Ξεφυλλίζω το καλαίσθητο λεύκωμα: «Η Καλλονή των Κυριών», του συλλόγου Κυριών και Δεσποινίδων Καλλονής: «Η Ευποιία», που ιδρύθηκε το 1920.
Ξεφυλλίζω το καλαίσθητο λεύκωμα: «Η Καλλονή των Κυριών», του συλλόγου Κυριών και Δεσποινίδων Καλλονής: «Η Ευποιία», που ιδρύθηκε το 1920. Μόλις έχω διαβάσει το εξαιρετικό εισαγωγικό κοινωνιολογικό και ιστορικό κείμενο της Ραλλούς Κράλλη - Κωνσταντέλλη, που είχε την επιμέλεια της έκδοσης και φυλλομετρώ το ενδιαφέρον λεύκωμα με τις αξέχαστες εικόνες των γυναικών της ιδιαίτερης πατρίδας μου.
Στέκομαι στη σελίδα 75, στη φωτογραφία της μητέρας μου, της δασκάλας Σαπφούς Καρέκου - Κυριαζή, δραστήριου μέλους του συλλόγου και εστιάζω στο αναδημοσιευμένο ποίημά της με τίτλο: «Τα κάλαντα της Καλλονής» όπου εξυμνεί στις 24 Δεκεμβρίου 1985 τη φιλανθρωπική δράση του συλλόγου να αποστείλει τις εισπράξεις είκοσι εννέα χιλιάδων δραχμών στα πεινασμένα παιδιά της Αιθιοπίας και μεταφέρω δυο στροφές, σημειώνοντας ότι είδα το λεύκωμα των σημερινών άξιων μελών, σαν τα καλύτερα μέχρι τώρα χριστουγεννιάτικα κάλαντα, που χρήσιμο είναι να φθάσουν σε κάθε καλλονιάτικο σπίτι, όπου γης.
***
Η Ευποιία έψαλλε
Τα κάλαντα με κέφι.
Με όργανα και με βιολιά
και με μεγάλο ντέφι.
Χάρηκε όλο το χωριό
χάρηκε το Μουράγιο
γιατί τα νειάτα δώσανε
στην Καλλονή κουράγιο
Η Καλλονή τής εύχεται
νάναι σαν την κυψέλη
ανθόσπαρτη νάχη ζωή
και νάχη άξια μέλη.
***
Στη σελίδα 68, βλέπω την απεικόνιση της έγχρωμης προσωπογραφίας, που σχεδίασε ο Αντώνης Πρωτοπάτσης, για την αεικίνητη πρόεδρο της «Ευποιίας» Νίτσα Φαφουτέλλη και θυμάμαι τα θεατρικά δρώμενά της, με πλέον γνωστό τον «Καυγά στη βρύση» που με ταλέντο ερμήνευε στο καφενείο «Τα Κυβέλεια» στον καθιερωμένο πρωτοχρονιάτικο χορό του συλλόγου.
Αναπολώ τις προετοιμασίες του πατέρα μου Στέλιου, όπου υποχρεωνόταν πάντα από τους θαμώνες να τραγουδήσει αισθαντικά το: «Δος μου πίσω την καρδιά, ζητώ μια χάρη, μιαν αξέχαστη βραδιά, που μου ’χεις πάρει!» και να απαγγείλει με ιδιαίτερο πάθος, μελωδικά και παραστατικά, όρθιος πάνω στα τραπέζια, τον «Εσταυρωμένο» αλλά και τη «Λίμνη» του ρομαντικού Γάλλου Αλφόνσου Λαμαρτίνου.
Αντιγράφω και επιλέγω ονοματεπώνυμα Κυριών και Δεσποινίδων με διαφορετικές ενδιαφέρουσες κλασσικές αλλά και ιδιαίτερες ή πρωτότυπες ενδυμασίες από τη σελίδα 59 του λευκώματος, του πρωτοδημοσιευμένου γλαφυρού κειμένου του Καλλονιάτη δημοσιογράφου Γιώργου Κονδύλη σε εφημερίδα της Μυτιλήνης την 17ην Μαρτίου 1929, για τον αποκριάτικο χορό της «Ευποιίας», που αποδελτίωσε ο Χαράλαμπος Αναγνώστου, για το περιοδικό «Τα Καλλονιάτικα» (Τεύχος 62 Ιανουάριος - Φεβρουάριος 1992):
«Διακρίναμε από τας κυρίας: Την κ. Μπ. Αγγελίδου (με τουαλέτα μουσελίνα μαύρη), Λεσβία Παλαιολόγου (μεταξωτό μπλε νουάρ), Θ. Νύκτα (ταυτά πράσινο), Δωρ. Χατζηευστρατίου (ζορζέτ κίτρινη), Ασ. Σταμάτογλου (σαρμέζα μωβ) και από τας δεσποινίδας: Την Χαρίκλεια Μπούμπα (μεταξωτό μπλε ντε σαξ), Μαρ. Παυλίδη (ζορζέτ σε στυλ περβάνς), Αλ. Παυλίδη (ζορζέτ νιλ), Μαρία Γκαγκανέλλη (μεταξωτό μπουά ντε ροζ), Αθηνά Κοντού (ντυμένη κολομπίνα από ρόδινη οργαντίνα με χρυσούς ήλιους), Πίτσα Παλαιολόγου (ζορζέτ εκάιγ), Καλλιόπη Βαρζού (μεταξωτό μαΐς), Μυρσίνη Βέρου (μεταξωτό σακς), Ελένη Καραμάνου (βελούδο πράσινο).»
