, όπως ο ιός της παραγρίπης, ο κοκκοβάκιλος Bordetella bronchiseptica, ο ερπητοϊός, οι ρεοϊοί και τα μυκοπλάσματα. Όσο πιο μικτή είναι η μόλυνση, τόσο βαρύτερη η κλινική εικόνα. Οι γάτες προσβάλλονται πιο αραιά και ο συνηθισμένος λοιμογόνος παράγοντας που απομονώνεται είναι η Bordetella.
Πώς μεταδίδεται;
Μέσω άμεσης επαφής με τις εκπνεόμενες εκκρίσεις (βήχας - φτάρνισμα) των μολυσμένων ζώων. Όταν τα ζώα μοιράζονται κλουβιά, ποτίστρες κ.ά., εύκολα μολύνονται από την ασθένεια. Έτσι, υπάρχει ιδιαίτερος κίνδυνος μόλυνσης σε κυνοτροφεία, σε ζώα σε αγέλες ή αδέσποτα, σε ζώα που είναι σε χώρους φύλαξης και κτηνιατρεία. Ας σημειωθεί ότι οι ιοί απεκκρίνονται από τα ζώα που έχουν αναρρώσει για μία - δύο βδομάδες, ενώ μετά την αποθεραπεία τους μπορεί να μεταφέρουν τα μικρόβια και για μια ζωή.
Ποια ζώα προσβάλλονται περισσότερο;
Κουτάβια, ζώα σε ανοσοκαταστολή, ζώα σε συνθήκες συνωστισμού.
Πώς εκδηλώνεται η ασθένεια;
Μόλυνση από την ασθένεια έχουμε όλο το χρόνο, περισσότερο όμως το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Εμφανίζεται απότομα, με έντονο, παροξυστικό και ξερό βήχα, βλεννώδεις εκκρίσεις, λαρυγγίτιδα, βήχα που η συχνότητά του αυξάνεται με την άσκηση ή τη διέγερση του ζώου ή με την πτώση της θερμοκρασίας, κατά την ψηλάφηση και τη μικρή άσκηση πίεσης στην τραχεία κ.ά.. Πολλές φορές, το ζώο σε μια κρίση βήχα μπορεί να κάνει αναγωγή ορώδους, αφρώδους ή τροφώδους υλικού, ενώ μπορεί να παρουσιάσει ορώδες πυώδες οφθαλμικό έκκριμα. Συνήθως η όρεξη και η διάθεση δε μεταβάλλονται, εκτός από ορισμένες μολύνσεις όπου υπάρχει ανορεξία και πυρετός. Τα συμπτώματα διαρκούν επτά με 14 μέρες.
Θεραπεία
Είναι ανάλογη της κλινικής εικόνας, καθώς και του μεγέθους προσβολής του ζώου από ένα λοιμογόνο παράγοντα ή συνδυασμό τέτοιων. Έτσι, ζώα με ήπια συμπτώματα μπορεί να αποθεραπευτούν χωρίς καμμία φαρμακευτική αγωγή. Αντιθέτως, όταν η εκδήλωση της νόσου είναι έντονη και η γενική κατάσταση του ζώου κακή, τότε θα χρειαστούν μια σειρά από μέτρα φαρμακευτικά, νοσηλευτικά, διατροφικά και αρκετός χρόνος για την πλήρη ίαση του ζώου.
Πρόληψη
Υπάρχουν εμβόλια, τα οποία προστατεύουν από τη νόσο και μπορούν να γίνονται με ασφάλεια σε κουτάβια δύο - τεσσάρων εβδομάδων, καθώς και σε μεγαλύτερα αλλά και ενήλικα ζώα. Τα ενδορρινικά εμβόλια (αυτά που γίνονται με ενστάλαξη από τη μύτη) πλεονεκτούν σε ισχύ και προστατεύουν καλύτερα από όλα όσα κυκλοφορούν.
Η νόσος δε μεταδίδεται στον άνθρωπο και δεν τίθεται θέμα για τη δημόσια υγεία. Σε χώρους όπου τα ζώα βρίσκονται πολλά, θα πρέπει να αποφεύγεται ο συνωστισμός, να απομονώνονται τα άρρωστα, να απολυμαίνονται τα σκεύη, τα κλουβιά, τα εξαρτήματα των ανθρώπων που έρχονται σε επαφή μαζί τους, να αερίζονται σωστά οι χώροι (εναλλαγή του αέρα 15 - 20 φορές τη μέρα) και να απολυμαίνονται τακτικά, με τα κατάλληλα απολυμαντικά.

* Η Μυρσίνη Τουρβαλή είναι κτηνίατρος.