Εστιάζω στο φωτοτυπημένο κείμενο του λευκώματος από το «Δελτίον» της Ιεράς. Μητροπόλεως Μηθύμνης, για τη «Διανομή δεμάτων αγάπης» σελίδα 48, Φεβρουάριος 1969:
«Κατά τας εορτάς των Χριστουγέννων και του νέου έτους, διενεμήθησαν 108 δέματα προς ισαρίθμους οικογενείας περιέχοντα α) κρέας 110 κιλά, β) ζάχαριν 110 κιλά, γ) μακαρόνια 220 κιλά και ρίζι 110 κιλά, συνολικής αξίας 7.238 δραχμών…»
Στέκομαι στη σελίδα 51, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο απολαυστικό κείμενο: «Οι στρατιώται μας» από την δημοσιευμένη φωτοτυπία της «Εβδομαδιαίας σατιρικής επιθεωρήσεως»:
«Ο ΒΕΕΛΖΕΒΟΥΛ ΤΗΣ ΚΑΛΛΟΝΗΣ» του Μιλτιάδη Φωτιάδη, στις 15 Ιουνίου 1922, δυο μήνες πριν από τη Μικρασιατική καταστροφή, σύμφωνα με το οποίο:
«Πολλοί εκ των στρατιωτών μας, μάς παρεκάλεσαν να εκφράσωμεν τας θερμάς των ευχαριστίας προς τον σύλλογον Kυριών και Δεσποινίδων η “Ευποιία” δια τα προς αυτούς αποσταλέντα δώρα. Επίσης, πολλοί ζητούν και αλληλογραφίαν με τα κορίτσια της πατρίδος των. Το τοιούτον δεν μας φαίνεται διόλου απάδον προς την σεμνοπρέπειαν διότι ο σκοπός της αλληλογραφίας ιερότατος. Συνιστώμεν εις τας δεσποινίδας μας να μιμηθούν το παράδειγμα πολλών κοριτσιών και να γράφουν δύο λέξεις παρηγορίας εις τους ευγενείς πολεμιστάς μας. Φαντασθήτε την χαράν την οποίαν θα αισθανθεί ένας φαντάρος όταν πάρει ένα γραμματάκι στα βουνά της Μικράς Ασίας από ένα κορίτσι του χωριού του.»
Σε μια άλλη φωτογραφία του λευκώματος, σελ. 62, εκείνη της εκδρομής του 1958 όπου οι Κυρίες και Δεσποινίδες της «Ευποιίας» είναι ευτυχείς, ευειδείς, ευχάριτες, ευδιάθετες, συνωστισμένες πάνω σε μια καρότσα φορτηγού έξω από το σπίτι μας στο Μουράγιο, διακρίνω τον μοναδικό πιτσιρικά της φωτογραφίας, που με το καπελίνο του και τη διακριτική προστασία της εύμορφης κομψής Καλλονιάτισσας, δικαιολογημένα δείχνει να υπερηφανεύεται για τη συμμετοχή του, στους άλλους μη φωτογραφιζόμενους φίλους, θυμίζοντάς μου σήμερα τις πολλές εκδρομές της «Ευποιίας» στις οποίες συμμετείχα, με καλύτερη εκείνη την ημερήσια, διά θαλάσσης, στο Σίγρι μέσω Ερεσού, με γκαζολίνα από τη Σκάλα Καλλονής, όπου στοιβαγμένοι από το βαρκάρη σαν τις σαρδέλες του Κόλπου, τραγουδούσαμε ομαδικά από τη κάθε επιβίβαση στο ταλαίπωρο σκάφος μέχρι την αποβίβαση στο επόμενο ασφαλές λιμάνι.
Αγαπητή πρωτεξαδέλφη Μαριάνθη Κεφάλα - Ατσικμπάση, σε ευχαριστώ που ως πρόεδρος της «Ευποιίας», με την έκδοση του εξαίρετου λευκώματος, μού θύμισες αξέχαστες στιγμές, που μάς χάρισαν οι καλλονές της Καλλονής.